Onbekende vrucht: Jambolan

De jambolan is een boom met veelal meerdere stammen en voor veel mensen nogal riekende bladeren. De gezonde exotische vrucht die aan de takken van de jambolan hangt, verkleurt tijdens het rijpingsproces. De vrucht heeft eerst een ietwat zoete smaak, met daarna een zuurtje. De vrucht oogt mooi glad en is glanzend. Deze vrucht, die boordevol vitamine C zit, is goed toe te passen in de keuken.

Jambolan, de basis

Deze boom, officieel genaamd syzygium comini, vinden we van nature terug in de volgende landen c.q. gebieden:

• India
• Sri Lanka
• Myanmar (het voormalige Birma)
• Eilandengroep Andamanen

Inmiddels vinden we de boom ook terug in Zuidoost-Azië, Zuid-Amerika en de Caraïben, Australië en Hawaï. De vrucht is ook erg populair in Suriname.

De boom

Het is een snelgroeiende en groenblijvende tropische boom die bloeit in het voorjaar en qua leeftijd tot zo'n honderd jaar oud kan worden. Het is een boom die in India zeker dertig meter hoog kan worden, maar in andere gebieden meestal maximaal twintig meter hoog wordt. De stamdoorsnede van de boom varieert van zestig tot negentig centimeter en bevat vaak meerdere stammen.

De kroon van de boom is breed. De bladeren van de boom ruiken enigszins naar terpentijn en dus niet echt prettig. Deze langwerpige en ovaalvormige bladeren zijn vreemd genoeg, roze als ze jong zijn. In de loop der tijd worden de bladeren donkergroen en voelen ze leerachtig aan.

Het hout van de boom wordt veel gebruikt voor het vervaardigen van spoorbielzen. Het hout is echter te hard van structuur om in de meubelindustrie of woningbouw gebruikt te worden.

De bloem en de vrucht
De groengele bloemen hebben een prettige geur en kunnen tot ruim vijf centimeter groot worden, maar gemiddeld worden ze twee tot drie centimeter groot. Het is een soort kelkje met enkele blaadjes die gaandeweg het rijpingsproces veranderen van kleur. De vruchten hangen in grote trossen – er kunnen wel veertig vruchten aan één tros zitten – aan de takken. Deze paarsgekleurde vruchten zijn van binnen melkwit van kleur en ze smaken zoet, met een heel klein zuurtje. Ze bevatten veel vitamine C. Het zaad, ofwel de pit, die in de vrucht zit is enkele centimeters groot. Soms zitten er meer zaden in en andere zijn zaadloos. De gecultiveerde bomen leveren minimaal honderd kilogram vruchten per jaar en dit kan oplopen tot zo’n tweehonderd kilogram per jaar.

Vers vind je de vrucht in de speciaalzaak. Geconcentreerd sap of producten waar de vrucht in verwerkt is, zijn meestal alleen in de Oosterse winkel te koop.

Toepassing in de keuken

Hoewel het absoluut kan, wordt de jambolan relatief weinig als handfruit gegeten. Als je de vrucht zo uit de hand eet, krijg je na verloop van tijd even een paarse tong. Dit verdwijnt na korte tijd weer vanzelf. De smaak is zoet en op enig moment proef je een klein zuurtje. Je ziet dit smaakverloop ook wel eens bij bepaalde appels.

De vrucht wordt meestal verwerkt in verschillende producten. Producten die je kant-en-klaar in de winkel koopt of zelf maakt. Denk hierbij aan:

• marmelade
• saus
• taart
• azijn

Taart met jambolan

De vrucht kan in taart verwerkt worden net zoals appels bij de normale appeltaart; de appels vervang je dan door de jambolan. Het standaard recept – waarop je natuurlijk altijd op kunt variëren – is als volgt:

• 125 gram plantaardige margarine
• 40 stuks jambolan
• 1 snufje zout
• 200 gram kristalsuiker
• 8 gram vanillesuiker
• 2 middelgrote eieren
• 400 gram zelfrijzend bakmeel
• 2 eetlepels gemalen kaneel

Sap

Het sap is puur te koop in Oosterse winkels en er kan een alcoholisch drankje van gemaakt worden, te weten jambava. Je kunt van de verse vrucht ook zelf een heerlijk sap maken door enkele stukjes vruchtvlees in een glas te doen. Voeg vervolgens een snufje zout toe, een beetje geconcentreerd sap en tenslotte wat sodawater.

Tot slot

Deze onbekende maar gezonde vrucht kan een aanvulling zijn op het bestaande palet van dagelijks te eten fruit. De jambolan wordt helaas nog niet veel zo gegeten. Meestal wordt de vrucht verwerkt in andere producten zoals marmelade of een taart. Zowel als handfruit als verwerkt in andere producten, is de jambolan zeker het proberen waard.