Badkamer: Aanpassingen voor blinden en slechtzienden

In de badkamer gebeuren regelmatig ongelukjes, vooral bij ouderen en mensen met een visuele beperking. Een veilige en overzichtelijke badkamer minimaliseert het risico op deze ongevallen en bevordert een efficiëntere persoonlijke hygiëne. Deze aanpassingen hoeven niet duur te zijn; het belangrijkste is om rekening te houden met contrasten en texturen. Vooral een goed contrast en tactiele aanpassingen zijn cruciaal voor personen met een visuele beperking.

• Contrast voor slechtzienden
• Artikelen in de badkamer
• Vaste plaats
• Sterk contrast
• Bad of douche
• Antislipmat
• Handgreep
• Instap
• Water
• Shampoo en zeep
• Verlichting
• Persoonlijke verzorging
• Nagels
• Opmaken
• Scheren
• Tanden
• Toilet
• Veiligheidsmaatregelen en -hulpmiddelen
• Ondersteuning bij het In- en uitstappen
• Visuele hulpstukken
• Hulpmiddelen voor levenskwaliteit
• Preventie en ondersteuning
• Opleiding en bewustwording
• Ondersteunende technologie
• Onderhoud en evaluatie

Contrast voor slechtzienden

Visueel contrast speelt een belangrijke rol voor mensen met een slecht gezichtsvermogen, omdat het hen helpt om oppervlakken en voorwerpen duidelijk van elkaar te onderscheiden. Veel mensen met een slecht gezichtsvermogen hebben moeite met het onderscheiden van kleuren, maar kunnen vaak wel visueel contrast waarnemen. Voor hen zijn items met effen kleuren vaak gemakkelijker te onderscheiden dan items met patronen. Houd er echter rekening mee dat niet alle slechtziende personen dezelfde voorkeuren of visuele beperkingen hebben, zelfs niet met dezelfde oogaandoening. Tactiele texturen vormen een aanvullend referentiepunt voor blinden en slechtzienden.

Artikelen in de badkamer

Vaste plaats

Het is essentieel om belangrijke en veelgebruikte producten altijd op dezelfde plaats te bewaren. Label de artikelen indien mogelijk met braille-etiketten, etiketten met grootdruk of een labelpen. Bewaar de producten bij voorkeur in plastic opbergdozen in plaats van glazen potten om verwarring te voorkomen.

Sterk contrast

Kies voor handdoeken, washandjes en/of badmatten die sterk contrasteren met het bad en de muurtegels. Een bordeaux handdoek valt in een witte badkamer beter op voor slechtzienden dan een witte handdoek met witte muurtegels.

Bad of douche

Antislipmat

Plaats een antislipmat of een kleed met reliëf in de douche of het bad. Kies een contrasterende kleur die opvalt ten opzichte van de bodem. Een kleurendetector kan nuttig zijn om kleuren te kiezen die goed zichtbaar zijn.

Handgreep

Installeer een handgreep aan de rand van het bad of een leuning op de muur van de douche om uitglijden te voorkomen bij het in- en uitstappen.

Instap

Een inloopdouche of inloopbad vergemakkelijkt het in- en uitstappen en kan de veiligheid verhogen.

Water

Draai eerst de kraan voor koud water open en voeg daarna warm water toe om de gewenste temperatuur te bereiken. Als je onder de douche staat of in bad zit, test de watertemperatuur met je hand om verbranding te voorkomen. Draai indien nodig eerst de warmwaterknop dicht als je al in bad zit.

Shampoo en zeep

Gebruik zeep en shampoo met een pompdispenser om morsen te voorkomen. Plaats een zeep- en douchehouder tegen de muur om te voorkomen dat deze omvalt en een gevaar vormt. Gebruik verschillende kleuren elastiekjes of andere verpakkingsvormen om shampoo en zeep te onderscheiden.

