Wat kunnen we leren van mensen die ouder dan 100 zijn?

Oud worden en dan vooral in goede gezondheid willen we allemaal, alleen wordt de één nu eenmaal ouder dan de ander. Niet iedereen die honderd wordt, leeft even gezond. Wel hebben deze mensen een aantal dingen met elkaar gemeen. In Hongkong en Japan worden de mensen gemiddeld het oudst, gevolgd door IJsland en Italië (cijfers 2015). Waarom juist daar, wat doen ze in Japan en Hongkong, wat wij hier in het Westen niet doen? Wereldwijd zijn er een aantal gebieden te vinden waar mensen gemiddeld ouder worden dan elders. Deze gebieden worden 'blue zones' genoemd. Het blijkt dat mensen in deze gebieden gezond leven. Ze bewegen veel, eten niet overdreven veel, zijn matig met vlees en komen veel buiten. Mensen die gezond leven worden gemiddeld ouder en wanneer ze vrienden en kennissen hebben die eveneens gezond leven, stimuleren ze elkaar in deze leefstijl.

Genen

Mensen die oud worden beschikken over het algemeen over goede genen. Hun broers, zussen, ouders en grootouders zijn vaak ook oud geworden. Volgens onderzoek verricht aan de universiteit van Boston in 2010 (bron 2) blijkt dat 150 DNA-variaties van het single nucleotide polymorphism (SNP) enorm veel voorkomen bij hele oude mensen, terwijl deze 150 DNA-variaties gemiddeld of weinig voorkomen bij de gemiddelde bevolking.

Sociaal

Sociaal contact hebben wij mensen allemaal nodig, ook wanneer we ouder worden. Wanneer je sociaal bezig bent en je sociaal met anderen verbonden voelt, heb je geen last van eenzaamheid en minder last van stress. Je bent ook minder met jezelf bezig wanneer je sociaal contact hebt met anderen. Bovendien zijn er dan mensen om je heen, die zich om je bekommeren. Wanneer je ziek wordt, kan er iemand voor je zorgen en wanneer je plotseling naar de dokter moet, kan iemand je brengen. Het grootste deel van de honderdjarigen woont niet meer zelfstandig in een eigen huis, maar in een bejaardenwoning, of in een andere groepsvorm.

Geboortetijdstip

Opvallend genoeg zijn de meeste honderdjarigen geboren in de herfst (september, oktober, november). Uit een onderzoek (bron 3) van wetenschappers van het Max Planck Instituut voor Demografisch onderzoek blijkt dat deze herfstbaby’s niet alleen ouder worden, ze zijn ook minder vaak chronisch ziek op oudere leeftijd. Het verschil in leeftijd bij het overlijden tussen de herfstbaby’s en de baby’s geboren in een ander seizoen bedraagt vier tot zeven maanden.

Beweging

Van stil in een hoekje zitten wordt niemand oud. Mensen die een hoge leeftijd bereiken zijn ook tot op een hoge leeftijd lichamelijk actief. Door lichamelijk in beweging te zijn, word je gestimuleerd om ook geestelijk en sociaal actief te blijven. De spieren in het lichaam hebben beweging nodig om goed te kunnen blijven functioneren. Vooral krachttraining is goed voor de spiermassa. In Hongkong is de leeftijdsverwachting 83,5 jaar (cijfers 2015) en hier doet men tot op hoge leeftijd aan Tai Chi. Zo blijven ook de oudjes lang actief.

Een doel hebben in het leven

Wanneer je ouder wordt, verlies je vaak het doel in je leven. Waarvoor moet je ’s morgens nog je bed uit komen en waarvoor ben je nog nodig? Ouderen die nog steeds een reden hebben om ’s morgens op te staan zoals een partner, een huisdier of vrijwilligerswerk leven langer. Wanneer je geen doel meer hebt, verzandt de structuur in je leven en dit heeft negatieve gevolgen voor het welzijn. Bovendien is het gevoel nodig te zijn goed voor je geestelijk functioneren.

Karakter

De meeste mensen die heel oud geworden zijn, laten zich niet gek maken. Ze kunnen veel hebben meegemaakt, maar kunnen deze gebeurtenissen aardig relativeren. Niet gebukt gaan onder stress, helpt zeker om heel oud te worden. Het zijn mensen die sociaal contact opzoeken en optimistisch en opgewekt zijn. Over het algemeen worden emotioneel stabiele mensen, die lang plezier blijven houden in hun leven ouder.

Flavonoïden

De Japanners worden heel oud en zij blijken 50 keer zoveel flavonoïden in hun bloed te hebben dan wij hier in het Westen. Voedingsmiddelen zoals knoflook, rode wijn, thee, soja, groenten en fruit zijn verantwoordelijk voor het hoge flavonoïdengehalte in hun bloed.

Flavonoïden uit gewone voeding zijn niet schadelijk bij een hoge dosering. Anders is het wanneer je een voedingssupplement neemt met flavonoïden. Dit kan de hormoonhuishouding verstoren (er komt te veel oestrogeen in het bloed) en hierdoor kan dit het risico op onder ander borstkanker vergroten.