Slecht slapen - wel of niet 's avonds sporten?

Veel mensen vinden het lekker om zich, na een dag van zitten, geestelijke inspanning en/of stress, ’s avonds eens goed uit te leven in de sportschool. Maar is al die afmattende beweging wel zo bevorderlijk voor je nachtrust?

Onvoldoende slaap

Slapen is niet alleen nodig om ons lijf rust te geven; het bevordert ons humeur, geheugen en concentratie, helpt bij het herstellen van onze hersencellen en is van essentieel belang voor ons afweersysteem. Onderzoek heeft uitgewezen dat onvoldoende slaap ook de kans op corpulentie, hartkwalen en depressie verhoogt. Toch is het, door de steeds toenemende werk- en tijdsdruk en wat dat van lichaam en geest vergt, vandaag de dag voor veel mensen een steeds groter probleem om voldoende slaap te krijgen.

Timing van je lichaamsbeweging

Sporten en andere vormen van lichaamsbeweging zijn goede hulpmiddeltjes om het lichaam te helpen ontspannen. Maar zoals dat zo vaak het geval is: het gaat om het juiste moment. En zoals dat met meer gezondheidskwesties het geval is, zijn de geleerden het ook hier niet altijd eens over wat wijsheid is. De één laat je sporten totdat je er in je bed bij neervalt, de ander waarschuwt je om dat toch vooral niet meer te doen in de laatste 3 tot 4 uur voordat je naar bed gaat. Het lijkt erop dat sport je fysiek activeert, en dus eigenlijk signalen afgeeft aan je hersenen om er nog eens lekker tegenaan te gaan, in plaats van het rustiger aan te gaan doen.

Voor je metabolisme

Vriend en vijand zijn het er wel over eens dat lichaamsbeweging niet alleen goed is tegen stress en voor je gezondheid, maar ook echt helpt om een betere nachtrust te krijgen. Minimaal 20 tot 30 minuten per dag is een goede manier om je metabolisme op peil te houden. De vraag is dus alleen of dat laat op de avond ook nog steeds gewenst is.

Uitproberen

Het beste advies is waarschijnlijk om de proef op de som te nemen. Neem een aantal weken de tijd om uit te vinden wat het beste voor jou werkt. Gebruik de eerste 2 – 3 weken om te sporten op een tijdstip dat jou het beste uitkomt, bijvoorbeeld laat in de middag of ’s avonds. Hou in een logboekje de tijdstippen, duur en intensiteit of aard van je oefeningen bij, evenals hoe snel je daarna in slaap viel, hoe lang je hebt geslapen en hoe fit en fris je je de volgende ochtend bij het wakker worden voelde. Neem daarna een zelfde periode, 2 – 3 weken, waarin je het tijdstip van je oefeningen of fitness verandert naar ‘s ochtends vroeg, of tussen de middag, en vergelijk na afloop de resultaten.

Geen eenheidsworst

Uiteraard heft het ook te maken met het type mens dat je bent, en hoe je gemiddelde weekdag eruit ziet. Ambitieuze, actieve en/of gestreste mensen zijn ‘s nachts vaak ‘hyperalert’ en slapen daardoor so wie so minder of slechter. Terwijl minder opgewonden standjes met een relaxte levensstijl vaak veel minder tot geen enkele moeite hebben om in slaap te vallen en door te slapen.

Vlecht het in je dagelijkse schema in

Als je toch al een ochtendmens bent, dan kun je die eigenschap misschien nog verder uitbuiten door nog net effe wat eerder op te staan en die extra tijd te gebruiken voor een rondje hardlopen, of een bezoekje aan de sportschool. Zo’n gezonde dosis lichaamsbeweging is de beste manier om je dag energiek te starten, ook als je een avondmens bent.

Kijk ook eens naar mogelijkheden om het in je dagschema in te passen. Als ochtendgymnastiek niet jouw ding is, misschien kun je dan in je middagpauze wat doen, of meteen na werktijd, bijvoorbeeld onderweg naar huis.

Ook lichte beweging helpt

Het goede nieuws voor senioren en minder actieve mensen is dat je niet meteen hoeft te gaan trainen voor een triatlon om beter te gaan slapen. Het is voldoende om je hartslag 20 tot 30 minuten per dag te verhogen, minstens 5 dagen per week, om zowel de duur als de kwaliteit van je slaap te verbeteren. Een stevige wandeling (zo eentje waar je net een beetje van gaat hijgen), een rondje op de fiets, een paar baantjes trekken in het zwembad of licht joggen zijn al genoeg (zolang je maar niet verwacht dat je daarmee ook in zes weken tijd van je zwembandjes af komt!).

Verdeel het in stukjes

Sterker nog: je kunt je lichaamsbeweging ook verdelen in brokken en brokjes. 5 tot 10 minuten hier, een kwartiertje daar – het is net zo effectief als een langere sessie en misschien makkelijker in je drukke schema in te passen.

Wat wel kan

Wat je altijd kunt doen vlak voor het naar bed gaan, zonder je lijf overdreven te stimuleren, zijn yoga en een rustige wandeling (daar zal je hond ook geen bezwaar tegen hebben). Rustige rek- en strekoefeningen naast je bed zijn ook een goed idee. Eén vorm van lichaamsbeweging die altijd goed is voor je nachtrust is sex. Ongeacht tijdstip of intensiteit, het bedrijven van de liefde helpt met het vrijmaken van een stof in je hersenen, die je ontspant en slaapbevorderend werkt (ook wel eens op momenten dat je dat niet wilt…). Doe je voordeel met deze wetenschap!

Kortom

Als je oprecht op zoek bent naar manieren om beter te slapen, experimenteer dan vooral met soort, intensiteit en tijdstip van lichaamsbeweging, net zo lang tot je er achter bent wat het beste voor jou werkt. Voldoende beweging is altijd goed voor je, dus wanneer of waar of hoe je het ook doet: doe het!