Eiwitten in de voeding hebben wij nodig, vlees niet altijd

Vlees werd door onze vroege voorouders regelmatig gegeten. Zij gingen af en toe op jacht, maar aten ook bessen, zaden en andere zaken die zij in de bossen vonden. Van huis uit zijn mensen carnivoren, vleeseters dus. Het eten van vlees werd lang gezien als een noodzakelijk onderdeel van de dagelijkse voeding. Vlees voorziet ons van dierlijk eiwit, maar eiwitten kunnen we ook op andere manieren binnenkrijgen. Goed vlees is niet te versmaden, maar beslist niet elke dag noodzakelijk. Het is daarom goed om gedurende de week een, twee of drie dagen eiwitten van een andere soort te eten. Varkensvlees kan zelfs echt schadelijk zijn voor mensen met reuma. Zij kunnen beter af en toe bijvoorbeeld kippenvlees of rundvlees eten.

Afwisseling in de voeding, niet alleen voor groenten, ook voor eiwitten

Iedereen weet tegenwoordig wel dat het goed is om afwisselend te eten. Dat geldt voor vlees evenzeer als voor andere voedingsmiddelen. Elke dag vlees eten is niet eens nodig om gezond te blijven. Elke dag zorgen voor voldoende eiwitten en vetten wel. Die kunnen we echter ook op andere manieren binnenkrijgen. Het is dan ook verstandig om een aantal dagen per week een vervanging voor vlees te vinden, waarmee we, en lekker eten, en bovendien toch voldoende voedingsmiddelen binnenkrijgen.

Er zijn twee soorten eiwitten

De eiwitten kunnen we grof verdelen in twee soorten. Er zijn dierlijke eiwitten en plantaardige eiwitten. Ook onderling kunnen de eiwitten van die twee soorten nog verschillen. De ene soort wordt wat gemakkelijker in het lichaam opgenomen dan de andere soort. Juist daarom ook is het belangrijk om gevarieerd te eten.

Dierlijke eiwitten

Dierlijke eiwitten zitten niet alleen in vlees en in vis, maar bijvoorbeeld ook in melk, kaas, room, pudding, yoghurt, kwark en eieren. Alleen al daarmee kunt u gedurende de week een lekker en gevarieerd menu op tafel zetten. Vegetariërs hebben dan ook een flinke keuze uit producten, waar een dier niet voor dood hoeft te gaan. Voor veganisten is het een ander verhaal. Die willen deze producten niet eten. Het gevaar voor ondervoeding is bij hen het grootste.

Plantaardige eiwitten

Plantaardige eiwitten zitten vooral in de graanproducten, zoals tarwe, rogge, haver, gerst en rijst. Daar worden onder andere brood en broodproducten en pasta van gemaakt. Daar krijgen we vaak al aardig wat eiwitten van binnen. Ook peulvruchten, zoals bonen, linzen, peultjes en erwten bevatten eiwitten, evenals noten en paddenstoelen. Er is dus keuze genoeg.

Spieren hebben eiwitten nodig

Eiwitten zijn heel belangrijk voor, onder andere, de bouw, het herstel en het onderhoud van de spieren. Sportmensen wordt dan ook vaak een eiwitrijke voeding aangeraden, maar de eiwitten zijn voor iedereen noodzakelijk en niet alleen voor sportmensen. Zij hebben er alleen wat meer van nodig.

Kaas als goede vervanger voor vlees

Een goede vervanger voor vlees is kaas. Het voordeel daarvan is dat men met kaas heerlijk kan koken. Denk alleen al eens aan een stoofschotel van aardappels en groenten (bijvoorbeeld spruitjes, broccoli of bloemkool) met een mengsel van ei, geraspte kaas, gesneden lente ui, licht aangebakken uitjes, peper en wat zout. Daar hoeft beslist geen vlees meer bij en aan het einde van de maaltijd heeft iedereen voldoende gegeten. Overigens is dit ook een ideaal recept voor mensen die minder koolhydraten willen eten. Ook diabetespatiënten kunnen veel baat hebben bij dit soort koolhydraatarme, maar toch smakelijke en voedzame maaltijden.

