De geneeskracht van Boldo

Boldo is een tropische boom die oorspronkelijk enkel in de Andesgebieden van Zuid Amerika voorkomt. De bladeren en de vruchten van boldo kunnen worden gegeten. Vruchten van deze boom worden zowel rauw als gekookt geconsumeerd en de bladeren zijn een enigszins scherp kruid dat de smaak van gerechten kan verbeteren. De belangrijkste geneeskracht van boldo is bescherming van de lever tegen toxische stoffen. Let op! Dit artikel is geschreven vanuit de persoonlijke visie van de auteur en bevat mogelijk informatie die niet wetenschappelijk onderbouwd is en/of aansluit bij de algemene zienswijze.

Inhoud:

• Achtergrondinformatie boldo
• Geschiedenis medicinaal gebruik boldo
• Werkzame stoffen boldo
• Boldo, goed voor lever en gal
• Boldo goed voor de spijsvertering
• Boldo als adjuvans
• Consulteer de fytotherapeut

Achtergrondinformatie boldo

In het Latijn heet deze plant Peumus Boldus Molina. De oorsprong van deze naam komt uit Chili; het zijn de Latijnse vormen van de oorspronkelijke Chileense naam. Behalve in Chili wordt deze plant oorspronkelijk in Peru aangetroffen. Momenteel wordt het gekweekt in Brazillië, Ecuador, Argentinië, Italië en Noord Afrika. De boldostruik kan 8 meter hoog en 5 meter breed worden. Er zijn mannelijke en vrouwelijke boldoplanten.

Geschiedenis medicinaal gebruik boldo

De Araucania-indianen uit Chili gebruiken traditioneel sinds lange tijd de boldobladeren als geneesmiddel bij lever- en galproblemen, wormen in de ingewanden en als diuretisch of vochtafdrijvend medicijn. De boom heeft een belangrijke plek in de cultuur van de Indianen. De vrucht werd door een warme maaltijd gedaan, het hout werd als houtskool gebruikt en de schors dient tot grondstof voor verf. Het verhaal gaat dat de genezende kracht op de lever als volgt is ontdekt: Schapen waren ziek van een leveraandoening in combinatie met constipatie. Ze leefden in een omheining gemaakt van boldostruiken. Tôen ze ziek waren gingen ze ineens eten van de boldostruik, iets wat ze anders niet deden. Vervolgens genazen de schapen. De Indianen die dit constateerden begonnen vervolgens boldo te gebruiken bij leveraandoeningen. In 1869 werd boldo voor het eerst door wetenschappers onderzocht en de plant bleek over leverstimulerende en wormverdrijvende eigenschappen te beschikken.

Werkzame stoffen boldo

Van boldo wordt voor geneeskundige doeleinden in de fytotherapie zowel de bladeren als de bast gebruikt. De bast bevat iets meer alkaloíden en heeft een meer helende werking op de lever. In boldo zitten diverse alkaloïden; boldine, aporfin-, aporfine- en noraporfinealkaloïden, isoboldine, isocorydine, norisocorydine, N-oxyisocorydine, laurotetanine, laurolitisine, isokinoleïne en fenanthreen. In boldo zitten verschillende soorten etherische oliën zoals limoneen, p-cymeen, 1,8-cineol, betafellandreen, alfa- en betapineen, gammaterpineen, paracymeen, ascaridol, linalol, cymol, eugenol, terpeen-4-ol en eucalyptol. Daarnaast bevat het boldoglucine, verschillende flavonoïden zoals rhamnetine, isorhamnetine en kaemferol, looistoffen, suikers, gommen, lipiden en resinen.

Boldo, goed voor lever en gal

Boldo kan de galafscheiding verdubbelen en maakt de gal vloeibaarder. De synergetische (elkaar versterkende) effecten van boldine, boldoglucine en etherische oliën zorgen voor een ontspannen effect op de galwegen. Galstenen worden voorkomen met deze Zuid Amerikaanse geneesplant. Omdat de gal de leverwerking ondersteunt is boldo ook goed voor dit orgaan. Het beschermt de levercellen tegen lipidenperoxidatie en schadelijke werkingen door lichaamsvreemde substanties. Boldine heeft een sterke antioxidantwerking. Om al deze redenen is boldo een goed fytotherapeutisch geneesmiddel bij:

• Gal- en leveraandoeningen,
• Gebrekkige galproductie, galwegendyskenesie,
• Galkolieken, preventie tegen galstenen,
• Galwegenontsteking, slechte vetvertering,
• Leverontsteking, geelzucht, congestie van de lever,
• Preventie van leverschade tegen xenobiotica of toxische stoffen,
• Constipatie door slechte leverfunctie.

Boldo goed voor de spijsvertering

Boldo staat in medische kringen bekend als een stomachium; het bevordert de maagwerking en de secretie van maagsappen. Daardoor is het een digestivum, wat inhoudt dat het de spijsvertering bevordert. Hierdoor wordt het door fytotherapeuten gezien als een natuurmedicijn wat ingezet kan worden bij de volgende indicaties:

• Hyperaciditeit of zwakke maagwerking,
• Dyspepsie, indigestie,
• Zure eructaties of maagzuuroprispingen,
• Flatulentie.

Boldo als adjuvans

In de kruidengeneeskunde wordt regelmatig gewerkt met kruidensamenstellingen. Kruiden hebben de bijzondere eigenschap dat ze elkaar kunnen versterken in werking. Een adjuvans is een stof die de geneeskracht van andere kruiden vergroot. Boldo wordt voornamelijk om zijn diuretische en ontstekingswerende eigenschappen als adjuvans ingezet. Boldo wordt in de fytotherapie aangewend als:

• Adjuvans bij jicht,
• Adjuvans bij de reumatische aandoeningen artrose en artritis,
• Adjuvans bij infecties van nieren, urinewegen en geslachtsorganen.

Consulteer de fytotherapeut

Wie boldo als geneeskrachtig middel wilt gebruiken wordt aangeraden een consult te nemen bij een fytotherapeut. Boldo-extracten en medicijnen in de vorm van moedertincturen, poeders, nebulisaat, vloeibaar extract en capsules dienen alleen op voorschrift van bevoegden ingenomen te worden. Een huisarts of fytotherapeut kan je daarover inlichten, net als over de eventuele bijwerkingen en interacties met andere medicijnen of kruiden. Alle in dit artikel genoemde medicinale werkingen van dit geneeskruid zijn gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek en komen uit het Groot Handboek Geneeskrachtige Planten van Geert Verhelst, een standaardwerk op het gebied van genezende planten. Het boek wordt gebruikt in de fytotherapie.