De geneeskracht van paardenbloem

De geneeskracht van paardenbloem Er zijn 200 soorten paardenbloemen en deze hebben allemaal een gelijksoortige medicinale werking. Wie de paardenbloem als lastig onkruid in de tuin ziet doet zowel de paardenbloem als zichzelf ernstig tekort. De paardenbloem is voedzaam, gratis en geneeskrachtig. Je kunt elke dag een paar blaadjes van paardenbloem door een maaltijd heen mengen. Dat is goed voor de lever. Paardenbloem is geen onkruid; het is een gratis medicinale groente. Let op! Dit artikel is geschreven vanuit de persoonlijke visie van de auteur en bevat mogelijk informatie die niet wetenschappelijk onderbouwd is en/of aansluit bij de algemene zienswijze.

Botanische tekening paardenbloem / Bron: Carl Axel Magnus Lindman, Wikimedia Commons (Publiek domein)Botanische tekening paardenbloem / Bron: Carl Axel Magnus Lindman, Wikimedia Commons (Publiek domein)

Inhoud:


Naamgeving paardenbloem

In het Latijn wordt deze bloem Taraxacum Officinale genoemd. Taraxacum komt van het Griekse woord taraxa. Dat betekent aandoening. Er zijn meer redenen aangegeven waarom paardenbloem in het Latijn taraxacum heet maar deze redenering lijkt het meest waarschijnlijk. De toevoeging officinale is duidelijk want dit betekent:´uit de werkplaats van de apotheker´. In het Nederlands heeft paardenbloem diverse volksnamen: pissebloem, beddenpisser, molsla, leeuwentand, paardensla, paardenstek, suikerij, wilde suikerij, hondesalade, melkwied, melkblom, ganzetongen, henselbladeren, kruidkoek, oorringen, papenkruid, kaarsjes, kettingbloem, konijnengroen, pluimpje, schurftbloem, stuiver, velrijs, wilde cichorei, uitblazertjes, zevendistel, zuurdistel, canckerbloem en brievenbesteller.

Paardenbloemen / Bron: Nino Barbieri, Wikimedia Commons (CC BY-SA-2.5)Paardenbloemen / Bron: Nino Barbieri, Wikimedia Commons (CC BY-SA-2.5)

Voedingsstoffen paardenbloem

Paardenbloemwortel staat bol van voedingsstoffen. Het is daarom aan te raden regelmatig verse paardenbloem als wilde groente te eten. Er zitten zeer veel bitterstoffen in. Voorts bevat het fytosterolen, vetzuren waaronder linolzuur, linoleenzuur, palmitinezuur en oleïnezuur. Verder zitten er flavonoïden, fenolzuren, slijmstoffen, looistoffen of tanninen, de vitaminen B1, B2, B3, C, choline en de mineralen calcium, seleen, chroom, magnesium, zink, mangaan en zwavel in. Het blad van paardenbloem heeft een iets andere samenstelling. In het blad zitten vele fytonutriënten. Er zitten de vitaminen A, B1, B2, C, E, choline en carotenoïden in. Qua mineralen bevat het blad ijzer, calcium, magnesium, mangaan, natrium, seleen, silicium, fosfor en koper.

In de lente is paatrdenbloemblad lekker. In de zomer wordt het bitter.

Geschiedenis paardenbloem als medicijn

De paardenbloem komt het eerst voor in medicinale boeken uit China uit de 7e eeuw. In de 10e en 11e eeuw is het beschreven in Arabische boeken. De eerste vermelding in het westen van paardenbloem als geneeskruid stamt pas uit de 15e eeuw. De werkingen die de traditionele Chinese geneeskunde heeft beschreven zijn vandaag de dag wetenschappelijk bevestigd. De Chinezen gebruikten het vooral tegen leverziekten. In India wordt paardenbloem eveneens voor de lever gebruikt. Vanaf de 16e eeuw is paardenbloem een officieel geneeskruid. Geneeskruiden kregen in die tijd de toevoeging ´officinale´ mee. Tijdens de Tweede Wereldoorlog aten mensen paardenbloem als wilde groente.