Witlof met kaas en ham

Witlof, gekookt en in ham gerold, met een lekker, zelfgemaakt sausje vol geraspte kaas is een lekkernij voor veel mensen. Veel ham hoeft daar niet bij, want de kaas neemt al een deel van de eiwitbehoefte op zich. Wie geen "Brussels lof" lust kan ook in een salade met witlof, ei, ui, appel, gehakte walnoten, kleine kaasblokjes en klein gesneden ham een heerlijke salade maken.

Eieren zijn altijd voedzaam

Ook eieren kunnen vlees vervangend zijn. Gebakken, gekookt, of verwerkt in de sla, de salade, stoofschotels of pannenkoeken. Tot voor kort werd men bij het eten van eieren gewaarschuwd voor een te hoog cholesterol gehalte in het bloed, maar dat is intussen al achterhaald. Men is er achter dat ook het ei zeer waardevolle voedingsstoffen bevat, zoals vitaminen (bijvoorbeeld vitamine A, B 11 en B12) en mineralen zoals zink, kalium, ijzer, calcium, enzovoort.

Ook noten bevatten eiwitten

Met noten kan men een gedeelte van het gemis aan eiwitten compenseren, vooral als men vegetariër is en ook geen dierlijke eiwitten uit melk, kaas en boter wil eten. Daarnaast passen noten in bijna elke salade, bijvoorbeeld in de bovenstaande salade van witlof met bijvoorbeeld mandarijntjes, walnoten, appel en ei of in een heerlijke schotel sla met tomaatjes, gesnipperde rode uitjes, stukjes ham of kip en ei en met hier en daar wat mayonaise erop.

Eiwitten vervangen met andere eiwithoudende producten

Bonen, linzen, tofoe en sojaproducten zijn daarnaast ook echte, natuurlijke eiwitvervangers, maar niet iedereen heeft daar zin in en/of kan het lekker klaarmaken. Het meest worden toch eieren en kaas als vleesvervangers gebruikt, omdat deze ook het meest smakelijk zijn en passen bij de meeste gerechten.

Met een plakje ham is al veel op te lossen

Een zelfgemaakte uitsmijter van twee plakken volkorenbrood met een plakje ham, kaas en ei is een goede maaltijdvervanger, zeker als daar een lekkere salade van sla, tomaat, ui, lente-ui en een goede, magere dressing bij geserveerd wordt. Het is vaak wat gemakkelijker te verteren dan een zware maaltijd met aardappelen, vlees, jus en gekookte groenten.

Feestje gehad? Geniet van het eten van restjes op de dag erna

Een restjesdag kan heel lekker zijn. Na een verjaardag of een ander feestje blijft er wel eens wat te veel van het koud buffet over. Haal daar altijd de blaadjes sla uit, want die kunt u de volgende dag niet meer eten. Ze zijn dan slap en bevatten vermoedelijk te veel nitriet, wat schadelijk is voor de gezondheid. Berg de rest op in bakjes en zet die in de koelkast.

Recept voor een restjesdag

Maak een bordje voor iedereen klaar en verdeel de restjes daar op. Vul aan met vers fruit, verse groenten, zoals bijvoorbeeld komkommer, tomaat, snoeptomaatjes, ei, plakjes boterhamvlees met augurk, plakjes kaas en/of stokbrood met kruidenboter. Mooi opgediend kan een dergelijk bord er fantastisch uitzien en het is bovendien snel klaargemaakt. Geef er wat mayonaise bij, of versier de borden zelf met een tube mayonaise.

Maak er altijd een mooi plaatje van

Wie een beetje fantasie heeft kan er een kleurig, lekker geheel van maken. Het oog eet mee en dat is vooral bij een restjesdag erg belangrijk. Verstop bijvoorbeeld koude groenten, zoals boontjes of haricots vers in een rolletje ham of een plakje cervelaatworst. Leg er een paar blaadjes sla naast en versier dat met tomaatjes en verkruimeld ei. Uw tafelgenoten zullen ervan smullen.