Lepelblad: lekker, gezond en genezend
Lepelblad is een wilde plant die in Nederland weliswaar voorkomt, maar in aantal niet meer zo sterk vertegenwoordigd is dan de vorige eeuw en daarvoor. Het plantje staat dan ook op de zogenaamde ‘rode lijst’ van steeds zeldzamer wordende planten. Het is een plant die ook eetbaar is en feitelijk heel gezond voor de mens. Toch zijn de meeste mensen niet zo bekend met deze eetbare moerasplant én wat de gezondheidsaspecten van lepelblad zijn.
Lepelblad, de basis
Lepelblad, officieel Cochlearia, is een moerasplant uit de kruisbloemfamilie. Er zijn zo’n dertig soorten planten, die allemaal binnen het geslacht lepelblad vallen en een hoge zouttolerantie hebben. Dat maakt de planten ook geschikt om langs de kustlijn te groeien. De plant heeft kleine witte bloemetjes met een groenige zweem en een blad met een helgroene kleur. Lepelblad wordt tussen de twintig en maximaal dertig centimeter hoog.
Het is een plant die je met name in Europa op de noordelijke helft in het wild ziet, met de kustlijnen als favoriete plek. Overigens begin je langs de Atlantische kustlijn van Portugal het plantje zo nu en dan al tegen te komen. Het is eerst en vooral een moerasplant, die je vervolgens ook in brak water tegen kunt komen. In Nederland vind je de plant met name in Zuid-Holland en Noord-Holland en de overige delen langs het IJsselmeer.
Naamsverwarring
Je komt bij lepelblad vaak ‘echt lepelblad’ tegen als naam. Dit heeft te maken met het gegeven dat er ook een Engels lepelblad is. Qua uiterlijk zijn ze moeilijk van elkaar te onderscheiden. Een nadrukkelijk verschil is dat het Engelse lepelblad op nog ziltere grond kan gedijen dan het ‘echte’ lepelblad. Deze laatste kan overigens wel weer veel beter tegen de vorst.
Kweek voor consumptie
Naast de wilde versie, wordt de plant ook gekweekt voor consumptie. Dit vindt plaats op enkele plekken aan de Zuid- en Noord-Hollandse kust, onder meer in Noordwijk. De smaak is kruidig en ietwat scherp. De smaak wordt wel eens vergeleken met waterkers.
Toepassing
Lepelblad is op verschillende manieren eenvoudig toe te passen in onze maaltijd, enkele voorbeelden:
- De plant kan gebruikt worden als smaakmaker voor soepen en sauzen. Om de geur te behouden, wordt de plant er pas ná het kookmoment aan toegevoegd.
- Ook kan klein gemaakt lepelblad verwerkt worden in verse kruidenboter of kruidenkaas.
- Maak er een salade van door het lepelblad te mengen met enkele slasoorten. Dit maak je vervolgens aan met wat tomaatjes, paprika, bosui en desgewenst wat olijven. Het spreekt voor zich dat de salade ook nog met een vers stukje vis aangevuld kan worden.
- Een pastasalade maak je met spelt- of volkorenpasta, wat mayonaise en evenveel yoghurt,gemengd wat peper en zout en enkele klein gemaakte blaadjes lepelblad. Ze geef je een relatief eenvoudige maaltijd extra karakter.
"Onkruid is ook een kruid, zoals onmogelijk ook mogelijk is." Gino Dekeyzer.
Gezondheidsaspecten
Scheurbuik
Lepelblad is een bron van vitamine C en dat maakte het rond de gouden eeuw ook een veel gebruikt onderdeel van de maaltijd tijdens de zeetochten naar het oosten (VOC). Zo kon de bekende scheurbuik zoveel als mogelijk tegen gegaan worden. Overigens gebruikten de Engelse zeevaarders het voor hetzelfde doel.
Spijsvertering
Lepelblad is een maagversterker en wordt ingezet voor een optimaal werkend spijsverteringskanaal. Als je al problemen hebt met je spijsvertering is het goed om regelmatig lepelblad in de maaltijd op te nemen. Een andere optie is om het als thee te drinken. Zet voor een optimaal resultaat dagelijks enkele kopjes thee van het gedroogde lepelblad.
Vochtafdrijvend
Opgehoopte afvalstoffen kunnen in het lichaam indirect ontstekingen veroorzaken. Regelmatige inname van lepelblad stimuleert het afvoeren van de afvalstoffen uit het lichaam. In het verlengde van ‘het opruimen’ van afvalstoffen, stimuleert het ook de opname van voedingstoffen in het lichaam.
Tot slot
Lepelblad is niet zo bekend, maar dat maakt de plant niet minder werkzaam voor het lichaam. Veel mensen gaan voor de maaltijd met verse kruiden aan de slag en dat is een goede ontwikkeling. Voeg hier lepelblad aan toe en het wordt een van de toevoegingen voor een lekkere en gezonde maaltijd.