Munt, 25 soorten en honderden variëteiten

Munt of Mentha is een geslacht dat zo’n 25 soorten telt. Bovendien tellen die 25 soorten weer honderden variëteiten. Veel van deze soorten worden in de keuken gebruikt. Het is bovendien heel gemakkelijk om munt te verbouwen. In een pot, maar ook in de tuin. Alles over munt, in al zijn variaties.

Waar komt munt vandaan?

Munt komt vooral uit delen van de wereld waar het klimaat gematigd is, dus in noordelijk gematigde zones. Er groeien ook enkele soorten in:

• Zuid-Afrika
• Australië

Vele muntsoorten woekeren erg

De verschillende muntsoorten zijn erg verschillend, maar er zijn ook veel overeenkomsten. Zo woekeren heel veel van hen door een tuin als ze eenmaal geplant zijn. De meesten houden bovendien van de volle zon. In de halfschaduw op vochtige grond gedijt de plant overigens ook erg goed. Naast munt in de tuin is er ook watermunt. Die staat het liefst op een vochtige plek en doet het dus goed als oeverbeplanting bij tuinvijvers. De meeste bloemen van de muntsoorten zijn klein en hebben een klokvormige of buisvormige kelk. De meeste muntsoorten worden tussen de 40 en 60 centimeter hoog.

Pepermunt: de meest gebruikt muntsoort

Pepermunt die ook wel wordt aangeduid met Mentha x piperita wordt het meest gebruikt in de keuken. Eigenlijk is deze soort trouwens een kruising tussen twee planten:

1. De watermunt
2. De groene munt

Waarvoor wordt pepermunt gebruikt?

Pepermunt heeft zijn naam te danken aan zijn smaak. Die is fris en smaakt naar zowel peper als munt. Al vanaf de 17e eeuw wordt pepermunt gebruikt voor een frisse adem. Pepermunt is een winterharde vaste plant die het in het Nederlandse klimaat erg goed doet. De plant krijgt lichtpaarse bloemen die bloeien van juli tot september.

Groene munt

Groene munt geeft tussen augustus en september rose tot bleekpaarse bloemen. Ook die zijn weer klein. De bladeren zijn heel groen en hebben punten en tanden. Groene munt komt oorspronkelijk uit Zuid-Europa. Tegenwoordig wordt de plant echter in heel Europa verbouwd. In Nederland groeit hij zowel in gekweekte als in verwilderde vorm. De aanschaf van groene munt moet zorgvuldig gebeuren, want er worden ook veel kruisingen verkocht tussen groene munt en herstmunt. Herstmunt heeft een onaangename geur en ook de gekruiste versie is niet zo lekker als de groene munt en heeft ook een deel van diens geur.

Gebruik van munt

Munt heeft een scherpe en aromatische pepermuntsmaak die in heel veel gerechten kan worden gebruikt.

• In Engeland wordt het verwerkt in een muntsaus die veel bij lamsvlees wordt gegeven.
• Ook kan munt in een dressing worden verwerkt om het zo een frissere smaak te geven.
• Verder is muntthee natuurlijk steeds populairder. Deze drank die is overgewaaid uit Marokko zorgt voor een verfrissend gevoel in de mond en is goed voor de spijsvertering. Bovendien is de thee heel gemakkelijk te maken. Gewoon kokend water en daar een aantal bladeren in, doet het werk. In Marokko wordt daar dan ook nog veel suiker aan toegevoegd en vaak ook nog gewone zwarte thee.
• Munt kan overigens ook met andere soorten thee worden gebruikt. Verder wordt munt gebruikt in chutneys, salades, kruidenmengsels en in vruchtensnoepjes.
• De olie van de pepermuntplant, de pepermuntolie wordt gebruikt bij het maken van kauwgom.

Geneeskrachtige werking van munt

Munt heeft volgens ingewijden ook geneeskrachtige werking. Dit zijn:

1. De bladeren zorgen voor meer eetlust
2. De bladeren werken ontsmettend
3. De bladeren werken tegen zenuwziekten en maagklachten
4. Verse bladeren worden verder gebruikt om vlekken op de huid te verwijderen
5. De bladeren zorgen op het gezicht verder voor een betere doorbloeding
6. De geur van munt werkt ontspannend in bad
7. Vooral de soorten die donkerpaars in stengel en blad hebben, zouden veel medicinale eigenschappen hebben. Munt mag overigens nooit samen gebruikt worden met homeopathische geneesmiddelen. Het kruis remt de werking daarvan. Zelfs tandpasta met munt erin, doet het effect teniet.

Munt verbouwen

Munt verbouwen is eenvoudig. De plant heeft alleen regelmatig wat water nodig en wat zon. De muntplant kan in het voor- en in het najaar worden geplant. Hij zorgt verder voor het afhouden van schadelijke insecten en trekt de goede soorten aan die moeten zorgen voor de bevruchting van andere planten. Munt groeit echter vaak zo hard dat een hele tuin overwoekerd raakt. Hij is verder lastig in te tomen. De plant verspreidt zich namelijk door uitlopers die onder de grond groeien. Pas als ze boven zijn heeft zich al een heel stelsel door de tuin gevormd. De beste manier om munt in toom te houden is om hem in een bak te plaatsen zonder bodem. De plant staat dan wel in de volle grond, maar verspreidt zich niet zo snel als anders.

Munt stekken

Wie munt wil vermeerden kan de plant scheuren. De uitlopers kunnen worde losgemaakt en op een andere plaats worden geplant. De munt kan ook worden gestekt. Gewoon een stuk plant in vochtige aarde planten en de grond vochtig houden is voldoende om te zorgen voor een nieuwe plant. De bloemen verwijderen is handig om te zorgen voor genoeg bladeren.

Ziekte op munt: roest

Munt doet het eigenlijk altijd goed, maar er ligt één grote vijand op de loer en dat is roest. Dit is een schimmelinfectie die eruit ziet als roodbruine stippen. Ze zitten aan de onderkant van het blad van de munt. De schimmel is net als andere schimmels lastige te bestrijden. De besmette planten verwijderen of verbranden helpt nog het best. En dan vervangen door nieuwe en gezonde exemplaren.