Inktvisjes en vogeltjes voor couveusekindjes

Couveusekindjes hebben het zwaar in hun prille leventjes. Gehaakte inktvisjes en vogeltjes met gedraaide tentakeltjes of staartjes, die in hun vorm aan de navelstreng doen denken, brengen rust in de couveuse. De kleintjes gaan er rustiger door ademhalen en trekken minder aan de slangetjes in hun neus. De couveuseknuffel, begonnen onder de naam Små bläckfiskar, is geboren.

Haken voor couveusekindjes

Het idee komt uit Denemarken en is in het voorjaar van 2014 overgewaaid naar Nederland. In Denemarken ontdekten verpleegkundigen op de afdeling neonatologie dat couveusekinderen rustig worden van gehaakte beestjes. Vooral inktvisjes doen het goed vanwege hun vorm. De tentakeltjes van de gehaakte diertjes lijken op de draaiingen van de navelstreng die de baby’s vasthielden toen ze nog in de buik zaten. De couveusekindjes lijken rustig te worden van die bekende vorm. Ze grijpen de tentakeltjes en trekken dan niet meer aan de slangetjes die ze bijvoorbeeld in hun neusje hebben zitten.

Små bläckfiskar

Het begint in januari 2013 in Denemarken, waar een vrouw een inktvisje haakte voor een prematuurtje dat in de couveuse lag. Toen ontdekten de moeder en het verplegend personeel dat het beestje een goede uitwerking op het kindje had en dat het kindje lang niet meer zo vaak aan de slangetjes trok die ze nodig had voor de sondevoeding. Het inktvisje werd een experiment op de afdeling en meer kindjes kregen een gehaakt beestje in de couveuse. Bij nadere bestudering bleek de hartslag van de kleintjes er rustiger van te worden, de ademhaling werd regelmatiger en het zuurstofgehalte in het bloed werd hoger. In Denemarken werd daarop het inktvisjes project geboren. Er werden vele diertjes volgens het inktvisjes-patroon gehaakt om ze bij de kleintjes in de couveuse te leggen. Het idee werd in Zweden enthousiast ontvangen en ook daar begon men met het haken van de therapeutische diertjes. Het was in Zweden het begin van het project Små bläckfiskar oftewel ‘Kleine inktvisjes’.

Couveuse

Elk jaar worden in Nederland vijftienduizend baby’s te vroeg geboren. Zij komen voor hun behandeling in een ziekenhuis in een couveuse op de afdeling neonatologie terecht. In Nederland en België zien vele ziekenhuizen het belang van de knuffels in. Ze willen meewerken aan het Nederlands-Belgische project Inktvisjes voor couveusekindjes.
De diertjes kunnen worden gehaakt of gebreid. De kindjes waarvoor de knuffels zijn bedoeld worden intensief behandeld. Ze zijn te klein, te vroeg geboren of ziek, in ieder geval heel kwetsbaar en daarom zijn de eisen die aan de couveuseknuffels worden gesteld streng.

Voorschriften voor couveuseknuffels

• Het hoofdje mag niet te klein zijn, minimaal 4,5 cm breed. Het moet te groot zijn voor het mondje van het kindje;
• De knuffel moet niet te groot zijn, het lijf van de knuffel mag niet langer zijn dan 10 cm.;
• de tentakels mogen uitgerekt niet langer zijn dan 20 cm.;
• de vulling moet van sneldrogend materiaal zijn om bacteriegroei te vermijden;
• de knuffel moet op 60 graden gewassen kunnen worden. Ook de vulling moet daar tegen kunnen;
• gebruik geen schapenwol als vulling;
• de vulling mag niet naar buiten komen. Daarom moet de knuffel ook strak gehaakt worden;
• de katoen mag niet pluizen, daarom zijn niet alle garens geschikt. Gebruik gemerceriseerde katoen;
• gebruik alleen 100% katoen.
• zet alle onderdelen goed vast, zonder lussen;
• na het wassen op 60 graden moet de knuffel nog steeds goed in elkaar zitten, zonder lussen en gaatjes;
• sommige ziekenhuizen hebben aanvullende eisen.

Vrijwillig

De couveuseknuffels worden op vrijwillige basis gemaakt en door ambassadeurs gecontroleerd en naar de ziekenhuizen gebracht. Elk ziekenhuis dat aan het project meedoet heeft een ambassadeur. Zij controleren of de couveuseknuffels aan alle eisen voldoen en wassen de knuffels voordat ze naar het ziekenhuis gaan. Elke knuffel wordt apart ingepakt met een label waarop een naam, eventueel de naam van de maakster en een spreuk of bemoedigend woord staat. Ook zit er een briefje met informatie voor de ouders van het kindje bij. In het ziekenhuis zorgen de medewerkers van de neonatologie-afdeling dat de knuffels bij de ouders van de pasgeboren kindjes terechtkomen. Zij leggen ze in de couveuse.

Inktvisjes en Earlybirdjes

Honderden vrouwen storten zich, sinds het bekend worden van de goede uitwerking van couveuseknuffels op couveusekindjes, op het maken van inktvisjes. Ook vogeltjes zijn populair. De vogeltjes worden Earlybirdje genoemd en lijken in uiterlijk en uitwerking op de inktvisjes. De tentakels van het inktvisje zijn de staartslierten van het vogeltje. De strengen hebben dezelfde rustgevende uitwerking.
In een besloten Facebook-pagina verenigen duizenden mensen zich om vogeltjes te gaan haken. Stichting Earlybird heeft naast de couveuseknuffel ook een fotografietak, waar fotografen belangeloos een reportage maken van kindjes in de couveuse. Veel ouders willen een mooie herinnering aan deze periode in de vorm van professionele foto’s. Bij de organisatie van Earlybird zijn het de fotografen die de couveuseknuffel meenemen naar het ziekenhuis.

Haakgroep

Beide knuffels hebben een grote groep van hakende en breiende mannen en vrouwen om zich heen verzameld. Velen werken mee omdat ze zelf ouder zijn of zijn geweest van een couveusekindje en anderen helpen graag andere ouders en doen het voor het kwetsbare kind. Op de websites van www.kleine-inktvisjes.eu en www.earlybirdfotografie.nl staan de patronen voor de couveuseknuffels.

Lees verder

• Borstvoeding – Het beste voor je kind
• Kangoeroeën – buidelen met premature baby