Stress, pak het zelf aan

Sommige mensen “drijven” op de spanning van datgene wat ze doen. Met als gevolg pieken en dalen en je zou bijna kunnen zeggen dat juist dat ze “op de been houdt”. Is dat stress? Men noemt het ook vaak “gezonde stress” en hoewel er wel kanttekeningen te plaatsen zijn, hoeft daar nog niets mis mee te zijn. Het brengt menigeen veel door de druk op te voeren. Anders wordt het als je gebukt gaat onder stress … en er is nogal wat stress in de wereld en kan om allerlei redenen de kop op steken.

Definitie van stress?

Er zijn verschillende definities van stress, waarbij veruit de meeste keren dat stress gebruikt wordt we het over de stressrespons hebben (de stressor is de veroorzaker en de stressrespons is de reactie hierop).

Veroorzaker

Stress is de reactie op een conditie of prikkel die enig moment veroorzaakt wordt. Je kunt je eigen veroorzaker zijn, maar het kan ook van buitenaf komen (druk of spanning). De oorzaak wegnemen is belangrijk, maar niet zaligmakend. Immers, als je stressgevoelig bent, kan er van alles zijn wat stress bij je veroorzaakt en ben je continu op zoek naar oorzaken en kom je niet meer toe aan leven.

Je maakt het jezelf, in dat geval, een stuk gemakkelijker als je leert omgaan met stress en je het niet in die mate aantrekt, dat het vat op je krijgt. Dat kost tijd, discipline en jezelf vooral “lucht” geven.

Aan de slag

Het begint met het niet (meer) ontkennen dat je stress hebt of stressgevoelig bent. Stress voelt niet goed, kan beangstigend zijn en door het te ontkennen is het er niet … wat natuurlijk helemaal niet zo is. Je gevoel even uitschakelen kan wel, maar heeft op de lange duur zeker zoveel nare gevolgen. Vanuit een overlevingsmechanisme wordt het ingeschakeld, maar de volgende stap is het “los te laten”. Je gevoel toe te laten en er vooral goed naar te luisteren.

Waar kan je direct je op letten?

• Het is altijd belangrijk dat, zodra de stress de kop op steekt, je je hoofd erbij houdt en probeert de situatie objectief te bekijken. Als dit lukt, voorkom je dat het erger wordt. Het heeft echter alleen kans van slagen, als je het geconcentreerd doet.
• Bedenk vervolgens wat er allemaal in je opkomt, zodra het gevoel je “bekruipt”. Schrijf het zo mogelijk op, zodat je er op een iets rustiger moment of samen met iemand nog eens naar kunt kijken.
• Hetgeen er in je opkomt als “echt” en als “waar” beschouwen is belangrijk. Ontkennen werkt niet, dus accepteer dat het gevoel er is.
• Na het beschrijven en overdenken, komt het moment dat je bedenkt wat er moet gebeuren om het overzicht weer te krijgen. Daarmee niet gezegd dat dit direct lukt, maar het is wel belangrijk dat je er in iedere situatie die zich voordoet, bedenkt wat het zou kunnen zijn.

Waar kan je iets mee voor de lange termijn?

Als je je stressgevoeligheid onder controle wilt krijgen, dan is het belangrijk om naar het totaalplaatje van je leven te kijken. Gevoelig ergens voor zijn, wil immers zeggen dat je het snel oppikt en dan helpt het als je leven er overzichtelijk uitziet. De een noemt het “saai” en de ander vaart er wel bij, dat verschilt van mens tot mens. Wat in ieder geval belangrijk is, dat als je stressgevoelig bent, de overzichtelijkheid er voor kan zorgen dat je uit onverwachte hoek minder snel iets kunt verwachten. Het neemt mogelijk een deel van de stressveroorzakers weg.

