Onbekende groenten: Sopropo, lekker en gezond

Er zijn veel bekende groenten waar we uit kunnen kiezen. Groenten die grootschalig uit de kas of van de koude grond komen. Daarnaast zijn er groenten die er al wel langer zijn, maar lang niet die bekendheid hebben. Toch zijn ook deze groenten de moeite waard om een te proberen. De van de komkommerfamilie afkomstige sopropo is er zo een. Wat voor soort groente is dit precies? Hoe gezond is deze sopropo en hoe kan je de groente toepassen in de maaltijd?

Sopropo, de basis

Sopropo is een kruidachtige, snelgroeiende klimplant die kleine, gele bloemetjes krijgt en lange komkommerachtige vruchten draagt. Sopropo behoort tot de komkommerfamilie en komt oorspronkelijk uit Zuidoost-Azië. De plant wordt voor consumptie inmiddels in meerdere delen van China, het Caribische gebied en Suriname gekweekt. In Nederland is de vrucht van deze plant met name in de plaatselijke toko’s, de exclusievere groentewinkel en op tropische of Aziatische markten te koop. Zowel de verse sopropo als de ingeblikte sopropo (meestal op zoutwater) kost anno 2019 gemiddeld rond de € 2,-.

Sinds de groente ook in andere landen gekweekt wordt, wijkt de sopropo soms qua uiterlijk iets af van de oorspronkelijk versie. Bijvoorbeeld de Surinaamse sopropo, deze is dikker en donkerder van kleur dan de Zuidoost-Aziatische exemplaren (uit India en Thailand). De Surinaamse sopropo kan wel tot zo’n dertig centimeter lang worden. Qua smaak wijkt de sopropo uit de verschillende landen niet echt van elkaar af.

Andere namen voor de groente

In Suriname gebruikt met de naam sopropo het vaakst voor deze groente. Andere landen geven er soms andere namen aan, zoals in India. Daar heet de groente ‘karela’ of ‘karaila’ en in Thailand noemen ze het ‘mara’. Tenslotte wordt in Nederland sopropo ook wel eens ‘bittermeloen’ of 'balsempeer' genoemd.

De plant
De plant krijgt grote enkelvoudige groeischeuten die wel tot tien meter lang kunnen worden en ze zien er gegroefd en grof uit. Het moment dat deze groente het beste genuttigd kan worden, is als de groente nog groen en onrijp is. Het vruchtvlees van de sopropo is bleekgroen van kleur en erg sappig. Als de groente verder rijpt wordt deze geel tot oranje van kleur en krijgt een erg bittere smaak, wat niet wegneemt dat de vrucht dan ook gewoon gegeten kan worden.

Kweken

Sopropo is ook zelf te kweken. In je eigen kweekbak kan je de zaadjes opkweken. Zet ze tussen april en juni in kweekpotjes, de temperatuur moet tussen 22-25 ºC zijn. Na zo'n vier weken kan je ze uitplanten in een hobbykas. Als de plantjes beginnen te groeien, moeten de stengels goed opgebonden worden en ze moeten regelmatig van water worden voorzien (handmatig of met een druppelaar).

Gezondheidsaspecten

We kunnen stellen dat deze gezonde groente weinig kilocalorieën bevat, want 100 gram sopropo bevat namelijk slechts 34 kilocalorieën.

Vitaminen en mineralen

• Vitamine A, B1, B2, B3, B6, B11, C
• Calcium
• Fosfor
• IJzer
• Kalium
• Magnesium
• Mangaan
• Natrium
• Zink

Waar is sopropo allemaal goed voor?

Vanuit de natuurgeneeskunde wordt sopropo gezien als een natuurlijk antibioticum. Het zou gifstoffen verwijderen uit het bloed en bloedzuiverend werken. Het bloedzuiverende aspect zou ook goed tegen de vorming van acne zijn.

Verder zou de grote hoeveelheid antioxidanten in sopropo, de bloedsuikerspiegel substantieel kunnen doen laten verlagen. Dit kan diabetespatiënten mogelijk weer helpen. Overigens neemt dit alles niet weg dat je je huisarts uiteraard altijd eerst moet raadplegen.

Het eten en drinken van sopropo

Allereerst is het belangrijk te weten dat verse sopropo prima te bewaren is in de groentelade van de koelkast. Tot maximaal één week is deze groente in zijn geheel goed te houden. Aangesneden is de groente maximaal één dag te bewaren in de koeling. Zodra de groente slap aan begint te voelen, dan is de sopropo meestal niet meer te eten. Sopropo vers invriezen of als onderdeel van een reeds bewerkte maaltijd, is niet aan te raden. De groente wordt er na het ontdooien niet lekkerder op, het wordt veelal een drassige slappe substantie.

Bitter

Als de sopropo het groene stadium voorbij is, dan is deze nog steeds te eten. Hoe rijper de groente, hoe bitterder de smaak. Om hem toch te kunnen eten, kan je deze bittere smaak ietwat neutraliseren door de groente zo'n twintig minuten in een zoutwateroplossing te leggen. Je kunt er ook voor kiezen om de opengesneden groente van wat olie te voorzien. Dit kan de smaak ook enigszins neutraliseren. Smeer de olie met een kwastje goed uit en laat het even intrekken. Gember kan ook een oplossing zijn tegen de uiterst bittere smaak. Dompel de sopropo dan een tijdje in een bakje met gembervocht.

