De verzorging van de huid en huidplooien bij baby’s
De huid van een pasgeboren baby is nog heel kwetsbaar, vooral in de huidplooien. Huidplooien ontstaan op plaatsen waar delen van de huid elkaar raken. Bij baby’s zitten huidplooien onder de kin, achter de oren, in de nek, in de holtes van de ellebogen, in de knieholtes, in de liezen en tussen de billen. Op deze plekken kan gemakkelijk irritatie ontstaan. Bij de geboorte is de huid vaak nog bedekt met een laagje huidsmeer. Dit wordt ook wel vernix genoemd. Huidsmeer trekt binnen een paar dagen in de huid. Het beschermt de tere babyhuid en heeft een antibacteriële werking.
Vernix, een beschermend laagje op de huid van een baby
Vernix caseosa wordt het laagje huidsmeer genoemd waarmee veel baby’s worden geboren. Vernix ontstaat vanaf de twintigste week van de zwangerschap. Het bestaat uit water, vet en eiwitten. De talgklieren van de baby produceren dit vet. Vernix is wit en vettig. Het heeft meerdere functies.
Vernix
- Beschermt de babyhuid tegen ammoniakzuren in het vruchtwater.
- Houdt de huid soepel.
- Heeft een isolerende werking. Het houdt de lichaamstemperatuur van de baby op peil.
- Beschermt tegen infecties.
- Zorgt ervoor dat de bevalling makkelijker verloopt, omdat het de huid wat glibberig maakt.
Worden baby’s altijd met een laagje vernix geboren?
Nee, baby’s worden niet altijd met een laagje vernix geboren. Het ontstaat pas vanaf de twintigste week van de zwangerschap. Baby’s die veel te vroeg worden geboren (prematuur) hebben bijna geen huidsmeer. Bij baby’s die na de uitgerekende datum worden geboren is het huidsmeer al grotendeels door de huid opgenomen. Baby’s die voor de uitgerekende datum worden geboren, zijn vaak nog wel bedekt met een laagje huidsmeer.
De baby wassen
Het laagje huidsmeer trekt binnen enkele dagen na de bevalling in de huid. Je hoeft het niet te verwijderen, tenzij het een groene of geel/bruine kleur heeft. Dan heeft de baby in het vruchtwater gepoept en is het beter om het weg te halen. Huidsmeer dat na een paar dagen nog niet in de huid is getrokken mag je ook verwijderen. Het zit dan vooral in de huidplooien. Huidsmeer heeft ook na de bevalling een antibacteriële werking en maakt de huid soepel en zacht.
Huidplooien bij baby’s
Baby’s zijn vaak lekker mollig. Dat betekent ook dat er huidplooien ontstaan. Bij huidplooien komen delen van de huid tegen elkaar aan. Baby’s hebben veel huidplooien. Ze zitten in de nek, achter de oren, onder de kin, in de holtes van de ellebogen, in de knieholtes, in de liezen en tussen de billen.
Hoe ontstaan smetplekken?
Smetplekken ontstaan in de huidplooien. Op deze plekken schuurt de huid langs elkaar en het is er warm en vaak vochtig. Daardoor raakt de huid geïrriteerd en wordt rood. Het is een broeinest voor bacteriën en schimmels.
Hoe kun je smetplekken herkennen?
Je herkent een beginnende smetplek aan het rood worden van de huid. Op deze plek is de huid vaak vochtig en er zit soms viezigheid in de huidplooi zoals restjes voeding. Wordt de smetplek niet schoon en droog gemaakt? Dan zwelt de huid op en kan kapot gaan. Er komt ook een vieze geur vanaf en het gaat jeuken. Erg vervelend voor de baby, want het doet pijn.
Smetplek of schimmelinfectie?
Een gewone smetplek is gevoelig voor infecties, die worden veroorzaakt door bacteriën en schimmels. Cadida Albicans is een veel voorkomende schimmelinfectie waarbij de rand van de smetplek gaat schilferen en er rode bultjes ontstaan. Een schimmelinfectie komt meestal voor in de luierstreek. Je kunt de schimmelinfectie behandelen een zalf of crème, die je krijgt op voorschrift van een huisarts.
Hoe behandel je smetplekken?
Smetplekken behandel je door de huid voorzichtig schoon te maken en deppend af te drogen. Dit doe je met een hydrofiele luier. Deze luier is zacht, dun en neemt goed vocht op. Daarna smeer je wat zinkzalf of vette zalf op de plek. Na een paar dagen is de huid genezen. Het is niet nodig om zalf op de gezonde huid te blijven smeren.
Zinkzalf of vette zalf
De meeste mensen hebben wel zinkzalf of vette zalf in huis. Zalf zit in een tube of in een potje. Een tube is hygiënischer dan een potje omdat je hier niet steeds met de vingers in hoeft. Veel bekende merken zoals Sudocrem, Neutral en Zwitsal verkopen zinkzalf. In zinkzalf zit zinkoxide. Dit beschermt de huid en droogt in. Het is waterafstotend, werkt verkoelend en vermindert pijn. De vette zalf van Bepanthen bevat vetten die de huid beschermen zonder af te sluiten. Het bevordert ook het herstel van de huid. Om erachter te komen welk merk het beste is voor je baby, kun je beter een paar verschillende zalven uitproberen. Let er wel op dat als er parfum aan toe is gevoegd, dit ook voor irritatie aan de huid kan zorgen.
Algemene huidverzorging bij baby’s
De huid van een baby is nog heel teer en beschermt nog niet voldoende tegen bacteriën en virussen. Daarom moet de huid voorzichtig en met zorg worden behandeld. Het is belangrijk om de huid goed schoon te houden om het ontstaan van smetplekken te voorkomen. Dat betekent niet dat een baby elke dag in bad moet. Gewoon wassen met wat lauw water en een hydrofiele washand is voldoende. Zeker bij baby’s met een droge huid. Dan is één of twee keer per week badderen voldoende. Je kunt eventueel wat olie aan het badwater toevoegen, zodat de huid soepel en zacht blijft.
Goed afdrogen voorkomt huidproblemen
Na het wassen droog je de huid door voorzichtig te deppen. Ga niet wrijven, dat kan de huid beschadigen. Gebruik een hydrofiel luier voor het afdrogen. Deze is dun waardoor je goed tussen de huidplooien kunt komen. Het neemt ook vocht op.
Kleertjes van katoen of synthetische materialen
Kleertjes kunnen ook zorgen voor irritatie aan de huid. Kleertjes die gemaakt zijn van natuurlijke, ademende stoffen zoals katoen, nemen goed vocht op en zijn huidvriendelijk. Kleertjes van synthetische stoffen nemen geen vocht op. De stoffen sluiten de huid af waardoor deze vochtig blijft. Ook de labels, dubbele delen en ritsen kunnen de huid irriteren. Kies bij voorkeur voor kleertjes die comfortabel zitten en makkelijk in gebruik zijn.