Goed voor de lever

Paardenbloem heeft een galverhogende en galdrijvende werking. Hierdoor kan de lever beter voedsel verteren. Vooral vetten kunnen beter verteerd worden als men paardenbloemblad of -wortel eet. In medische termen heet de paardenbloem een hepaticum; een bevorderend middel voor de lever of een leverdraineur. De bitterstoffen zijn hier verantwoordelijk voor. De werking van de wortel is sterker dan het blad. Daarnaast is het een antilithicum, wat betekent dat het de vorming van galstenen voorkomt. Het wordt ingezet als medicijn tegen de volgende leverziekten:
Paardenbloem in de knop / Bron: Przemysaw Malkowski, Wikimedia Commons (CC BY-3.0)Paardenbloem in de knop / Bron: Przemysaw Malkowski, Wikimedia Commons (CC BY-3.0)
  • Leverinsufficiëntie,
  • Hepatitis of leverontsteking, geelzucht,
  • Galblaasaandoeningen,
  • Verminderde galafscheiding,
  • Bilaire dyskenesie of te weinig flexibiliteit van de galstenen,
  • Als het langdurig wordt ingenomen werkt het preventief tegen galstenen.

Paardenbloem is goed voor de spijsvertering

De bitterstoffen en choline in paardenbloem bevorderen de spijsvertering. Daarnaast wordt de speekselsecretie bevordert. Speeksel bevat enzymen die het eten verteren dus hoe meer speeksel in je maag komt, hoe beter je het eten verteert. Verder is het een eetlustbevorderend middel. Bovendien wordt de uitscheiding van stoffen door de alvleesklier bevordert door paardenbloem. Het wordt ingezet bij de volgende indicaties die met de spijsvertering te maken hebben:
  • Anorexia,
  • Subacide gastritis of gebrekkige maagsapafscheiding,
  • Flatulentie en meteorisme,
  • Alvleesklierinsufficiëntie,
  • Oedemen door ziekten die met hart, nieren of bloedvaten te maken hebben.

Je kunt het witte melksap van de stengel gebruiken om wratten mee aan te stippen; zo verwijder je wratten met een natuurlijk medicijn.

Vochtafdrijvende werking van paardenbloem

Paardenbloem werkt diuretisch, wat vochtafdrijvend betekent. Het werkt beter dan reguliere medicatie omdat die soms leiden tot een kaliumtekort. In paardenbloemblad zit genoeg kalium dus door dit als urineverdrijvend geneesmiddel te gebruiken kun je geen kaliumtekort oplopen. Daarnaast is het blad urinezuurverdrijvend en bloedzuiverend. Dat komt voornamelijk door de aanwezigheid van zwavel. Verder heeft paardenbloemblad een ontstekingsremmende werking. Door al deze medicinale eigenschappen is paardenbloem goed tegen reumatische aandoeningen; deze worden namelijk veroorzaakt door grote hoeveelheden gifstoffen die worden opgeslagen in vocht. De ontgiftende en zuiverende werking van paardenbloem zorgt dat gifstoffen sneller het lichaam verlaten. Paardenbloem wordt om de hier genoemde redenen aangewend als geneesmiddel voor:
Uitgebloeide paardenbloem / Bron: Rex shock, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)Uitgebloeide paardenbloem / Bron: Rex shock, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)
  • Oligurie of onvoldoende urineproductie,
  • Jicht, te hoog urinezuurgehalte,
  • De reumatische aandoeningen artritis en artrose,
  • Acne, eczeem en psoriasis,
  • Voorjaarskuren
  • Bedwateren (alleen ´s morgens innemen),
  • Adjuvans bij obesitas,
  • Ontgifting na drugs of -medicijngebruik.

Overige aanwendingen paardenbloem

De gezonde eigenschappen van paardenbloem maken dat deze plant bij diverse aandoeningen een uitkomst kan bieden. Hier staan enkele aandoeningen vermeld en de reden waarom paardenbloem een medicijn kan zijn:
  • Vermoeidheid die komt door verminderde leverfunctie omdat het hoge vitaminen- en mineralengehalte het hele lichaam versterkt en het lichaam ontgift wordt,
  • Bloedarmoede doordat er veel ijzer en andere mineralen in zit,
  • Osteoporose door de aanwezige mineralen,
  • Broze haren omdat calcium en kiezelzuur het bindweefsel versterken, zwavel het haar versterkt en choline en magnesium de zenuwen versterken,
  • Ouderdomsdiabetes want het verlaagt de bloedsuikerspiegel,
  • Constipatie omdat vooral de paardenbloemwortel licht laxerend werkt,
  • Onvoldoende melkproductie tijdens borstvoeding omdat het zogvormend werkt,
  • Immuunverbetering omdat het zowel antiviraal als antibacterieel werkt.

