Onbekend fruit: Zuurzak

Er zijn veel fruitsoorten bekend en dus valt er nogal wat te kiezen. Dat neemt niet weg dat er ook nog genoeg fruitsoorten zijn die minder bekend zijn, de zuurzak is er zo een. De zoetzure smaak van de zuurzak kan wel bekend zijn, want de vrucht wordt steeds vaker toegepast in de keuken. Wat voor vrucht is het eigenlijk, welke eigenschappen kent de zuurzakplant en hoe pas je de vrucht toe in de keuken?

Zuurzak, de basis

De zuurzak, officieel Annona Muricata, is een plant die bij de familie Annonaceae hoort en van oorsprong voorkomt in Midden-Amerika en het Caribisch gebied. Bijvoorbeeld in het Amazonegebied kom je de plant veel tegen. Zuurzak is ook wel bekend onder de namen ‘graviola’ of ‘guanabana’. Zuurzak is door de wereldveroveraars zoals de Portugezen, Spanjaarden en Nederlanders naar andere continenten gebracht. Onder meer naar Afrika en Zuidoost-Azië.

Het is een groenblijvende plant en kan tot zo’n tien meter hoog worden. Er zitten grote donkergroene ovale bladeren aan die ietwat vlezig aanvoelen en er komen bloemetjes op de takken. De vruchten zijn groot en groen tot groenbruin van kleur. Ze kunnen wel tot zo’n vijf à zes kilo zwaar worden. De vrucht heeft een zakachtige vorm en het omhulsel is stekelig.

Gezondheidsaspecten

Niet alleen de vrucht kan gebruikt worden vanuit gezondheidsoogpunt, ook de bladeren én bloemen kunnen ingezet worden in de vorm van bijvoorbeeld thee.

Veelzijdige vrucht

Zuurzak bevat vitamine B12, vitamine C, kalium en magnesium. Zuurzak reguleert de bloedsuikerspiegel en als je bijvoorbeeld suikerziekte hebt, kan je baat hebben bij het gebruik van zuurzak. Het sap van zuurzak drinken is ook goed voor je darmflora en het stimuleert het immuunsysteem. Verder hebben de zuurzakbladeren een kalmerend en rustgevend of zelfs slaapverwekkend effect. Als je veel stress ervaart of neerslachtig bent, kan zuurzak dus helpen.

De thee kan ook afgekoeld gebruikt worden om het gezicht en de hals mee te deppen. Daarnaast kan je ook de bladeren een nacht in een bak water leggen en dat water gebruiken om het gezicht te deppen. Verder kan het blad ook uitgeperst worden, dit alles heeft een kalmerende werking. Tenslotte kan je de zuurzakbladeren ook in een stoombad leggen en dit heeft dan weer een koortsverlagend effect.

Werkzaam tegen kanker?

Er wordt nogal wat geschreven over het gegeven dat zuurzak goed tegen kankercellen werkt. De bladeren zouden krachtige anti-kankereigenschappen hebben door zogenaamde fytochemicaliën in de plant. Er is echter nog niet voldoende wetenschappelijk bewijs.

Toepassing in de keuken

Zuurzak is in Nederland lang niet overal te koop, maar bij de toko heb je nog de meeste kans dat je de vrucht aantreft. Koop niet te veel, want in één zuurzak kan zomaar één kilo vruchtvlees zitten. Je kunt zuurzak het beste in de koeling (onderin de groentelade) leggen. Vind je de verse vruchten allemaal te veel gedoe, zuurzak is in de reformwinkel ook in poedervorm te koop, maar dan mis je wel de lekkere smaak van het verse stukje fruit.

Verfrissend
De vrucht bevat veel pitjes en hoewel de vrucht een zachte, zoetzure smaak heeft en best verfrissend in de mond is, is het lastig eten met die pitjes. Zuurzak zal daarom vaak in sapvorm genuttigd worden. Maar zuurzak is ook verfrissend in een salade. In dat geval verwijder je de pitjes en voeg je kleine stukjes zuurzak toe aan een zomerse salade. Om de salade qua smaak in balans te brengen, voeg je wat walnoten en witte kaas toe.

Zuurzak kan je ook in een smoothie verwerken. Doe bij de stukjes zuurzak een scheutje melk en wat aardbeien om het geheel iets zoeter te maken of wat rode bessen om het een wat zuurdere bite te geven. Verder combineert zuurzak ook prima met blauwe bessen in een smoothie. Blauwe bessen hebben een vrij neutrale smaak in het geheel.

Kopje thee

Deze multifunctionele vrucht is ook geschikt voor een kopje thee. Je kan zowel van de gedroogde zuurzak, als de bladeren, alsook de bloemen thee trekken. De thee heeft een beetje een scherp aroma. Afgekoelde thee met een ijsklontje is lekker tijdens warmere dagen.

Een ijsje in een longdrinkglas

Zuurzak is ook in een soort ijsje een traktatie. Verwijder de pitjes en verdeel de zuurzak in kleine stukjes. Beetje citroensap en wat suikerwater toevoegen en in de koeling goed koud laten worden. Het geheel dikt een klein beetje in. Serveren in een longdrinkglas en doe er wat ijsklontjes bij.

Tot slot

Zuurzak is geen bekend stukje fruit, maar dat maakt hem niet minder lekker. Het is een verfrissende vrucht die ook nog eens een positieve effecten op de gezondheid heeft. Als extra voordeel zijn naast de vrucht ook de bladeren en de bloemen te gebruiken.