Koper: functie, gezondheidsvoordelen en aanbevolen inname

Koper is een essentieel sporenmineraal dat nodig is om te overleven. Koper wordt aangetroffen in alle lichaamsweefsels en speelt een rol bij het maken van rode bloedcellen en het in stand houden van zenuwcellen en het immuunsysteem. Koper helpt het lichaam eveneens om collageen te vormen en ijzer te absorberen en speelt een rol bij de productie van energie. Het meeste koper in het lichaam wordt aangetroffen in de lever, de hersenen, het hart, de nieren en de skeletspieren. Zowel te veel als te weinig koper kan van invloed zijn op hoe de hersenen werken. Een kopertekort komt niet vaak voor, maar het kan leiden tot hart- en vaatziekten en andere problemen. Kopersupplementen zijn normaal gesproken niet nodig voor een gezond persoon met een gezond en gevarieerd dieet.

• Wat is koper?
• Gezondheidsvoordelen en functie van koper
• Cardiovasculaire gezondheid
• Immuunfunctie
• Osteoporose
• Collageenproductie
• Antioxiderende werking
• Aanbevolen inname van koper
• Kopertekort
• Gevolgen van een kopertekort
• Gevolgen
• Menkes-syndroom
• Koper in voeding
• Kopersupplementen
• Risico's
• Interactie
• Kopertoxiciteit of kopervergiftiging

Wat is koper?

Koper is een essentieel sporenelement dat van vitaal belang is voor de gezondheid van alle levende wezens (mensen, planten, dieren en micro-organismen). Bij mensen is koper essentieel voor het goed functioneren van organen en metabolische processen. Het menselijk lichaam heeft allerlei complexe homeostatische mechanismen die proberen om zich van een constante toevoer van beschikbaar koper te verzekeren, terwijl overmaat koper wordt geëlimineerd wanneer dit voorkomt. Net als alle essentiële elementen en voedingsstoffen kan te veel of te weinig inname door van koper via de voeding echter leiden tot een teveel of tekort aan koper in het lichaam, die elk zijn eigen nadelige gezondheidseffecten heeft.

Gezondheidsvoordelen en functie van koper

Koper is een essentiële voedingsstof voor het lichaam. Koper heb je nodig om ijzer om te zetten in hemoglobine (rode bloedcellen). Koper is nodig voor het behoud van gezonde botten, bloedvaten, zenuwen en de immuunfunctie en het draagt ​​bij aan de absorptie van ijzer. Voldoende koper in de voeding kan ook helpen om hart- en vaatziekten en osteoporose (botontkalking) te voorkomen.

Cardiovasculaire gezondheid

Een kopertekort wordt geassocieerd met verhoogd cholesterol en hoge bloeddruk. Mogelijk dat mensen met hartfalen kunnen profiteren van kopersupplementen.

Immuunfunctie

Te weinig koper kan leiden tot neutropenie. Dit is een tekort aan witte bloedcellen, of neutrofielen, die infecties bestrijden.

Een persoon met een laag neutrofielengehalte heeft een grotere kans om een ​​besmettelijke ziekte te krijgen.

Osteoporose

Ernstige koperdeficiëntie is geassocieerd met lagere botmineraaldichtheid en een hoger risico op osteoporose.

Collageenproductie

Koper speelt een belangrijke rol bij het behoud van collageen, een elastisch proteïne in bindweefsel, en elastine, een elastisch proteïne in bindweefsel. Koper heeft antioxiderende eigenschappen en samen met andere antioxidanten kan het huidveroudering helpen voorkomen. Zonder voldoende koper kan het lichaam het beschadigde bindweefsel niet goed vervangen. Dit kan leiden tot een waaier aan problemen, waaronder huidklachten en gewrichtsstoornissen.

Antioxiderende werking

Koper heeft ook een antioxiderende functie. Het kan helpen de productie van vrije radicalen te verminderen. Vrije radicalen kunnen cellen en DNA beschadigen, wat leidt tot kanker en andere ziekten.

Aanbevolen inname van koper

Volgens het Voedingscentrum hebben mannen en vrouwen vanaf 14 jaar 0,9 mg koper per dag nodig. Zwangere vrouwen hebben 1,0 mg koper nodig en vrouwen die borstvoeding geven hebben behoefte aan 1,3 mg koper.

