Voeding, bewegen en kinderen

Voor kinderen is het erg belangrijk om elke dag te bewegen. Dit zorgt voor betere prestaties op school en de kinderen zitten beter in hun vel. Bewegen zorgt voor een gezonde lichamelijk ontwikkeling en een balans tussen lengte en gewicht. Sporten heeft ook een positieve werking op de hersenen waardoor kinderen slimmer worden als ze bewegen en sporten. Mocht uw kind veel bewegen en sporten is het belangrijk om goed te kijken naar de voeding van uw kind. Hiervoor kunt u contact opnemen met een (sport) diëtist.

Uit verschillende onderzoeken komt naar voren dat het aantal kinderen met overgewicht in de laatste 20 jaar is verdubbeld. Op dit moment heeft één op de vijf meiden overgewicht en één op de zeven jongens kampt met de gevolgen van overgewicht.

Voeding en kinderen

Overgewicht bij jongeren kan een gevolg zijn van meerdere factoren. De belangrijkste oorzaak is de verstoorde energiebalans van jongeren. In verhouding met vroeger bewegen kinderen veel minder maar eten ze hetzelfde of zelfs calorierijkere voeding. Door de werktijden en werkdruk van ouders en het onregelmatige leven dat de kinderen daardoor hebben komt naar voren dat de kinderen daardoor een verstoord, energierijk en voedingsstofarm, voedingspatroon hebben.

Tips voor het aanleren van gezonde eetgewoonten:

• Eet gezellig met het hele gezin op vaste tijdstippen aan tafel
• Zorg dat je kinderen goed uitgerust aan tafel komen
• Betrek je kinderen in de keuzes voor de maaltijden
• Geef geen vervanging, extra tussendoortjes, als het kind zijn bordje op de vaste eetmomenten niet leegeet
• Beloon of straf je kind niet door extra tussendoortjes te geven of juist weg te laten
• Geef je kind een complimentje als hij of zij het bord leeg heeft gegeten

Bewegen en kinderen

Voor kinderen zijn de lichaamsbeleving en de zelfbeleving nauw met elkaar verbonden. Deze twee factoren zorgen voor zelfvertrouwen en durf bij kinderen. Het zelfbeeld kan versterkt worden wanneer kinderen zich fit voelen en lekker in hun vel zitten. Door te bewegen leren kinderen hun lichaam beter kennen, ontwikkelen ze hun motoriek, verbeteren ze hun sociale vaardigheden en bewegen zorgt voor een beter humeur. Met deze informatie kunnen we stellen dat het van belang is dat kinderen voldoende bewegen om zich goed te kunnen ontwikkelen.

Bij kinderen tot drie jaar is er een zwakke onderlinge koppeling tussen de zenuwbanen, waardoor de spieren niet goed gecoördineerd kunnen worden. Complexe bewegingen zijn tot die leeftijd nog erg lastig. Wel is het van belang om in die leeftijd het kind al te stimuleren om zich te ontwikkelen en een start te maken in motorische ontwikkeling. Rond het zesde jaar zijn bij de meeste kinderen de basaal motorische competenties ontwikkeld. Uit de grove motoriek ontwikkelt zich de fijne motoriek bij kinderen. De motorische ontwikkeling is van groot belang tijdens het bewegen van kinderen. Wanneer de kinderen niet voldoende worden gestimuleerd om te bewegen zullen ze hier op latere leeftijd last van krijgen. Wat weer kan resulteren in dat het kind niet of nauwelijks beweegt omdat hij of zij een achterstand heeft. Gezondheidskundig en sociaal maatschappelijk gezien is bewegen en het stimuleren van bewegen op elke leeftijd zeer gewenst.

Hoeveel bewegen?

Kinderen bewegen voldoende als ze dagelijks 60 minuten matig intensief bewegen. Onder matig intensief wordt verstaan; bewegen dat net zo inspannend is als flink doorlopen of flink doorfietsen. Wanneer de inspanning langer dan 5 minuten duurt, telt het mee in het totaal aantal minuten dat het kind beweegt. Voor kinderen is het belangrijk dat ze minimaal twee keer in de week intensief sporten.

