Wat is lucide dromen en hoe leer ik dat?

Lucide dromen is een speciale manier van dromen die niet veel mensen beheersen. Bij een lucide droom ben je je ervan bewust dat je droomt en kun je je eigen droom besturen. Het is een spannend fenomeen en vereist veel oefening om te kunnen beheersen. Als je het eenmaal kan, dan kan het hartstikke leuk zijn!

In het kort: slapen

Slapen is eigenlijk in diepe rust zijn. Er is veel onderzoek gedaan naar het fenomeen slapen. Hieruit is gebleken dat er verschillende stadia van slapen zijn.

• 1: Hypnagogische staat. Als eerste bereik je de hypnagogische staat. Dit gebeurt enkele minuten nadat je in slaap bent gevallen. In deze staat wordt je wakker van het kleinste geluidje. Het is dus een grens tussen wakker zijn en slapen. Veel mensen hebben in deze staat het gevoel dat ze in een keer vallen.
• 2: Lichte slaap. Vanaf dit moment ga je eigenlijk pas echt in slaap vallen. We noemen het lichte slaap omdat je in dit stadium gemakkelijk wakker gemaakt kunt worden.
• 3 en 4: Diepe slaap. Wakker gemaakt worden is in deze stadia erg moeilijk, je zal je dan erg gedesoriënteerd voelen. Je hele lichaam is compleet ontspannen, dus ook je ademhaling en je hartslag. Het wordt ook vaak delta slaap genoemd. Na een bepaalde tijd keer je terug naar stadium 2. Het is een soort korte cyclus.
• 5: REM slaap. REM staat voor Rapid Eye Movement. Tijdens dit stadium maken je ogen hele snelle bewegingen. In dit stadium gaat je hartslag weer omhoog. Ook is je hele lichaam verlamd. Deze verlamming is een reflex van het lichaam, zodat je je dromen niet daadwerkelijk gaat uitvoeren. Na dit stadium ga je weer terug naar de diepe slaap en uiteindelijk wordt je weer wakker.

Wat is lucide dromen?

Tijdens een lucide droom ben je je goed bewust van alles om je heen. Je weet dat je aan het dromen bent en dat alles in je droom een creatie van je onderbewuste is. Voor een lucide droom geldt eigenlijk één regel: het bewustzijn. Niet in elke lucide droom kun je je droom besturen. Het gaat erom dat jij je tijdens je droom bewust bent van het feit dat je droomt.

Verschillende fases

Bij lucide dromen zijn er verschillende gradaties van luciditeit (helderheid van de geest).

• Pre-lucide droom: deze fase komt vaak voor bij mensen die zich veel bezighouden met lucide dromen, maar nog nooit daadwerkelijk een lucide droom gehad hebben. Iemand denkt zich bewust te zijn van het dromen, maar is dit eigenlijk niet.
• Lage luciditeit: in deze fase is het bewustzijn nog erg laag. Iemand kan zich bewust zijn van het dromen, maar kan de droom nog niet beïnvloeden of besturen. Vaak verliest diegene na korte tijd het bewustzijn weer.
• Gemiddelde luciditeit: bij gemiddelde luciditeit realiseert iemand zich ineens dat hij/zij aan het dromen is. Het bewustzijn is hier een stuk hoger. Vaak is er nog geen controle over de droom, maar kun je wel het bewustzijn houden.
• Hoge luciditeit: het bewustzijn is hier hoog genoeg om de droom zelf te kunnen besturen. In een lucide droom is in principe alles mogelijk. Iemand met hoge luciditeit heeft de hele droom onder controle.
• Absolute luciditeit: in principe is deze fase hetzelfde als hoge luciditeit, met het kleine verschil dat iemand direct over kan gaan naar hoge luciditeit. Iemand kan dus zelf beslissen om een lucide droom op te wekken.

Universele kenmerken

Het is handig om deze kenmerken te weten, zodat je ze eventueel kan herkennen in een droom. Het kan een hulpmiddel zijn om een lucide droom op te wekken.

