Stress: waardoor wordt dit veroorzaakt?

Stress lijkt tegenwoordig een deel uit te maken van het leven van alledag. Iedereen heeft te maken met bepaalde factoren die stress opleveren en hoe hectischer het leven, hoe meer stressfactoren. Soms leveren deze factoren zoveel stress op, dat we er lichamelijke en/of geestelijke klachten van krijgen. Stress is een veel voorkomende reden voor ziekteverzuim, misschien wel de meest voorkomende reden.

Onverwerkte gebeurtenissen uit het verleden

Iedereen maakt in zijn leven leuke en minder leuke dingen mee en sommige zaken uit het verleden blijven invloed uitoefenen op de gebeurtenissen in je huidige leven. Dit zijn onverwerkte trauma’s en wanneer deze nog steeds je huidige gedrag beïnvloeden spreekt men van posttraumatische stress.

Oorzaken trauma

De oorzaak van het trauma kan bij iedereen anders zijn en wat bij de één een trauma opwekt, kan een ander makkelijker verwerken.
Oorzaken kunnen zijn:

• een verkeersongeval
• een overval
• plotseling overlijden van een dierbare
• een inbraak
• een echtscheiding
• plotseling ontslag
• geweld (lichamelijk of seksueel) of getuige zijn van ernstig geweld
• kindermishandeling of verwaarlozing in de jeugd

Wanneer het trauma niet goed verwerkt wordt, kan er posttraumatische stress ontstaan. Dit uit zich in lichamelijke klachten, zoals hoofdpijn, hartkloppingen, verhoogde bloeddruk, duizelingen, misselijkheid enz., maar ook in geestelijke klachten, zoals flashbacks, depressieve gevoelens, schuldgevoel, onrust, piekeren en concentratieproblemen. Vaak merkt de omgeving ook dat er iets aan de hand is, want je bent snel geprikkeld en geïrriteerd en vaak ook lusteloos en wantrouwend. De onrust die je voelt zorgt ervoor dat je slecht slaapt en dat je eetpatroon verandert. Sommige mensen eten hun stress weg en andere mensen krijgen letterlijk geen hap door de keel.

Trauma verwerken

Een trauma kan je vaak niet alleen verwerken. Wanneer je erkent dat je last hebt van een trauma, kan je ook gericht hulp gaan zoeken. Alle hulp is er opgericht dat de traumatische gebeurtenis onder ogen wordt gezien en men stopt met het vermijden van bepaalde gebeurtenissen, personen of situaties. Dus met andere woorden: “Laat het los, laat het gaan.” Soms is kortdurende ondersteuning met medicatie nodig. Er zijn verschillende behandelingen mogelijk, zoals cognitieve gedragstherapie gericht op het trauma, Eye Movement Desensitization Reprocessing (EMDR) of Beknopte Eclectische Psychotherapie voor Posttraumatische stressstoornis (BEPP).

Geen grenzen kunnen aangeven

Sommige mensen zeggen altijd ja, wanneer hun iets gevraagd wordt. Zij zijn niet in staat om hun grenzen aan te geven en overladen zichzelf op deze manier met werk. Ze doen teveel en te vaak dingen waar ze zelf geen plezier aan beleven en waar ze geen voldoening in kunnen vinden. Herken je jezelf hierin? Bekijk dan eens wat je grenzen zijn, weet jij waar jouw grenzen liggen? Wanneer je je grenzen kent en herkent, lukt het je dan ook om ze te beschermen en dus nee te zeggen wanneer de situatie zich voordoet? Wanneer je deze laatste stap moeilijk blijft vinden, is het misschien geen gek idee om een keer een assertiviteitscursus te gaan volgen.

Werk

Een hoge werkdruk, maar ook onzekerheid over het behoud van de baan is een belangrijke reden voor stress. In veel bedrijven volgt reorganisatie op reorganisatie en dit maakt werknemers onzeker over hun positie. Hierdoor ontstaat stress en dit is een stressfactor waar je als werknemer zelf niets aan kan veranderen. Door de vele ontslagen vanaf 2009 tot heden (2016) is het aantal mensen die het werk moeten verrichten per bedrijf enorm naar beneden bijgesteld, met als gevolg een hoge werkdruk voor degene die hun baan mochten behouden. Wanneer werk de oorzaak is van stress is er vaak sprake van vermoeidheid, concentratieproblemen, slecht slapen en een kort lontje. Je raakt snel geprikkeld en geïrriteerd. Veel mensen durven dit ook niet op hun werk bespreekbaar te maken, uit angst dat zij de volgende zijn die er uitvliegen. Probeer in ieder geval in je privéleven voor rust te zorgen.

Piekeren en schuldgevoel

Soms gaan er zaken mis, waar je zelf weinig invloed op kan uitoefenen, zoals bijvoorbeeld:

• je solliciteert keer op keer, maar wordt voortdurend afgewezen
• je kind slaat volledig de verkeerde weg in (alcohol, drugs, spijbelen, criminaliteit) en je kan hem niet bereiken
• je relatie is mislukt
• je leeft samen met iemand met ernstige psychische klachten
• je wordt niet geaccepteerd door je (schoon)familie ondanks dat je je best doet

Piekeren zorgt voor schuldgevoel

De problemen blijven door je hoofd spelen, omdat jij deze niet kan oplossen en je gepieker hierover bezorgt je schuldgevoelens. Had ik maar dit of dat gedaan, ik ben niet goed genoeg of misschien was het anders gelopen wanneer ik toen…

Problemen die je niet kan oplossen zijn al erg genoeg zonder dat je jezelf een trap na geeft. Probeer het piekeren dus aan te pakken en ga iets doen wanneer je merkt dat het weer zover is. Extra sporten of vrienden opzoeken kan helpen om het piekeren te stoppen. Helaas is het zo, dat sommige situaties door jou niet te veranderen zijn en dat je ze uiteindelijk gewoon zult moeten accepteren, hoe moeilijk dat ook is.