Is liefde uitsluitend zaak van hormonen?
Verliefdheid. Vlinders in de buik. Liefde. Geen enkel gevoel is aangenamer en prettiger. Verliefdheid doet ons zweven en op wolkjes lopen. Wie verliefd is, voelt zich onoverwinnelijk, en kan dus alles aan. Liefde en verliefdheid kunnen nochtans ook erg complex zijn. Wat is nu eigenlijk liefde en verliefdheid? Wat speelt er zich écht af in de hoofden van geliefden? Is liefde uitsluitend een kwestie van hormonen, en zijn we dus echt geprogrammeerd om verliefd te worden?
Wat is liefde?
Liefde verwijst in de eerste plaats naar mensen onderling. We kunnen echter ook liefde tonen voor dieren, zaken of zelfs voor bepaalde voorwerpen. Eén ding staat echter vast. Liefde voor iemand betekent een diepe genegenheid, welgezindheid en toewijding voor die bepaalde persoon. De betekenis van liefde is sterk cultureel én maatschappelijk verbonden.
De ruimste betekenis van liefde is de onvoorwaardelijke metta-liefde. Een soort liefde dat de andere persoon de volledige, en dus onvoorwaardelijke ruimte en vrijheid geeft om zichzelf te kunnen zijn. Liefde is uiteraard ook emotie, een speciale soort aantrekkingskracht tot een bepaalde persoon, enz.
In extreme gevallen, kunnen verliefden niet zonder elkaar, en zijn ze zelfs psychologisch afhankelijk . Liefde geeft ons een onoverwinnelijk gevoel. Iemand die écht verliefd is, heeft voor de andere alles over. Verliefdheid is eigenlijk iets onbeschrijfelijks.
Liefdesrelaties
Liefdesrelaties gaan gepaard met gevoelens van ontroering, welzijn, van vreugde en verdriet. Liefdesrelaties zijn gemakkelijk te verklaren door het feit dat ze in ons maatschappelijk leven en functioneren, een vooraanstaande plaats innemen. Menselijke relaties zijn echter niet altijd even simpel, ze kunnen integendeel ook erg complex zijn.
Liefde en verliefdheid
Toch bestaat er een duidelijk onderscheid tussen liefde en verliefdheid. Beide gevoelens worden door wetenschappers omschreven als een tijdelijk, chemisch proces dat zich in de hersenen van verliefden voordoet. Maar er komt inderdaad veel meer bij kijken. Ons gedrag speelt bij dit alles een belangrijke rol.
Zit liefde tussen onze oren?
Liefde en verliefdheid zijn dus inderdaad erg complex. Zitten deze gevoelens tussen onze oren, en spelen ze zich hoofdzakelijk in onze hersenen af? Wetenschappers ontdekten, aan de hand van MRI-scans van onze hersenen, dat we in amper één vijfde van één seconde verliefd kunnen worden. Ze ontdekten ook dat, voor het proces van verliefd worden, in totaal twaalf verschillende hersengebieden verantwoordelijk zijn. Van het ogenblik dat onze hormonen zich met dit proces van verliefdheid en liefde gaan moeien, is dit geen kwestie meer van verstand alleen.
Niet uitsluitend door sentimenteel gevoelens bepaald
Liefde en verliefdheid worden inderdaad niet uitsluitend door sentimentele gevoelens bepaald. Onze natuurlijke selectie en onze voortplantingsdrang, bij de ene al wat meer aanwezig dan bij de andere, zijn minstens even belangrijk. Sentimentele en emotionele gevoelens zijn bij liefde en verliefdheid uiteraard erg belangrijk, maar voor moeder natuur telt echter slechts één ding, en dat is het overleven van de menselijke soort.
Natuurlijke selectiecriteria
Volgens wetenschappers spelen natuurlijke selectiecriteria wel degelijk een belangrijke rol bij de uiteindelijke keuze van onze levenspartner. Jonge vrouwen voelen zich niet voor niets extra aangetrokken tot mannen van wie zowel hun leven als hun carrière in de juiste plooi liggen, waardoor ze zelfzekerheid uitstralen. Onze hormonen spelen een belangrijke rol bij de keuze van onze liefdespartner, maar bijvoorbeeld levenservaringen en vorige relaties spelen ongetwijfeld ook mee.
Natuurlijke drug
Wat veroorzaakt dan eigenlijk het zweverige en onoverwinnelijke gevoel dat liefde en verliefdheid met zich meebrengt? De oorzaak van het prettige verliefdheidsgevoel zit hem in de concentratie fenylethylamine (PEA) in onze hersenen, een lichaamseigen hormoon uit de familie van de amfetamines. Amfetamines in het algemeen en fenylethylamine in het bijzonder, zorgen voor de passie in onze relatie, een superieur gevoel van tijdelijke aard. Ons lichaam geraakt immers gewoon aan deze natuurlijke drug. Dan begint de periode van ontwenning, fataal voor vele liefdesrelaties. Sommigen zijn verslaafd aan het PEA- hormoon, en haken dan ook af van het ogenlik dat de passie op een lager niveau gaat branden.
Is liefde dan van korte duur
Eens deze ontweningskuur achter de rug, doen op hun beurt de endorfines in ons lichaam, hun werk. Ze hebben dezelfde werking en eigenschappen als morfine. Endorfines hebben een rustgevende werking en bezorgen ons een euforisch gevoel. Deze endorfines worden niet voor niets het gelukshormoon genoemd, maar uiteindelijk raakt ons lichaam ook hieraan gewoon. Eens dit stadium voorbij, leren we de andere kennen zoals hij écht is, met zijn gaven én zijn gebreken.
Liefde zonder passie
Dat is meteen ook het stadium waarin we met de verschillende intresses en voorkeuren van onze partner worden geconfronteerd. Dan is de onderhandelingsperiode aangebroken. Vrouwen beschikken hier over een enorme troef, ocytocine, een vrouwelijk hormoon dat vrijkomt tijdens de bevalling en bij borstvoeding. Knuffelen, liefkozen en vrijen stimuleren eveneens de productie van dit hormoon, dat zorgt voor affectie en niet voor euforie zoals dat bij de amfetamines en endorfines wél het geval is. Ocytocine smeedt dus de onverbrekelijke band tussen twee geliefden. Ocytocine zorgt voor de genegenheid, de basis van iedere duurzame relatie.