Ga er in algemene zin vanuit dat je niet meer dan ongeveer een halve sopropo per maaltijd, per persoon moet eten. De groene variant is dan wel iets minder bitter dan de rijpe variant, toch heeft ook deze een bittere smaak. De oplossingen om de bittere smaak te verminderen, doen precies dat. De bittere smaak wordt iets minder, maar verdwijnt niet in zijn geheel. De groente is dan wel gezond, te veel bitterheid per maaltijd kan je op een gegeven moment tegen gaan staan.

Veelzijdig en wijze van bereiding
Verse sopropo is het hele jaar door verkrijgbaar en kun je zowel bij vlees als vis eten en je kunt hem ook toepassen in de vegetarische maaltijd. Je kunt sopropo rauw eten, roerbakken en grillen. Verder kan je sopropo als volwaardig onderdeel van de maaltijd gebruiken of als snack/tussendoortje.

Het lekkerste van de sopropo is de laag, het vruchtvlees, welke net onder de schil zit tot aan de zaadlijsten. Als je sopropo gaat bereiden, op wat voor manier dan ook, dan is het goed het middelste gedeelte, de zaadlijsten, te verwijderen. Hoewel de zaadlijsten wel eetbaar zijn, kan dit een gerecht te nat maken en dat gaat ten koste van de smaak. Hoewel de schil er niet appetijtelijk uitziet, is deze wel gewoon eetbaar.

Bij zowel rauwe, roergebakken, als gegrilde gerechten kan je de schil dus gewoon laten zitten. Gril de sopropo bij voorkeur met de schil onderop en laat er een bruin licht krokant laagje op komen (niet te hoog vuur). Blijf erbij, omdat de groente aan kan branden. Het is vergelijkbaar met de paprika op gril. Ga je de groente roerbakken, doe dit dan niet langer dan zo'n drie tot vier minuten op middelmatig vuur. Heb je ingrediënten die je langer moet roerbakken om ze goed te krijgen, doe de sopropo er dan als laatste bij.

Drink sopropo

Als je geen zin hebt in het verwerken van sopropo in de maaltijd, dan kan je sopropo ook altijd drinken. Zet er een kopje thee van, maak er in de sapcentrifuge een sapje van of trek er een bouillon van. Qua bereiding geldt ook hier dat alles te gebruiken is, behalve de zaadlijsten.

Verwerken in de maaltijd

Enkele voorbeelden hoe je sopropo toe kunt passen in de keuken, zowel vers als uit blik.

Snack

Als snack kan je de sopropo eten. Snij de zaadlijsten uit de vrucht, maak kleine blokjes van de sopropo en leg deze even in een zoutwater- of gemberoplossing. Na goed twintig minuten haal je ze eruit, laat de stukken uitlekken op keukenpapier, voorzie de stukjes desgewenst van wat pittige kruiden en met een licht bittere smaak heb je een gezonde snack. Overigens is de ingeblikte sopropo al even in zoutwater geweest, dus nogmaals een zoutwater oplossing is in de meeste gevallen niet nodig.

Lunch

Sopropo kan je ook in een lunchgerecht verwerken. Verdeel de sopropo in drie tot vier stukken (alleen de kontjes niet gebruiken). Maak de groente aan de buitenkant goed schoon en verwijder de zaadlijsten voorzichtig uit de stukken sopropo zonder ze kapot te maken. Het ronde gat vul je vervolgens met een vulling die je zelf samenstelt door middel van ingrediënten die een stevige smaak hebben.

Maak een vulling vegetarisch of met vlees of vis. Zorg dat deze substantie genoeg ‘plakt’ om in het ronde gat van de sopropo te blijven zitten. Je kunt hiervoor bijvoorbeeld wat afgekoelde gekookte rijst nemen.

Avondmaaltijd

Als onderdeel van de avondmaaltijd kan je de sopropo en eventuele andere groenten grillen. Een goede combinatie met sopropo is paprika, een pepertje, courgette en ui. Je kunt al deze groenten grillen en combineren met bijvoorbeeld aardappel of pasta. Wil je er toch nog wat vlees aan toevoegen, combineer het dan met een stukje gemarineerd vlees. Gemarineerd om de smaak wat te versterken.

Snij de sopropo in de lengte door en dan nog eenmaal overdwars, leg de andere groente erbij en gril het geheel. Neem je er vlees bij, dan is het zinvol hier mee te beginnen. Vlees heeft op de gril een langere bereidingstijd nodig.

Tot slot

Sopropo is wellicht een onbekende groente, maar een die je op verschillende manieren kan toepassen en prima in een gezond voedingspatroon past. Volgens menigeen is het zelfs superfood. Als snack of volwaardig onderdeel van de maaltijd, kan sopropo een uitbreiding vormen op het bestaande ruime scala aan groenten, zoals we dat in Nederland kennen.