De geneeskracht van eclipta alba of bhringaraj

Eclipta alba is een plant die in tropische landen zoals India, China, Thailand, Indonesië en Brazilië groeit. Hij komt ook voor in Afrika. Hij komt meestal in het wild voor en heeft een witte bloem. Zijn bladeren kunnen worden gegeten als groente. Op Bali, het enige hindoe-eiland van Indonesië is het eten van eclipta alba een veel gebruikte gewoonte. Het meest bekend is de geneeskrachtige werking van dit plantje. In de Ayurveda is het een plant die goed is voor de lever en voor de huid. Let op! Dit artikel is geschreven vanuit de persoonlijke visie van de auteur en bevat mogelijk informatie die niet wetenschappelijk onderbouwd is en/of aansluit bij de algemene zienswijze.

Inhoud:

• Naamgeving
• Traditionele geneeskunde
• Gebruik in Suriname
• Inhoudsstoffen en werkingen
• Goed voor de spijsvertering
• Goed voor de lever
• Goed voor bloed en hart
• De verjongende aspecten
• Overige medicinale werkingen

Naamgeving

De Latijnse, wetenschappelijke naam van deze geneesplant is Eclipta alba. Een Latijns synoniem is eclipta prostata. In het Nederlands kennen we geen andere naam dan eclipta alba of bhringaraj. In het Engels wordt het ook wel false daisy (valse margriet) genoemd omdat het enigszins op die plant lijkt. In Indonesië wordt de plant urang aring genoemd. In Suriname heet het luisawiri.

Traditionele geneeskunde

In de traditionele geneeskunde van Java wordt het zwarte sap van eclipta alba gebruikt om het haar mee zwart te verven. Ook wordt dit sap vermengd met kokosolie en op het hoofd gesmeerd; het zou een goede voedingsstof zijn voor het haar. Een andere manier waarop het in Java wordt gebruikt is bij mannenbesnijdenis. Fijngewreven bladeren van deze plant worden op de wond gedaan zodat deze beter heelt. In de Ayurveda, de traditionele Indiase geneeskunde is eclipta alba of bhringaraj een plant die goed is voor de lever. Het helpt bij schorpioen- en slangenbeten. De gifstoffen van deze dieren nestelen zich vooral in de lever. Verder wordt het gebruikt bij eczeem. Als de lever te veel gifstoffen kent dan kunnen die uit het lichaam worden gedreven via de huid. De huid communiceert met de lever. Op deze manier kunnen tijdens het verlaten van de gifstoffen ontstekingen in de huid ontstaan in de vorm van eczeem en psoriasis.

Gebruik in Suriname

In de Surinaamse traditionele geneeskunde wordt het sap van eclipta alba vaak gebruikt om het op wonden te laten druppelen. Het doet erg zeer maar de wond schijnt in drie dagen infectieloos en mooi te genezen. Tandvleesontstekingen en ontstekingen in mond en keel worden in Suriname opgelost door tien druppels van de bladeren van deze plant te mengen met een eetlepel melasse. Bij een slangenbeet wordt op de bladeren gekauwd om het gif wat in de lever schade aanricht snel weer uit het lichaam te krijgen. Bij benauwdheid en astma neemt men druppels van deze plant samen in met stroop. Baby´s met koortsstuipen krijgen de druppels met melasse toegediend. Marronvrouwen gebruiken het sap van luisawiri om de menstruatie minder heftig te laten verlopen. Het sap kan worden vermengd met sap van pitanga of redi katun. Een afkooksel van het blad wordt gebruikt als vaginaal stoombad. Een thee is een middel bij vaginale schimmel en baarmoederproblemen. Vele van deze werkingen worden ondersteund door de wetenschap, die heeft bewezen dat deze geneesplant antibacteriële en antischimmel eigenschappen heeft. Overige gebruik van eclipta alba in Suriname heeft veel met magie te maken. Het Surinaamse gebruik stamt waarschijnlijk uit Afrika, waar de zelfde plant groeit en deze op dezelfde medicinale manier wordt ingezet. De plant wordt verkocht op de medicijnmarkt van Paramaribo.

