De schijf van 5
De meeste Nederlanders kennen hem wel; de schijf van 5. Het is dé leidraad voor gezond, lekker en veilig eten, opgesteld door het voedingscentrum. De schijf van 5 bestaat al lang, maar is een poos geleden vernieuwd. In dit artikel een uitgebreide uitleg over de 'nieuwe' schijf van 5.
De 5 vakken
van de schijf van 5
De schijf van 5 heet niet voor niets zo, hij heeft namelijk 5 vakken;
- Groente en fruit,
- Brood, (ontbijt)granen, aardappelen, rijst, pasta en peulvruchten,
- Zuivel, vlees(waren), vis, ei en vleesvervangers,
- Vetten en olie,
- Dranken.
Snacks als snoep en koeken staan niet in de schijf, omdat ze minder belangrijk zijn voor het leveren van voedingsstoffen, en ook minder gezond voor je lichaam.
Gezond eten
met de schijf van 5
Als je de schijf van 5 gebruikt kies je elke dat voor gezond, lekker en veilig eten. Hierbij is het van belang dat je gevarieerd eet, niet te veel, voldoende groente, fruit en brood en weinig verzadigd vet. Het beste is je aan de aanbevolen hoeveelheid uit de 5 vakken van de schijf te houden.
Om, met behulp van de schijf van 5, gezond en goed te eten zijn er niet alleen 5 vakken in de schijf van 5, maar er zijn ook 5 regels;
- Eet gevarieerd; dan krijg je alle stoffen binnen die nodig zijn,
- Eet niet te veel; dan blijf je op een gezond gewicht, wat de kans op chronische ziekten verkleint,
- Eet minder verzadigd vet; kies liever voor producten met onverzadigd vet, dit vermindert de kans op hart- en vaatziekten,
- Eet veel groente, fruit en brood; dat zorgt voor voldoende vezels,
- Eet veilig; zorg er voor dat er geen bacteriën of ongezonde stoffen in je eten zitten.
Gemiddelde aanbevolen hoeveelheden
volgens de schijf van 5
Hieronder volgt een tabel waar in per leeftijdscategorie aangegeven is hoeveel van welke voedingsmiddelen je per dag moet eten wil je gezond, lekker en veilig eten. In de tabel gelden de kleinste hoeveelheden voor vrouwen en de grootste voor mannen.
| 1 tot 4 jaar | 4 tot 12 jaar | 12 tot 20 jaar | 20 tot 50 jaar | 50 tot 70 jaar | 70+ ers |
Brood | 1 tot 3 sneetjes | 3 tot 5 sneetjes | 5 tot 7 sneetjes | 5 tot 7 sneetjes | 4 tot 6 sneetjes | 3 tot 4 sneetjes |
Aardappelen, rijst, pasta of peulvruchten | 75 gram | 100 tot 150 gram | 200 tot 250 gram | 150 tot 250 gram | 150 tot 200 gram | 100 tot 150 gram |
Groente | 75 gram | 150 gram | 200 gram | 200 gram | 200 gram | 150 gram |
Fruit | 1,5 vrucht | 2 vruchten | 2 vruchten | 2 vruchten | 2 vruchten | 2 vruchten |
Zuivel | 300 ml | 300 tot 450/600 ml | 500 ml | 400 ml | 500 ml | 550 ml |
Vlees(waren), vis, kip, ei of vleesvervangers | 50 g | 50 tot 100 g | 100 tot 120 g | 100 tot 120 g | 100 tot 120 g | 100 tot 120 g |
Halvarine, margarine, bak- en braadproducten | 15 g | 15 tot 35 g | 20 tot 30 g | 20 tot 35 g | 20 tot 35 g | 25 tot 35 g |
Dranken | 0,8 l | 1 tot 1,5 l | 1,5 l | 1,5 l | 1,5 l | 1,7 l |
Vegetarisch eten
met het de schijf van 5
Vegetariërs eten geen vlees en meestal ook geen vis, maar wel melk(producten), kaas en eieren. GEzond eten zonder dat je vlees eet is goed mogelijk, dan moet je voldoende groente, fruit, peulvruchten, brood, graanproducten, zuivelproducten en eieren eten. Dit levert dan alle voedingsstoffen die het lichaam nodig heeft.
Voldoende ijzer
Als vegetariër is het belangrijk er op te letten dat je genoeg ijzer binnen krijgt, dit zit onder andere in brood, verscheidene groenten, eieren en vleesvervangers. IJzer is heel belangrijk voor het zuurstoftransport door je lichaam.
Beweging
Gezond eten alleen is niet voldoende, beweging is ook heel belangrijk. Door te bewegen krijg je sterkere botten en werkt je spijsvertering beter. Aanbevolen wordt het om iedere dag minimaal 30 minuten te bewegen. Dit mag in 1 keer, maar ook bijvoorbeeld in stapjes van 3 keer 10 minuten.