Stres, stress, stress en nog eens stress!
STres. Iedereen heeft er mee te maken. Wat zijn de oorzaken van stress en hoe kun je de draagkracht (dat wat je aankunt) vergroten?Wat is stres?
Stres is een gezonde reactie van je lichaam op spanningen. Meestal wordt het woord stress gebruikt voor situaties van ongezonde stress: een te grote spanning. Maar stress is niet altijd ongezond. Mensen hebben zelfs een beetje stress nodig om goed te kunnen functioneren. Stress is een goede reactie, bijvoorbeeld tijdens een examen of een sportwedstrijd. Je kunt dan vaak beter presteren. Maar stress moet niet te lang duren want dan heb je al die tijd die hoge bloeddruk en giert de adrenaline door je lijf. Behoorlijk irritant dus!Ongezonde stress
Stress die lang, duurt is slecht voor je lichaam. Je weerstand neemt af en je krijgt allerlei klachten. Dat is natuurlijk niet fijn. Maar deze klachten hebben een belangrijke functie. Ze waarschuwen je dat je te veel taken op je genomen hebt. Je lichaam protesteert hier dan tegen en zegt eigenlijk: je moet zorgen voor rust en ontspanning. Het is dus belangrijk om die signalen niet te negeren.Klachten veroorzaakt door stress
- Slecht slapen
- Vermoeid zijn
- Geen of weinig eetlust hebben
- Gespannen nek- of schouderspieren
- Rugpijn
- Hoofdpijn of migraine
- Pijn in de hartstreek
- Snel geïrriteerd zijn
- Veel huilen
- Vaak boos worden of ruzie maken.
- Het allemaal niet meer zien zitten
- Veel piekeren
- Niet meer kunnen stoppen met denken
- Je slecht kunnen concentreren
- In de war of chaotisch zijn
De oorzaken van stress
De oorzaken van stress zijn niet bij iedereen hetzelfde. Toch zijn er wel een aantal oorzaken die vaak voorkomen. Je kunt ze herkennen in je privéleven, in je werk en in jezelf. Dat herkennen is belangrijk. Want daardoor kun je beter omgaan met stress of op tijd ontspannen. Voorbeelden van oorzaken van stress in je privéleven:
- Heftige gebeurtenissen in je leven, zoals het verbreken van een relatie, de echtscheiding van je ouders en het overlijden van een familielid of goede vriend.
- Ziek zijn, een ziek kind of zieke partner hebben.
- Schulden of andere financiële problemen.
Voorbeelden van oorzaken van stress op je werk
- Hoge werkdruk (veel werk in weinig tijd of met te weinig mensen).
- Onduidelijke afspraken over je taken en verantwoordelijkheden.
- Werk dat te moeilijk of te gemakkelijk voor je is.
- Een slechte relatie met je collega’s of leidinggevende.
- Te zwaar lichamelijk werk of slechte arbeidsomstandigheden.
- Veranderingen of ontslagen binnen de organisatie waar je werkt.
Dingen die je draagkracht (wat je aankunt) vergroten zijn:
- Veel steun en aandacht van familie en vrienden.
- Gezond zijn en gezond leven.
- Zeggen waar voor jou de grens ligt.
- Positief denken.
Er zijn ook eigenschappen die je juist kwetsbaarder maken voor stress
- Perfectionisme.
- Te veel van jezelf eisen en ‘moeten’.
- Groot verantwoordelijkheidsgevoel.
- Streven naar waardering van anderen.
- Moeilijk nee kunnen zeggen, grenzen aan kunnen geven of voor jezelf op kunnen komen.
- Moeilijk steun kunnen vragen.