Consulteer de fytotherapeut

Dagelijks twee blaadjes paardenbloem tot een ons paardenbloemblad gebruiken is veilig. Paardenbloem was vroeger een groente en werd verkocht op groentenmarkten als molsla. Wie paardenbloem als geneesmiddel wilt gebruiken kan het best een consult nemen bij een fytotherapeut. Paardenbloemextracten en medicijnen in de vorm van moedertincturen, poeders en capsules dienen enkel op voorschrift van bevoegden ingenomen te worden. Een huisarts of fytotherapeut kan je daarover adviseren. Alle in dit artikel genoemde medicinale werkingen van dit geneeskruid zijn gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek en komen uit het Groot Handboek Geneeskrachtige Planten van Geert Verhelst, een standaardwerk op het gebied van genezende planten. Het boek wordt veel gebruikt in de fytotherapie.
© 2013 - 2021 Tom008, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
De paardenbloem: eetbaar en genezendDe paardenbloem: eetbaar en genezendDe paardenbloem heeft eigenlijk een negatief imago of minimaal een suf imago. De plant wordt te pas en te onpas uit de t…
Paardenbloem (taraxacum): ondersteunt lever- en galfunctiePaardenbloem (taraxacum): ondersteunt lever- en galfunctiePaardenbloem of taraxacum is een zeer nuttige plant. Er worden namelijk diverse gezondheidsbevorderende eigenschappen aa…
Leverziekte bij de kat: herken de symptomenLeverziekte bij de kat: herken de symptomenDe lever is net zoals bij de mens, voor een kat ook een van de belangrijkste organen. Het vervult meerdere vitale functi…
Zelf een hoestdrank maken, 10 receptenZelf een hoestdrank maken, 10 receptenZelf een hoestdrank maken is niet moeilijk. Het voordeel aan zelf een hoestdrank maken is dat je weet je wat je erin doe…
De geneeskracht van stinkende balloteDe geneeskracht van stinkende balloteStinkende ballote is inheems in het Middellandse Zeegebied en West Azië. Het heeft zich van daaruit over heel Europa ver…
Bronnen en referenties
Reacties

Johannes, 21-05-2017
Ik heb kanker in de galblaas met uitzaaiingen in de lever helpt de paardenbloem daar ook voor?
en hoe moet ik die nuttigen thee er van maken? of de plant in zijn geheel met wortel en al op eten?
En kan ik dat naast de chemokuren gebruiken? Reactie infoteur, 28-05-2017
Ik adviseer u om een consult te nemen bij iemand die expert is op het gebied van geneesplanten. Bv een fytotherapeut. Al het andere wat ik zou antwoorden zou u en anderen valse hoop geven.

Ferry, 04-05-2017
Hoi
3 blaadjes, kan je niet beter de helle bloem op eten?
Gaat het wel proberen kijk hier zo op een heel veld met paardebloemen 😂 Reactie infoteur, 28-05-2017
De bloem is misschien lekker, behalve het bloemhart, alleen de bloemblaadjes. Maar de bloemblaadjes hebben minder medicinale waarde dan de bladeren.

Peter, 25-04-2016
Er staat dat het helpt tegen eczeem. Moet je voor deze werking de bloem ook eten? Of moet je de sappen uit de bloem op de plekken smeren? En eet je de bloem in geheel? Of alleen de blaadjes of de stengel? Reactie infoteur, 25-04-2016
Beste Peter,
Je kunt een leverkuur doen met paardenbloem. De witte melksappen van de stengel zijn goed voor de lever. Een paardenbloemkuur werkt als volgt: neem de eerste dag 1 paardenbloemstengel, eet deze op, in een salade of gewoon zo. De tweede dag eet je 2 paardenbloemstengels. Dat bouw je verder op tot de 7e dag waarop je 7 paardenbloemstengels eet. Vervolgens bouw je het weer langzaam af, 1 per dag minder. Uiteindelijk heb je dan twee weken lang een paardenbloemkuur gedaan.

