Is zout eten slecht?

We eten dagelijks teveel zout. Hoewel zout onmisbaar is voor het lichaam, is een teveel aan zout schadelijk voor het hart, de nieren en de hersenen. Door te letten op de voeding, kunnen we de zoutinname beperken tot een minimum. Hoeveel zout hebben we dagelijks nodig en hoeveel krijgen we onopgemerkt binnen?

Hoeveel gram zout per dag?

We eten teveel zout. Dat is al langer bekend. Maar hoeveel zout is nou gezond te noemen? De aanbevolen dagelijkse hoeveelheid zout beperkt zich tot 6 gram zout per dag. Dit komt overeen met twee afgestreken theelepels zout per dag. Dit lijkt veel, maar stiekem krijgen we veel meer zout binnen dan we zelf denken. Want het gaat hierbij niet alleen om het keukenzout dat we tijdens het koken en het eten gebruiken: ook in voedingsmiddelen zit een aardige hoeveelheid zout.

Op verpakkingen van voedingsmiddelen wordt soms de hoeveelheid zout aangegeven, maar vaak wordt alleen de hoeveelheid natrium weergegeven. Om toch te weten ter komen hoeveel zout er in een voedingsmiddel zit, kan men de hoeveelheid natrium vermenigvuldigen met 2.5.

Gemiddeld krijgen we 75 procent van de dagelijkse hoeveelheid zout binnen via voedingsmiddelen. De overige 25 procent zout krijgen we binnen doordat we deze zelf toevoegen aan het eten. Soms proeven we het zout in voedingsmiddelen: chips en zoute pinda's bijvoorbeeld smaken echt naar zout. Maar koekjes en chocolademelk bevatten ook zout, zonder dat dit geproefd wordt. Deze laatste groep noemen we de voedingsmiddelen met verborgen zout.

Wat doet zout voor het lichaam?

Hoewel teveel zout nadelige invloeden voor het lichaam heeft, moeten we het zout niet helemaal uit ons dieet gaan schrappen. Zout heeft namelijk een nuttige functie: het houdt het vochtbalans op peil en zorgt voor een goed functioneren van de spieren en de hersenen. Het belangrijkste bestanddeel van zout is natrium: deze houdt het lichaam gezond. Natrium brengt zenuwprikkels over en laat spiercellen samentrekken. Een tekort aan natrium komt eigenlijk zelden voor, omdat we via de voeding voldoende binnen krijgen. Van een tekort wordt gesproken wanneer er minder dan 1.3 gram zout per dag binnen komt: dit komt overeen met vijfhonderd milligram natrium.

In het lichaam bevindt zich ongeveer 175 gram keukenzout. Een teveel aan zout wordt uitgescheiden middels traanvocht en zweet. Ook urine bevat zout.

Een teveel aan zout

Gemiddeld eten we 9 gram zout per dag: dat is echt teveel. Een teveel aan zout veroorzaakt een verhoogde bloeddruk. Door een verhoogde bloeddruk, neemt de kans op een herseninfarct en hartziekten enorm toe. De hoge bloeddruk ontstaat doordat zout vocht vasthoudt. Als gevolg hiervan gaan de nieren en het hart minder goed werken. Een enkele keer teveel zout is helemaal geen probleem, maar de meeste mensen krijgen dagelijks teveel zout binnen.

In het begin merk je nog helemaal niks. De echte problemen beginnen pas met het ouder worden. Men heeft dan al jarenlang een teveel aan zout binnen gekregen.

Zout heeft ook nog een ander nadeel: het maakt dik. Zout wekt namelijk dorst op. Hierdoor grijpen veel mensen naar zoete frisdranken, die boordevol calorieën zitten. Cafés spelen hier handig op in: ze serveren gratis zoute pinda's aan de tafeltjes. Mensen worden hier dorstig van en bestellen meer drank.

Zoutloos dieet

Allereerst is het belangrijk om van het zout af te gaan kicken: geen zoutvaatje meer op tafel en geen extra zout tijdens het koken gebruiken. In het begin is het smakeloos, maar al snel went men aan de smaak. Zoals men ook thee zonder suiker kan leren drinken, zo kan men ook zoutloos leren koken en eten. Echter, veel voedingsmiddelen bevatten een pak zout waar je van achterover slaat. Zaak is hierop te letten en hier niet teveel van te eten. Pizza, chips, snacks, laat ze liever staan. Ook kaas bevat redelijk wat zout.

Wanneer de bloeddruk ernstig verhoogd is, is het vaak noodzakelijk om een zoutloos dieet te gaan volgen. Dit kan vies tegen vallen: want dan pas valt op hoeveel zout er in voedingsmiddelen zit. Vaak worden er producten verkocht die zoutloos worden genoemd, oftewel natriumarm voedsel. Deze bevatten in ieder geval een stuk minder zout dan de gewone voedingsmiddelen. Wie zoutloos moet eten, doet er goed aan zich ook aan dit dieet te houden. De gezondheid van het hart, de nieren en de hersenen staat voorop.