Een vitale leefstijl, essentieel voor je gezondheid

Een gezond leven bereiken we niet alleen met gezond eten. Er komt veel meer bij kijken. Zoals water drinken, bewegen in de buitenlucht, gapen, slapen en nieuwsgierigheid. Valt het je op dat al deze activiteiten gratis zijn? Ze zijn voor iedereen weggelegd. De een is fysiek en mentaal gezonder dan de ander, maar allemaal kunnen we vanuit ons eigen uitgangspunt onze gezondheid verbeteren. Alles wat we hoeven te doen is attent te zijn op onze leefstijl. Het is de moeite waard, want het verbetert onze kwaliteit van leven en levert zelfs levenswinst op.

Gezondheid

Gezondheid is een hot topic. We zijn er allemaal erg mee bezig. Meestal beperkt zich dat tot onze voeding. Die is inderdaad belangrijk, maar daarbij houdt het niet op. Ook onze leefstijl is sterk bepalend. Dat vraag al om wat meer aandacht. Je leefstijl veranderen, hoe bewust je je ook bent van de noodzaak, is geen sinecure. Begin met kleine stapjes. De resultaten zullen je stimuleren je leefstijl beetje bij beetje te verbeteren.

Je lichaam bestaat voor 70% uit water

Water geeft energie, zorgt voor een optimale werking van de organen en laat het bloed goed stromen waardoor het afval- en toxische kan stoffen afvoeren (veel water drinken is de beste manier om te ontgiften). Een uitdroging van 2% kan al zorgen voor een energieverlies tot 20%. Begin de dag met een of meer glazen water en drink in totaal 2 liter (dat is een richtlijn) verspreid over de dag. 's Avonds kun je aan de kleur van je urine zien of je genoeg gedronken hebt; is die donker, dan was dat duidelijk te weinig, je urine moet lichtgeel tot kleurloos zijn. Water is een zeer neutrale stof die helpt om verzuring van het lichaam te voorkomen. Denk hierbij aan gewrichten, pezen, urinewegen, spieren, bloed, nagels, haar en botten. Te weinig drinken kan vermoeidheid en hoofdpijn veroorzaken. Het kan leiden tot bloedstolling, nierstenen en broze botten; ook word je stijver als je te weinig drinkt. Het immuunsysteem werkt minder efficiënt waardoor het lichaam minder goed beschermd is tegen ontstekingen. Er gaat niets boven water! Frisdranken bevatten veel verborgen suikers, synthetische zoetstoffen en fosfor; een mineraal met een sterk verzurende werking dat de werking van andere mineralen belemmert.

Huidkanker door te veel uv-stralen

Zonlicht is de voornaamste bron van vitamine D, dat essentieel is voor gezonde botten en spieren. Te veel uv-straling veroorzaakt echter huidkanker. Het aantal mensen met huidkanker door zonnebaden stijgt. Dit uit zich de laatste jaren vooral bij de generaties die in de jaren zestig en zeventig onbekommerd sportten of lagen te bakken in de zon. Kinderen die te veel en onbeschermd zijn blootgesteld aan zon hebben op latere leeftijd een grote kans op huidkanker. Zeker wie vaker verbrand raakt! Bedek dus je huid, smeer je goed in met een hoge factor zonnebrandcrème (vergeet de oren niet), en blijf tussen elf en drie liefst helemaal uit de zon. Smeer je een half uur voordat je de zon in gaat in en herhaal dat elke twee uur. Doe dat royaal want zo houd je het uv-licht beter tegen.

Gapen: best bewaarde geheim van de neurowetenschappen

Geloof het of niet: gapen is gezond. Het kan wijzen op te weinig slaap, op honger of verveling. Het kan een jetlag afweren of je helpen je zenuwen de baas te worden als je voor een groep moet spreken of met een moeilijk probleem geconfronteerd wordt. Je kunt het doen als je opstaat of gaat slapen, als je boos bent, nerveus of gestrest. Het zorgt voor zuurstoftoevoer naar je hersens en maakt je sneller alert dan welke meditatietechniek ook. Je kunt beter focussen op belangrijke concepten en wordt meer introspectief en zelfbewuster. Gapen is waarschijnlijk geëvolueerd om de overactieve hersens af te koelen, want het kost veel energie om constant alert te blijven. Schaam je dus niet als je een gaapaanval hebt. Je kunt het gapen zelf oproepen door bewust tien keer te gapen, na een poosje gaat het vanzelf en kun je niet eens meer stoppen. Geen paniek, als je hersens genoeg zuurstof hebben, houd je vanzelf op, al duurt het een half uur.

Alle voordelen van gapen op een rijtje

• het stimuleert alertheid en concentratie
• het optimaliseert hersenactiviteit en stofwisseling
• het verbetert het functioneren van het brein
• het vergemakkelijkt het aanspreken van je geheugen
• het vergroot je bewustzijn en introspectie
• het verlaagt stress
• het ontspant elk deel van je lichaam
• het verbetert de spiercontrole
• het verhoogt je atletische vaardigheden
• het verfijnt je gevoel van tijd
• het vergroot je empathisch vermogen en sociale gevoelens
• het verbetert je genoegen en sensualiteit.

