Lavendel of Lavandula - een veelzijdig kruid
Een van de bekendste kruiden, met name vanwege de aangename geur, is lavendel. Lavendel is afgeleid van het Latijnse woord Lavandula. En Lavandula is een afgeleide van het Latijnse werkwoord lavare hetgeen wassen betekent.
Geschiedenis
Lavendel werd in vroegere tijden, toen er nog geen zeep was, aan water toegevoegd. Hiermee waste men zich dan. De bloemen van lavendel zijn paars en de spitse blaadjes hebben een grijs-groene kleur. Lavendel komt vooral voor in het Middellandse Zeegebied. Met name Zuid-Frankrijk kent veel lavendelvelden. De oude Romeinen en Grieken gebruikten aftreksels van lavendel in zalf en parfum. In de Middeleeuwen werden de gedroogde bloemen gebruikt om nare luchtjes te verdrijven. Ook gebruikte men bundeltjes van lavendeltakjes om koorts te weren.
Eigenschappen
De reguliere lavendelplant kan wel tot negentig centimeter hoog worden. Ook zijn er wat kleinere soorten. De dikke en houtige lavendelstruikjes moeten regelmatig gesnoeid worden, om "wildgroei" te voorkomen. De spitse blaadjes zijn relatief klein en de kleine klokachtige bloempjes zitten in trosjes op lange sprieten. De vezelige wortels zijn hol en vertakken wijd en vrij diep in de grond.
Weetjes
De Romeinen brachten de lavendel naar Noord-Europa. Sindsdien is lavendel het bekendste (geur)kruid. Lavendel wordt veelvuldig in de parfumindustrie gebruikt. Het is een veelgebruikt ingrediënt in zalfjes, zeep et cetera. Vroeger werden de lavendelbloemetjes op de vloeren van huizen gestrooid om die lekker te laten ruiken. Tevens verdreef men insecten door het gebruik van lavendel of extracten hiervan (in onder andere etherische olievorm). Lavendel kan ook gebruikt worden in een warm bad en heeft dan een rustgevend en ontspannend effect.
Gebruik
Lavendelbloempjes kunnen dienen als smaakmaker in dessertsausjes en fruitmengsels. Als men lavendel versuikerd, kan het gebruikt worden als garnituur van een taart of cake. Lavendel wordt veel gebruikt bij de bereiding van etherische oliën, tincturen, kruidenolie, cosmetische lotions en zalven, parfum en deo's en insectenwerende middelen.
Inwendig gebruik van het kruid bij:
- verteringsstoornissen
- angsten
- reuma
- prikkelbaarheid
- spanningshoofdpijn
- migraine
- slapeloosheid
Uitwendig gebruik van het kruid bij:
- brandwonden
- reumatische pijn
- spierpijn
Kweektips
Lavendel dient geplant te worden in droge, goed afwaterende en bij voorkeur steenachtige grond. De plant heeft warmte en zon nodig. Het snoeien kan het beste in het voorjaar gedaan worden. Het stekken dient bij voorkeur in de zomer te gebeuren.