Inhoudsstoffen en werkingen

Van bhringaraj worden de bladeren, de wortel en het zaad gebruikt. Hierin zitten de volgende stoffen: saponinen, alkaloïden zoals ecliptine, wedelolactone, luteoline, triterpene glycosiden, flavonoïden, wedeliczuur, apigenine, b-amyrine, mono-, di- en trithiofeen acetylenen, a-terthenyl, vitamine C en isoflavonoïden. Deze stoffen zijn verantwoordelijk voor de volgende medicinale werkingen: antioxidant, leverbeschermend, ontlastingbevorderend, antiseptisch, antimicrobieel, antiviraal, verjongend, koortswerend, ontstekingsremmend, bloedstelpend, wormverdrijvend.

Goed voor de spijsvertering

Bhringaraj is en middel dat de spijsvertering bevordert en de eetlust verbetert. Daarnaast zorgt het ervoor dat voedingsstoffen beter worden opgenomen vanuit het darmstelsel. Een mooie functie van deze plant is dat het gifstoffen helpt via de darmen het lichaam te verlaten. Verder kan het constipatie oplossen.

Goed voor de lever

Leveraandoeningen zoals een vergrote lever of cirrose en ontstoken lever of hepatitis kunnen met dit geneeskruid worden verholpen. Het werkt helend bij leverbeschadiging door medicijnen of alcohol. De galstroom wordt gedeblokkeerd, in zoverre daarvan sprake is en er wordt meer gal aangemaakt, wat profijtelijk is voor de lever en de gehele spijsvertering. Het leverweefsel kan sneller van schade door ziekte of alcoholgebruik herstellen wanneer dit kruid wordt ingenomen.

Goed voor bloed en hart

Omdat bhringaraj goed is voor de lever worden er meer voedingsstoffen opgenomen, dus ook meer mineralen zoals ijzer en magnesium. Daarom is deze geneesplant goed bij anemie of bloedarmoede. Verder verlaagt het de bloeddruk en gaat het hartkloppingen tegen.

De verjongende aspecten

In de Ayurveda geldt bhringaraj als een verjongend kruid. Wat houdt dat eigenlijk in ´een verjongend kruid´? Veroudering betekent in feite het steeds meer plaats vinden van oxidatieprocessen en ontstekingsmechanisme waardoor huid en haar doffer worden en er meer ziekten ontstaan. Bhringaraj is een sterk antioxidant. Het vangt vrije radicalen die voor celschade en DNA-schade kunnen zorgen en gaat daarom verouderingsprocessen tegen. Deze vrije radicalen kunnen eveneens hersenprocessen aantasten. Zoals we weten gaat ouderdom niet zelden gepaard met afname van cognitieve functies, hoewel dat geen stelregel is. Antioxidanten zoals eclipta alba kunnen oxidatieprocessen beperken waardoor er een verbeterd geheugen en concentratievermogen ontstaat. Geestelijke aftakeling en alzheimer kunnen met dit kruid worden voorkomen. Verder is het een kalmerend kruid en daarom heilzaam bij geestelijke spanningen en slapeloosheid. Ook duizeligheid, afnemend gezichtsvermogen en mindering van het gehoor worden met bhringaraj genezen. Verder is het een kruid dat de huid laat stralen. Dat komt onder andere door de versterkende werking voor de lever en de huid communiceert met de lever. Een beter werkende
lever werkt om deze reden positief voor een meer stralende huid.

Overige medicinale werkingen

Er zijn nog een aantal medicinale werkingen van deze multi-inzetbare geneesplant. Hier volgen ze.

Bhringaraj:

• bestrijdt bovenste luchtwegeninfecties,
• lost slijm op,
• is geneeskrachtig tegen eczeem, netelroos en psoriasis,
• vermindert jeuk,
• in combinatie met kokosolie een middel tegen kaalheid en vroegtijdig vergrijzen.