Slecht slapen – de invloed van een middagdutje

We kennen het allemaal: een paar nachten slecht slapen en vervolgens weet je amper hoe je de dag door moet komen. Als jij ook tegenkomt dat je moeite hebt je te concentreren, zit te knikkebollen en je afvraagt hoe je in vredesnaam je middagtaken moet uitvoeren zonder met je hoofd op je toetsenbord of, erger nog, op het stuur te eindigen, dan is het misschien tijd om een middagdutje te overwegen.

Voordelen van een dutje

Dutten kan je helpen om de slaap in te halen die je ’s nachts niet kreeg. Een dutje kan je een nieuwe energie-injectie geven, het kan je productiviteit en creativiteit vergroten en het kan helpen om je alertheid te verhogen. Kortom: een middagslaapje kan je helpen om daarna beter te functioneren. Er zijn inmiddels zelfs verstandige organisaties die dat van harte onderkennen, en bedrijven als Nike en Deloitte Consulting moedigen hun werknemers dan ook aan om het op hun dagelijkse takenlijstje zetten.

Hoe laat en hoe lang

We profiteren het meest van onze siësta als we die houden tussen 13.00 en 15.00 uur, meteen na de lunch. Ons lichaam gaat namelijk ongeveer 8 uur na het ontwaken door een natuurlijke dip heen, dus de aandrang om slaperig te worden is dan het grootst. De truc is om niet in een diepe slaap terecht te komen; daarom kunnen we ons middagslaapje dan ook het beste beperken tot 20, maximaal 30 minuten. En doe het vooral niet na 15.00 uur, want dan kan het je nachtelijke slaap weer in de weg staan. Langer dan 30 minuten slapen brengt je lichaam in een diepere slaapfase, waaruit het lastig wakker worden is, en/of waarna je je soms groggy en (nog meer) een wrak voelt. (Het is overigens wel zo dat als je slaapachterstand erg groot is, je beter af bent om één hele slaapcyclus vol te maken, wat voor de meeste mensen op zo’n 1,5 uur neerkomt.)

Routine

Mocht je van het middagdutten een gewoonte willen maken, dan is het aan te bevelen om het, net als met je avondroutine, steeds op hetzelfde tijdstip te doen. Op die manier kan je lijf een natuurlijk ritme in die richting ontwikkelen.

Hulpmiddel in uitzonderlijke omstandigheden

Hazenslaapjes zijn ook een puik hulpmiddel om je voor te bereiden op een aanstaande periode van onregelmatig slapen en waken, bijvoorbeeld lange of frequente intercontinentale vluchten, avondwerk, nachtdiensten of langdurig moeten overwerken in verband met een speciaal project. Als je het slim indeelt, kunnen je middagtukjes je helpen om goed het hoofd te bieden aan de effecten van dergelijke uitzonderlijke en tegennatuurlijke omstandigheden.

In heel extreme situaties, waar het er naar uit ziet dat je een hele nacht door moet halen, zou je zelfs, over een periode van 24 uur, een schema van 1 tot 1,5 uur slaap per elke 8 uur kunnen aanhouden. Maak hier echter vooral geen gewoonte van, want je kunt er ziek van worden. Het is ongezond en je moet het echt alleen voor de heel korte termijn, en in noodsituaties, gebruiken, en zo snel mogelijk weer teruggaan naar een gewoon slaappatroon.

Niet alleen voor slappelingen

Samengevat komt het erop neer dat middagtukjes zeker niet alleen voor oude en zieke mensen, of ‘slappelingen’ zijn weggelegd. Als je jezelf kunt aanleren (oefening baart kunst) om onder allerlei omstandigheden en in verschillende houdingen (een bed zal niet tot de standaard kantooruitrusting behoren) een korte tuk te doen, zullen je lijf, geest en prestaties daar buitengewoon veel baat bij hebben. En dat maakt je allerwegen alleen maar sterker!