Verlichting

Extra verlichting boven het bad of de douche is nuttig voor veel slechtzienden. LED-lampen zijn vaak aanbevolen vanwege hun hoge contrast, minimale verblinding en heldere verlichting. Overweeg een automatische bewegingssensor voor sommige mensen met ernstig slecht zicht, zodat ze niet hoeven te zoeken naar de lichtschakelaar.

Persoonlijke verzorging

Nagels

Nagels knippen kan moeilijk zijn voor slechtzienden. Een nagelknipper of vijl kan een oplossing zijn; een schaar wordt afgeraden. Mensen met diabetes mellitus (suikerziekte) moeten hun teennagels laten behandelen door een specialist (podoloog).

Opmaken

In winkels en bij hulpmiddelenleveranciers zijn make-upspiegels met vergroting en ingebouwde verlichting verkrijgbaar. Deze spiegels helpen bij het aanbrengen van make-up door het vergroten van het zicht en het verbeteren van de verlichting.

Scheren

Elektrisch scheren is over het algemeen veiliger voor slechtzienden en blinden dan handmatige scheermesjes, die sneller wondjes en sneetjes kunnen veroorzaken. Nat scheren met een kwalitatief goed scheermes met drie of meer lagen kan ook een haalbare optie zijn voor velen.

Tanden

Gebruik een donkere of gestreepte tandpasta om de juiste hoeveelheid op je tandenborstel te krijgen. Sommige slechtzienden en blinden kunnen de tandpasta ook eerst op hun vinger aanbrengen voordat ze het op de tandenborstel plaatsen.

Toilet

Een goed contrast in de badkamer betekent ook het vervangen van een witte wc-bril door een donkergekleurde. Voor sommige slechtziende mensen, vooral ouderen, kan een handgreep naast het toilet en/of een verhoogd opzetstuk nodig zijn om het zitten en opstaan te vergemakkelijken. Kies handgrepen in een felle kleur om ze beter zichtbaar te maken.

Veiligheidsmaatregelen en -hulpmiddelen

Ondersteuning bij het In- en uitstappen

Installeer anti-slip strips op de vloer rondom het toilet en de wasbak om uitglijden te voorkomen. Overweeg ook het gebruik van een verhoogd toilet of een toiletverhoger om het zitten en opstaan te vergemakkelijken.

Visuele hulpstukken

Gebruik tactiele markeringen zoals verhoogde stickers of structuurstrips op belangrijke badkameritems zoals kranen, schakelaars en bedieningselementen om navigatie te vergemakkelijken. Braille en grote lettertekens op badkameraccessoires kunnen ook nuttig zijn.

Hulpmiddelen voor levenskwaliteit

Er zijn diverse hulpmiddelen beschikbaar die kunnen helpen bij de dagelijkse hygiëne, zoals automatische zeepdispensers, elektronische badthermometers en waterdichte telefoons met grote knoppen. Deze kunnen de veiligheid en het comfort in de badkamer verhogen.

Preventie en ondersteuning

Opleiding en bewustwording

Educatie over veiligheid en bewustwording zijn cruciaal. Zorg ervoor dat zowel de bewoners van de woning als de zorgverleners op de hoogte zijn van de risico’s en de beschikbare hulpmiddelen en aanpassingen.

Ondersteunende technologie

Overweeg de integratie van ondersteunende technologieën zoals spraakgestuurde apparaten en slimme badkamersystemen die eenvoudig toegankelijk zijn voor mensen met een visuele beperking. Dit kan de veiligheid en het gebruiksgemak verder verbeteren.

Onderhoud en evaluatie

Voer regelmatig onderhoud uit aan de badkamer en controleer de aanpassingen om ervoor te zorgen dat alles goed functioneert en veilig is. Evalueer de effectiviteit van de aanpassingen en pas ze indien nodig aan om de veiligheid te optimaliseren.

Door de bovenstaande richtlijnen te volgen, kun je de badkamer veiliger en toegankelijker maken voor mensen met een visuele beperking, waardoor het risico op ongelukken vermindert en de algehele hygiëne wordt bevorderd.