Slapen om te overleven

Slaap is zo belangrijk voor onze hersens dat we zonder niet zouden overleven. De hersens hebben tijd nodig om zich te verjongen en de verbindingen tussen de hersencellen te versterken. Als je hersens geen rust krijgen, gaat je kennis aanzienlijk achteruit. Het probleem is dat een goede nachtrust afhangt van zeer veel variabelen, vooral de hoeveelheid stress die je beleeft als je wakker bent. Het is zelfs zo dat iedere blootstelling aan een stressvolle gebeurtenis je gewone slaappatroon kan verstoren. Elke vorm van stress put je neurale vermogen uit, en bijna alles wat we doen is in zekere mate stressvol. Neem autorijden. Met elk uur achter het stuur vermindert je alertheid en de vermoeidheid tast je kennisvermogen aan. Vermoeidheid veroorzaakt door spanning kan alleen geheeld worden door adequate rust. Slaappillen helpen niet; ze verstoren de REM-slaap en het dromen; essentiële bestanddelen van een gezond stel hersens.

Depressie door slapeloosheid

Slechte slapers zijn vaker somber, boos en angstig, oftewel, ze zijn minder vaak vrolijk en neigen naar tobben. Langdurige slapeloosheid kan uiteindelijk leiden tot een depressie. Ga een half tot een uur voor het slapengaan wat rommelen, sla de krant dicht, zet de tv en pc uit, doe wat strek- en buigoefeningen of luister simpelweg naar rustige muziek. Bereid je zo voor op de slaapmodus. Het is bekend dat gevoelens een belangrijke rol spelen in depressies. Noteer daarom elke dag, vlak voor je gaat slapen, wat jou die dag een positief gevoel bezorgde. Alle begin is moeilijk, maar als je doorzet gaat het je na een tijdje beter af. Sweet dreams!

Slanker door bewegen

Voordat we allemaal een auto hadden, deden we de meeste dingen te voet. Dat lijkt een vooruitgang, maar dat is het niet helemaal. De goede dingen van het lopen zijn we vergeten. Wat blijkt? Internist Frank Visseren van het UMC in Utrecht deed in 2009 onderzoek naar de effecten van lopen op de gezondheid. Hij liet 30 mensen in 12 dagen een deel van de pelgrimsroute naar Santiago de Compostella lopen. Na afloop bleek de tailleomvang van de deelnemers zo’n twee cm slanker terwijl de cholesterolwaarden met 20% gedaald waren. En dat terwijl ze alles mochten eten en drinken wat ze wilden: liters alcohol en borden vol koolhydraten en eiwitten. Dus: stel je voor hoeveel meer je gezondheid nog vooruit gaat als je, naast een fikse dagelijkse wandeling, ook nog gezond en met mate eet! Bovendien zul je merken dat je stoelgang verbetert.

Zweten; goed voor hart en hoofd

Beweging is essentieel voor je gezondheid, een half uur flink bewegen is al effectief. Doe het 's ochtends, of vroeg op de avond, want zeker als je fanatiek bent, produceer je zoveel adrenaline dat je moeilijk zult inslapen. Alles wat je goed laat zweten maakt je hart sterker waardoor het minder vaak hoeft te slaan en dus minder slijt. Als je regelmatig beweegt wordt je hartslag op den duur rustiger. En wat goed is voor je hart, is ook goed voor je hoofd.

Maximale levenswinst

Dat is nog niet alles. Een groot Amerikaans onderzoek (JAMA Internal Medicine, 2015) met gegevens van 660.000 mensen wijst uit dat je met het officiële, minimale beweegadvies van 5 tot 7 keer per week een half uur rustig bewegen, de maximale levenswinst bereikt! Sport je meer en intensief, dan levert dat niet meer levenswinst op. Rustig bewegen betekent sneller dan 5 km per uur wandelen of meer dan 15 km per uur fietsen. Intensief bewegen betekent zweten en hijgen, dus hardlopen of sneller dan 25 km per uur fietsen. Langdurig trainen en topsport kan zelfs ongezond zijn, maar is altijd nog beter dan op de bank zitten.

Veroudering

Verouderingsonderzoeker Todd Manini uit Florida keek niet, zoals bovenstaand onderzoek, naar de hele mens, maar naar de lever, longen, nieren en spieren en is ervan overtuigd dat geen enkel medicijn op zoveel orgaansystemen zo’n positief effect heeft als lichaamsbeweging. Ook hij raadt mensen die niet bewegen aan ten minste iets te doen.

Dementie is niet per se onvermijdelijk

Nu we allemaal ouder worden, neemt ook de kans op dementie toe. Meer vrouwen dan mannen krijgen daar op dezelfde leeftijd last van. Daarnaast zijn opleidingsniveau en genen risicofactoren waar we niet omheen kunnen. Dementie is echter niet per se onvermijdelijk! Wetenschappers denken dat 10 tot 20% van het aantal gevallen van dementie voorkomen kan worden, als we allemaal gezonder gaan leven. Dit geldt nog voor vijftigers, zestigers en zelfs zeventigers die bovendien nieuwsgierig blijven. Met tachtig is het te laat. Preventie van hart- en vaatziekten blijkt ook van invloed op de hersens. Niet alleen stress en depressie maar ook mentale activiteit lijken zelfs belangrijker voor de hersens dan voor het hart. Visueel ruimtelijke spellen als schaken of mahjong verbeteren de cognitieve functies significant, vooral bij ouderen. Verbeelding verbetert je motoriek. Dus als je de danspassen of de golf-swing visualiseert, wordt je performance beter. Alles wat je nieuwsgierigheid en leergierigheid prikkelt stimuleert ook je hersens en is een goede training voor ze.

Dus: kom van de bank, uit je comfortzone, en doe iets nieuws. Het houdt je echt gezond. Probeer het maar.