De zes dimensies van wellness

Wellness is de trend van nu. Iedereen praat erover of is er mee bezig. Een gezonde leefstijl komt steeds centraler te staan in de samenleving. Dit heeft niet alleen betrekking op sporten en bewegen, maar ook op voeding en een andere invulling van vrijetijdsbesteding. De benaming wellness wordt steeds vaker gebruikt, maar weet iedereen eigenlijk wel wat het begrip wellness inhoudt?

De veranderende betekenis van wellness

Het begrip wellness is door de eeuwen heen sterk veranderd. Tot voor de 20ste eeuw werd wellness gezien als ‘de afwezigheid van een ziekte of aandoening’. Het ging hierbij nog niet om mentale gezondheid of andere aspecten van welzijn. Pas in de 20ste eeuw werd zowel de mentale als de fysieke kant van de gezondheid gebruikt om welzijn en wellness te beschrijven. Toch bleef het niet bij deze definitie. In de moderne samenleving wordt steeds meer en steeds vaker op een holistische manier gekeken naar het lichaam van de mens en dus ook naar het welzijn hiervan. Het begrip wellness is hierdoor opnieuw in een nieuw jasje gegoten. Hoe er voor de 20ste eeuw vrij oppervlakkig werd gekeken naar het begrip, wordt wellness in de 21ste eeuw omschreven als een ‘staat van compleet welzijn’, een multidimensionaal begrip waarbij niet alleen wordt gestreefd naar de afwezigheid van een ziekte of aandoening maar veel belangrijker naar het bereiken van een optimale leefstijl en gezondheid.

De zes dimensies van wellness

Bij deze moderne opvatting van welzijn horen dan ook verschillende aspecten en dimensies. Er zijn zes dimensies te onderscheiden, namelijk: fysieke, sociale, intellectuele, spirituele, emotionele en beroepsmatige of maatschappelijke wellness of gezondheid.

Fysieke wellness of gezondheid

De fysieke dimensie legt de focus op het belang van regelmatig sporten en bewegen. Lichamelijke ontwikkeling zorgt er tegelijkertijd voor dat gezond eetgedrag wordt gestimuleerd, wat bijdraagt aan het bereiken van een staat van compleet welzijn. Om fysiek gezond te kunnen zijn is het belangrijk om kracht, flexibiliteit en uithoudingsvermogen op te bouwen. Daarnaast is het opbouwen en volgen van een gezond eetpatroon ook erg belangrijk. Wanneer er wordt gewerkt aan fysieke gezondheid wordt het makkelijker om waarschuwingssignalen van het lichaam op te vangen en in te kunnen schatten wat je lichaam wel en niet aankan. Naast de fysieke voordelen, leidt een staat van fysieke wellness ook vaak tot het verbeteren van de gezondheid binnen de andere dimensies.

Sociale wellness en gezondheid

De sociale dimensie focust op het leveren van een bijdrage aan de omgeving en gemeenschap. De nadruk ligt hierbij op de correlatie tussen de mensheid en hun natuur en omgeving. Sociale wellness zorgt ervoor dat mensen zich betrokken voelen bij de samenleving, dat zij het belang van zichzelf zien en verantwoordelijkheid nemen om een bijdrage te leveren aan de samenleving. Daarnaast ligt de focus op effectieve communicatie en een gezonde leefstijl en leefomgeving en het aanmoedigen of stimuleren hiervan. Er wordt actief gezocht naar manieren om de balans in de natuur en de balans tussen de mens en zijn omgeving te behouden. Een gedeelte van deze omgeving wordt gevormd door het stimuleren van persoonlijke relaties en vriendschappen.

Intellectuele wellness en gezondheid

De intellectuele dimensie focust op het creatieve van de mens door het stimuleren van mentale activiteit. Intellectuele wellness zorgt ervoor dat mensen zich kunnen blijven ontwikkelen, dat zij nieuwe kennis en vaardigheden kunnen opdoen en deze kunnen toepassen en delen in het dagelijks leven. Daarnaast blijft het brein uitgedaagd worden, bestaat de wil om te ontdekken en nieuwe problemen op te lossen. Dit alles is gebaseerd op de wil tot het verbreden van kennis en de wil om deze kennis naar buiten te brengen zodat deze een bijdrage kan leven aan de samenleving.

Spirituele wellness en gezondheid

De spirituele dimensie focust op het zoeken van de zin, de betekenis en het doel van het menselijk bestaan en het leven op aarde. Tijdens deze zoektocht staat het ontwikkelen van het individu voorop. Er wordt respect getoond voor het leven en alle natuurlijke bronnen op aarde. Daarnaast wordt er gezocht naar een vreedzame balans tussen persoonlijke gevoelens en emoties en mogelijke situaties en moeilijkheden die in het leven voor zouden kunnen komen. Spirituele gezondheid heeft daarnaast ook te maken met het toepassen van normen en waarden in het leven die uiteindelijk leiden tot het creëren van een persoonlijke en spirituele kijk op het leven.

Emotionele wellness en gezondheid

De emotionele dimensie focust op het bewust worden, accepteren en beheerst uiten van gevoelens en emoties. Emotionele wellness houdt in dat het persoonlijke, sociale en professionele leven als positief wordt ervaren en dat er met een enthousiaste blik naar gekeken wordt. Daarnaast gaat het over het vermogen om iemands gevoelens en emoties aan te voelen en te beoordelen. Ook betreft het de ontwikkeling van autonomie en het effectief omgaan met stress. Wanneer emotionele stabiliteit is bereikt, is het mogelijk om relaties met anderen te beginnen en te handhaven, handelingen te managen en verantwoorden en anderen te waarderen.

Maatschappelijke of beroepsmatige wellness en gezondheid

De maatschappelijke dimensie legt de focus op persoonlijke ontwikkeling, voldoening en verrijking van iemands leven binnen zijn of haar beroep of studie. Maatschappelijke wellness heeft betrekking op het ontwikkelen van vaardigheden en talenten. Deze ontwikkelingen kunnen leiden tot het beter waarderen van werk, het stellen van nieuwe doelen en het ontwikkelen van nieuwe ambities. Deze zouden op hun plaats weer kunnen leiden tot het maken van promotie en het geven van meer voldoening tijdens het werk.

Conclusie

Het begrip wellness is door de eeuwen heen sterk veranderd. Het is niet meer mogelijk om wellness te beschrijven als het simpelweg afwezig zijn van een ziekte of aandoening. In plaats van deze enigszins oppervlakkige kijk op het begrip, wordt het begrip in de 21ste eeuw omschreven door het gebruik van de zes dimensies fysieke, sociale, intellectuele, spirituele, emotionele en maatschappelijke of beroepsmatige wellness of gezondheid. Deze dimensies hangen nauw samen en dragen samen bij aan het bereiken van een staat van compleet welzijn.