Kopertekort

Hoewel een kopertekort zeldzaam is, kunnen sommige gezondheidsvoorschriften en andere factoren het risico verhogen, waaronder:

• genetische defecten van het kopermetabolisme
• absorptieproblemen
• een te hoge inname van zink- of vitamine C-supplementen
• sommige aandoeningen, zoals demyelinisatie van het centrale zenuwstelsel, polyneuropathie, myelopathie en ontsteking van de oogzenuw

Aangezien koper wordt opgeslagen in de lever, ontstaat een kopertekort zich pas in de loop van de tijd. Een hoge inname van zink (150 mg per dag of hoger) en vitamine C (meer dan 1500 mg per dag) kan leiden tot koperdeficiëntie door te concurreren met koper door absorptie in de darm.

Gevolgen van een kopertekort

Gevolgen

Lage hoeveelheden koper kunnen leiden tot:

• anemie of bloedarmoede
• lage lichaamstemperatuur
• botbreuken
• osteoporose
• verlies van huidpigmentatie
• een verhoogt risico op infectie
• schildklierproblemen

Menkes-syndroom

Het Menkes-syndroom, een X-gebonden recessieve aandoening, heeft een negatieve invloed op hoe de hersenen koper metaboliseren. Je lichaam kan de stof koper niet goed uit de voeding halen. Dit kan resulteren in een groeiachterstand en neurologische ontwikkelingsstoornissen bij zuigelingen van ongeveer 6 tot 8 weken oud. Een kind met deze ziekte zal mogelijk niet ouder worden dan 3 jaar. Subcutane koperinjecties kunnen helpen de koperbloedspiegels in het bloed te normaliseren, maar of deze helpen om de koperniveaus van de hersenen te normaliseren, hangt af van het type genetische mutatie dat is betrokken.

Koper in voeding

Koper is te vinden in een breed scala aan voedingsmiddelen. Goede bronnen zijn onder meer:

• oesters en andere schaaldieren
• volkoren producten
• bonen
• aardappelen
• gist
• donkere bladgroenten
• cacao
• gedroogd fruit
• zwarte peper
• orgaanvlees, zoals nieren en lever
• noten, zoals cashewnoten en amandelen

Kopersupplementen

Er zijn kopersupplementen verkrijgbaar, maar het is het beste om vitaminen en mineralen via voedsel binnen te verkrijgen om het risico op een onevenwichtigheid te verkleinen. Zeer weinig mensen moeten een kopersupplement innemen. Bovendien werken de voedingsstoffen in voedsel samen om een ​​effect te creëren dat groter is dan dat bereikt wordt door afzonderlijke voedingsstoffen te slikken.

Risico's

Interactie

Kopersupplementen kunnen een wisselwerking hebben van bepaalde geneesmiddelen:

• anticonceptiepillen en hormoontherapie
• niet-steroïde ontstekingsremmers (NSAIDS), zoals ibuprofen
• penicillamine, voorgeschreven bij bij nierstenen en bij de leverziekte ziekte van Wilson.
• allopurinol, ter behandeling van jicht
• cimetidine, gebruikt bij voor maagzweren en reflux
• zinksupplementen

Deze producten kunnen het kopergehalte in het bloed verminderen of verhogen, wat leidt tot een disbalans.

Kopertoxiciteit of kopervergiftiging

Er zijn geen nadelige effecten gemeld van de normale voedingsconsumptie van koper, maar symptomen van een teveel aan koper kunnen in de volgende gevallen optreden:

• een overmatige suppletie
• hoge hoeveelheden koper in drinkwater, zoals bronwater of water dat wordt opgeslagen in koperen leidingen
• blootstelling aan chemicaliën die hoge hoeveelheden koper bevatten
• gebruik van koperen kookpotten

Symptomen van kopertoxiciteit zijn onder meer:

• misselijkheid, braken, diarree en maagpijn
• hoofdpijn
• duizeligheid
• zwakheid
• een metaalsmaak in de mond

Ernstiger effecten zijn zeldzaam, maar ze omvatten:

• levercirrose en geelzucht
• afwijkingen in rode bloedcellen en hartproblemen

Verhoogde serumkoperspiegels zijn in verband gebracht met een hoger risico op hart- en vaatziekten.

Lees verder

• Kopertekort: symptomen en oorzaken van een tekort aan koper