Achtergrondinfo:
Eczeem heeft vaak te maken met leverproblemen; als de lever niet optimaal werkt, worden afvalstoffen door de huid naar buiten gewerkt via een soort noodmechanisme. In het laatste deel van het traject gaan de afvalstoffen door de opperhuid heen en daar zorgen ze voor ontstekingen.

De bloem is het minst geneeskrachtig maar de bloemblaadjes kun je prima als saladeblad gebruiken.

Het sap kun je inderdaad op de eczeemplekken aanbrengen. In de natuurgeneeskunde gaat men er vaak van uit dat een geneesplant zowel in voeding en drank te verwerken als op de huid zelf aan te brengen. Zo werkt de plant van binnen- en buiten uit. Hier een artikel uit een Engelse krant waaruit blijkt dat het wetenschappelijk wordt onderzocht of je paardenbloemmelk tegen eczeem op de huid kan aanbrengen. Dit onderzoek gebeurt omdat het melksap al 1000 jaar in de volksgeneeskunde wordt gebruikt als eczeemmedicijn. http://www.dailymail.co.uk/health/article-1336266/Dandelion-juice-soothe-eczema-antibiotics-treat-IBS-jelly-ease-creaky-knees.html

Als de eczeem weg is, kun je met het eten van drie paardenbloemblaadjes per dag de lever in goede conditie houden. Er zijn nog andere voedingssoorten die de lever ondersteunen zoals sesamzaad en wortel. Daarnaast zijn er legio leverreinigende theesoorten.
Thomas Dijkman

Roel Kuijper, 23-04-2016
In de tekst wordt steeds de bloem van de paardebloem getoond, maar er wordt alleen over de blaadjes geschreven; is de bloem ook eetbaar?! Deze wordt n.l. ook niet genoemd in het rijtje 'eetbare bloemen'. Reactie infoteur, 24-04-2016
Ja de paardenbloem is ook eetbaar. Je kunt de gele bloemblaadjes door een salade heen doen. Ook de steel is eetbaar maar die is wat bittterder.

Marc, 27-02-2016
Na het lezen van het artikel komen de volgende vragen bij mij op:
- hoeveel gram blad van de paardebloem zou je dagelijks moeten eten om de gewenste positieve effecten ervan te merken;
- zoals aangegeven smaakt de paardenbloem in de lente minder dan in de zomer, is de werking dan ook minder?;
- moet de wortel/blad rauw of gekookt gegeten worden?;
- is er iets bekend of invriezen van de wortel/blad effect heeft op de werking van de stofjes aangezien de bloem niet het gehele jaar groeit en bloeit… Reactie infoteur, 24-03-2016
-Drie blaadjes paardenbloemblad per dag zijn al heel mooi.
-De meeste mensen vinden paardenbloemblad in de lente lekkerder want het is iets minder bitter. De bitterstoffen hebben medicinale kwaliteiten. In de lente zitten er wat andere stoffen in en minder bitterstoffen. De werking zal iets anders zijn maar bij mijn weten is dat nooit goed onderzocht.
-Je kan het kort koken of rauw door een salade of op brood doen.
-Invriezen vermindert de werking van alle plantaardige producten. Na een half jaar zitten er nog maar de helft van de voedingsstoffen in een plant dan vlak voor het invriezen. Echter, dat betekent dat er nog wel nuttige stoffen in zitten.

R. Oude Groen, 19-02-2016
Dag!
Naar aanleiding van een roemeens artikel van een vriendin, dat ik niet kan lezen, de vraag aan u of de paardenbloem iets kan betekenen voor vrouwen met uitgezaaide borstkanker.
vr.groet,
rené oude groen Reactie infoteur, 27-03-2016
Daar zijn betere kruiden, groenten en en fruitsoorten voor. Paardenbloemblad kan wel helpen om het lichaam te ontgiften en dat is ook belangrijk bij kanker.

Aya, 22-02-2015
Helpen paardebloem capcules ook bij slijmbeursontsteking? Reactie infoteur, 04-05-2015
Hoogstwaarschijnlijk wel. Dat kun je het best zelf testen!

Tom008 (1.184 artikelen)
Laatste update: 15-06-2015
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Natuurgeneeswijze
Bronnen en referenties: 7
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.