Nu is jezelf beschermen natuurlijk belangrijk, maar jezelf wapenen is eigenlijk net zo belangrijk en dat heeft met de psyche te maken. (Veel) stress in je leven beter kunnen hanteren is ook bedenken dat je niet alles voor kunt zijn, perfectionisme je kan frustreren en niet iedereen iets hetzelfde doet dan jij dat doet. Leven en laten leven en leren accepteren dat het leven niet altijd loopt zoals je dat eerder bedacht had. Het leven moet zijn loop krijgen en er het beste uithalen, kan je een prima leven geven. Dat kan alleen als je het accepteert en verder gaat met je leven. Enkele voorbeelden;

• Je hebt je ideale baan gevonden en na een half jaar gaat het bedrijf failliet. En minder geld en die leuke baan kwijt. Je kunt zwelgen in de fout die je een half jaar geleden hebt gemaakt of de idioten die het bedrijf niet konden besturen of dat je nu minder financieel kunt doen dan eerst. Bedenken dat het ook nieuwe kans kan geven en er voor te zorgen dat de stress dus geen vat op je krijgt, levert je per saldo meer op. Denk aan wat meer tijd voor andere dingen, sollicitaties ook in andere branches (waar je eerder wellicht niet over nagedacht had) en weten wat je ideale baan is, want die heb je een half jaar gehad. Met die bagage ga je “leuker” solliciteren, verzuur je niet en maak je dus meer kans op die volgende leuke baan.
• Druk druk druk. Het is voor menig mens een druk en misschien wel té druk leven. En toch houden we het in stand. Het van A naar B naar C gaan en laat op je avond in bed pas realiseren wat je allemaal gedaan hebt, kan – naast een onverzadigd gevoel – ook stress opleveren. Er moet zoveel en natuurlijk hebben we dat zelf gecreëerd, want van wie moet immers in je eigen leven alles? Overzie wat je het belangrijkste vindt in je leven, schuif er gewoon wat uit en dat dat ergens teleurstelling met zich meebrengt, is mogelijk. Maar je eigen agenda bepalen, kan er voor zorgen dat je stressgehalte omlaag gaat en bovendien is de kans dat je meer geniet van alles, vele malen groter.
• Ziekte of dood in de nabije omgeving. Tja, iedereen wil gezond oud worden, maar het is helaas niet iedereen gegeven en dat wil zeggen dat je tijdens je leven voor lichamelijke of psychische ziekten, ongelukken en ander gelijkluidend leed kunt komen te staan … of je wordt er meer dan eens mee geconfronteerd in de nabije omgeving. Natuurlijk is dat erg en iedere keer als je in het proces zit, een arts spreekt of een pijntje voelt, kan de stress de kop op steken. Probeer het te relativeren, hoe moeilijk dat soms ook is. Kijk wat je nog wel kunt, het feit dat je er nog bent of de mooie tijd die je met iemand hebt gehad. Het relativeren en de positieve kanten naar boven halen, maakt dat de stress net iets iets minder zwaar op de maag komt te liggen.

Helder blijven!

Bij stress is het altijd belangrijk helden te blijven. Zoveel als mogelijk en bij voorkeur voor lichaam en geest. Daarvoor kan je ook ontspanningsoefeningen doen, yoga kent bijvoorbeeld verschillende series waar je rustiger van wordt en waar je leert los te laten.
Controleer je ademhaling ook meerdere keren per dag en dat wil zeggen dat je enkele keren rustig en diep ademhaalt via de buik. Neem iets meer tijd voor je uitademing dan voor je inademing en voel de rust in je hoofd ontstaan. Enkele keren per dag (zoveel als je zelf wilt) en dat gedurende enkele minuten helpt je rustiger te worden.

Tot slot

Tel daar de natuur in al haar facetten bij op, want dat werkt voor veel mensen ontstressend, en je maakt een begin om niet altijd direct stress te voelen. Constructief en consequent volhouden is het devies om het een soort tweede natuur te laten worden.