Tips voor het stimuleren van bewegen bij kinderen:

• Breng je kind, zelf of door andere ouders, op de fiets naar school en/of buitenschoolse activiteiten.
• Maak na de avondmaaltijd een wandeling met ze, tijdens deze wandeling heb je meteen de gelegenheid om even met je kind bij te kletsen over de dag terwijl je beweegt
• Vraag in de omgeving rond wat de faciliteiten zijn voor kinderen om te bewegen
• Zorg dat er na schooltijd iemand aanwezig is om je kinderen op te vangen, zodat ze niet alleen thuis zitten en achter de computer kruipen
• Zorg ervoor dat kinderen het niet vanzelfsprekend vinden om met de auto gebracht en gehaald te worden.

Bewegen; anders in de steden dan in de dorpen?

Wat opvallend is, is dat het percentage kinderen met overgewicht in steden groter is dan in dorpen. In steden worden kinderen geremd om lichamelijk actief bezig te zijn doordat ze er de ruimte niet voor hebben. En als de ruimte al aanwezig is, dan zijn er plannen om dat ene leuke speeltuintje in te ruilen voor een mooi groot modern kantoorgebouw. Het gevolg hiervan is dat de speeltuintjes, speelvelden en sportgelegenheden uit de wijk verdwijnen en naar de rand van de stad verplaatsen. Dit heeft een nadelig effect op de dagelijkse beweging van kinderen aangezien het vaak ver weg is en de kinderen met de auto naar hun sport of iets dergelijks gebracht worden in plaats van met de fiets.

Achterliggende factoren waarom kinderen minder bewegen in steden:

• Kinderen worden met de auto naar school en buitenschool activiteiten gebracht door ouders en/of verzorgers
• Faciliteiten om te kunnen bewegen liggen vaak buiten of aan de rand van de stad
• Ouders werken full-time en hebben geen tijd om hun kinderen te stimuleren om te buiten te bewegen of lid te worden van een sportclub
• Kinderen zijn op zichzelf aangewezen om zich te vermaken. Zij kiezen dan voor computeren of tv kijken.
• Het is in de stad te druk en te gevaarlijk om kinderen zelfstandig naar buiten te laten gaan
• Ouders hebben geen kennis over de mogelijkheden van bewegen in de buurt van hun woon en leefsituatie
• Ouders hebben veel andere activiteiten waardoor het brengen of halen van de kinderen met de auto vele malen makkelijker en sneller is

In dorpen zie je minder overgewicht doordat de kinderen meer mogelijkheden en faciliteiten hebben om te bewegen. Vaak komen de kinderen, door de veiligheid van een dorp, op de fiets naar school zodat ze elke dag aan hun dagelijkse beweging komen. Vaak worden ze ook door vriendjes gestimuleerd om mee buiten te gaan spelen doordat de faciliteiten voor handen liggen.

Er is dus een groot verschil in beweging bij kinderen in dorpen en steden. Dit is voornamelijk te wijden aan de drukte en grootte van een stad. Ouders vinden het vaak gevaarlijk om hun kinderen op pad te sturen in een stad. Hierdoor worden zij beperkt in hun bewegingsvrijheid. Mede doordat de faciliteiten om te kunnen bewegen vaak verder weg liggen dan in een dorp.

Sporten en kinderen

Voor kinderen die sporten is het net zo belangrijk om ze te blijven stimuleren om op de fiets naar hun training, school of andere activiteiten te gaan. Ook is het belangrijk om hen te begeleiden in de keuzes van hun, gezonde, voeding. Het is kenmerkend dat kinderen die sporten vaak een slecht voedingspatroon hebben, wat kan resulteren in overgewicht, eventueel met ondervoeding. Dit komt doordat er te weinig informatie is over gezonde voeding in combinatie met sport en het groeiende kind.

Waarmee rekening gehouden moet worden is dat kinderen in de groei meer energie en bouwstoffen nodig hebben. Daarnaast sporten/bewegen kinderen meer en is hun energiebehoefte hoger. Kinderen die intensief sporten beginnen meestal later met groeien. Dit komt doordat de jongeren hun energie en bouwstoffen nodig hebben om de sportprestatie te kunnen leveren. En sporten op jonge leeftijd heeft een negatief effect op de groei en ontwikkeling van het kind. Het is opmerkelijk dat de kinderen vaak in de rust periodes gaan groeien. Hierbij moet rekening gehouden worden met de energie inname van het kind. Zijn of haar activiteit gaat in de rust periode omlaag en heeft daardoor minder energie nodig dan tijdens de periode van actief sporten. Tenslotte moet erop gelet worden dat de kinderen in periode dat ze veel groeien voldoende energie en andere voedingsstoffen binnen krijgen.