Pap maken van moedermelk
Als je je baby borstvoeding geeft kan je vanaf vier maanden starten met het geven van pap. Pap maken van moedermelk gaat echter niet altijd even makkelijk, omdat de enzymen uit de moedermelk ervoor kunnen zorgen dat de pap weer dun wordt. Er is echter een makkelijke manier om het dun worden van de pap te voorkomen.
Wanneer starten met pap
Een pas geboren baby kun je het best voeden met moedermelk, ofwel borstvoeding. Als je dit niet wil of kan is het ook mogelijk om je baby speciale zuigelingenvoeding, ook wel kunstvoeding genoemd, te geven die geschikt is voor zijn of haar leeftijd. Na vier maanden kun je de voeding van je baby langzaam uitbreiden. De darmpjes zijn nu namelijk genoeg ontwikkeld om te starten met licht verteerbare hapjes. Je kunt beginnen vanaf het moment dat je baby dit aangeeft. Je baby kan dit op de volgende manieren aangeven:
- Je baby wil meer borst- of flesvoeding
- Je baby sabbelt op z’n handjes
- Je baby stopt dingen in zijn mond
- Je baby maakt smakgeluidjes of hapbewegingen
- Je baby heeft veel aandacht voor jouw eten
- Je baby wordt ’s nachts weer wakker, terwijl hij juist al doorsliep
Als je baby vier maanden is geweest en toe is aan andere voeding kun je beginnen met groente- en fruithapjes en pap op basis van rijstebloem en melk. Gebruik hiervoor geen koemelk, deze voldoet namelijk nog niet aan de behoefte van je baby omdat deze te weinig ijzer bevat. Maak de pap dus altijd van moedermelk of kunstvoeding. Het geven van pap is echter niet noodzakelijk. Het is ook mogelijk om in de periode tussen vier en zes maanden naast borstvoeding alleen groente- en fruithapjes te geven, maar ook geen bijvoeding geven is mogelijk. De borst- of kunstvoeding bevat in deze periode nog genoeg voedingsstoffen voor je baby. Pas vanaf zes maanden is het voor de ontwikkeling van je baby noodzakelijk om te starten met bijvoeding naast de borstvoeding. Na zes maanden kan je ook kiezen voor pap van granen in plaats van rijstebloem.
Enzymen in moedermelk
In tegenstelling tot kunstvoeding bevat moedermelk enzymen. Baby's hebben enzymen nodig om voedsel te kunnen verteren. Moedermelk bevat onder andere de enzymen anti-protease, alpha-amylase, lipase, oxidase, lysozyme en peroxidase. Voor het dunner worden van de pap gemaakt van moedermelk speelt vooral alpha-amylase, vroeger ook wel diastase genoemd, een belangrijke rol. Alfa-amylase splitst de α(1-4)-glycosidische bindingen van zetmeel op, waardoor er suikers ontstaan. Bij een baby van vier maanden zit ook alfa-amylase in het speeksel en wordt het aangemaakt in de alvleesklier. Hierdoor kan de baby het zetmeel uit de pap verteren.
Werking enzymen
In het algemeen geldt voor enzymen dat ze sneller gaan werken bij een hogere temperatuur, maar omdat enzymen uit eiwitten bestaan zullen ze bij een te hoge temperatuur gaan stollen, ofwel denatureren. Hetzelfde gebeurt bijvoorbeeld bij het koken van een ei. De meeste enzymen zijn bij een temperatuur van 80 graden gedenatureerd en dus onwerkzaam geworden. Daarnaast zijn eiwitten gevoelig voor zuur. Denk maar aan klonten die je soms tegenkomt in zure melk. Voor enzymen geldt dus ook dat ze bij een te lage pH zullen denatureren. De meeste enzymen werken optimaal tussen een pH van vier tot zes. Tenslotte kunnen enzymen onwerkzaam gemaakt worden door bepaalde stoffen die zich hechten aan het enzym, zoals koolstofmonoxide of bepaalde metalen. De optimale pH voor alpha amylase ligt tussen de 5.6 en 5.8 en de optimale temperatuur is tussen de 72 graden en 75 graden. Boven de 80 graden is alpha amylase snel geïnactiveerd.
Pap van moedermelk
Als de pap van moedermelk gemaakt wordt zal de pap in feite ook al 'verteert' worden voordat deze gegeten is, omdat het alfa-amylase uit de moedermelk het zetmeel in kleinere stukken knipt. Hierdoor wordt het zetmeel omgezet in suiker en wordt de pap dus dun. Dit proces zal sneller gaan als de pap warm is, de enzymen werken immers sneller bij hogere temperaturen. Als de moedermelk echter te warm is geworden, zal alpha amylase gedenatureerd worden waardoor deze onwerkzaam is. Pap maken van moedermelk zal dus beter gaan als de moedermelk verwarmd wordt tot ten minste 80 graden. Het nadeel is echter dat bij deze temperatuur een heleboel waardevolle stoffen uit moedermelk verloren gaan. Zo gaan er immuunstoffen en cellen verloren en vermindert de hoeveelheid vitamine C. Verhitte moedermelk blijft echter wel altijd beter en gezonder dan kunstvoeding op basis van koemelk, waardoor pap van verhitte moedermelk beter zal zijn dan pap van kunstvoeding.