• Niet kunnen lezen: in een (lucide) droom is het niet mogelijk om te lezen. Je zou eventueel een woord kunnen opvangen, maar het lezen van teksten is vrijwel onmogelijk.
• De lucht: de lucht is kleurrijker en intensiever in een droom dan in de werkelijkheid. Vaak worden er vreemde objecten waargenomen in de lucht.
• Rimpelige handen: een tip om een lucide droom te herkennen of op te wekken, is het kijken naar je handen. In een lucide droom zijn handen namelijk niet normaal, vaak zijn ze rimpelig.
• Tijd aflezen: een klok werkt in een lucide droom eigenlijk nooit. Het aflezen van de tijd zal dus ook niet mogelijk zijn. Bij een analoge klok zullen de wijzers snel ronddraaien en is er geen logica te vinden.
• Spiegels: een spiegel in een lucide droom is geen spiegel zoals wij die kennen. Vaak zul je bijzondere dingen zien, zoals bijvoorbeeld jezelf zoals je graag wilt zijn, of zoals je juist niet wilt zijn. Sommige mensen kunnen spiegels in een lucide droom gebruiken als een doorgang naar bijvoorbeeld een mooi landschap.
• Gesprekken voeren: in een lucide droom kun je gesprekken voeren met personen die voorkomen in je droom. De antwoorden die je krijgt van deze personen, zullen vrij gedetailleerd zijn.

Hoe leer ik lucide dromen?

Lucide dromen is alles behalve makkelijk. Het vergt een vrij lang proces wat je moet doorlopen, om uiteindelijk tot een lucide droom te komen. Soms komt het voor dat je uit het niets ineens een lucide droom hebt, echter is dit dan vaak een droom van de pre-lucide droomfase of de lage luciditeit fase.

Herinneren

De eerste stap richting lucide dromen is vrij simpel. Je begint namelijk met het onthouden van je dromen. Sommige mensen kunnen dit vrij gemakkelijk, terwijl anderen geen enkele droom kunnen onthouden. Als je dit al wel makkelijk kunt, kun je deze stap overslaan. Je bent pas klaar voor de volgende stap als je elke nacht minimaal één droom kan herinneren en opschrijven.
Ga jezelf niet te veel pushen om dromen te onthouden, vaak resulteert dit in het vergeten van je dromen.

Opschrijven

Het is niet alleen leuk, maar ook erg handig om al je dromen te noteren. Een soort dromendagboek dus. Een voordeel hiervan is dat je uiteindelijk unieke symbolen gaat herkennen in al je dromen. Deze symbolen kunnen een aanknopingspunt zijn voor een lucide droom. Je gebruikt ze dan namelijk om je droom te herkennen. Noteer zodra je wakker wordt alles wat je je kan herinneren van je droom. Wacht zeker niet met het opschrijven! Vaak vergeet je dan kleine zaken die van belang kunnen zijn of misschien zelfs de hele droom. Schroom niet om midden in de nacht ineens je droom te noteren.

Herkennen

De volgende stap is het herkennen van momenten in een droom. Dit zijn momenten die eigenlijk iedereen wel eens heeft gehad in een droom. Denk hierbij aan: uitvallende tanden, veranderend gezichtspunt, niks werkt normaal, rennen in slow motion, schreeuwen zonder geluid, te laat zijn, examens/tentamens, naakt zijn, etc. Deze momenten zijn erg belangrijk om te herkennen, omdat je ze later gaat gebruiken voor het opwekken van een lucide droom.

Realiteit testen

Om te testen of je echt aan het dromen bent, gebruik je reality checks. Vaak is het zo dat iemand zich al afvraagt of hij/zij aan het dromen is of niet. Dit betekent meestal dat je inderdaad aan het dromen bent. De reality checks kun je uitvoeren aan de hand van de kenmerken die hierboven beschreven zijn. Probeer bijvoorbeeld iets te lezen of kijk naar je handen. Andere leuke trucjes zijn je neus dichtknijpen, in een droom kun je dan nog steeds ademen, of proberen te zweven.

Het belangrijkste is het blijven herhalen en oefenen van al deze stappen. Niet iedereen zal even snel een lucide droom krijgen. Zorg dat je niet opgeeft als het niet meteen lukt, maar blijf doorgaan. Uiteindelijk zul je er wel komen in kleine stapjes.

Een tip: vraag jezelf op zoveel mogelijk momenten op de dag "Wat ben ik aan het doen?". Op een gegeven moment zal dit routine worden en ga je jezelf dit ook in je droom afvragen. Op deze manier kun je ook een lucide droom opwekken.