Wat is parapsychologie?

Het woord parapsychologie is samengesteld uit het Griekse voorzetsel para (dat 'naast' of 'bij' betekent) en het woord psychologie of zielkunde. De parapsychologie is een wetenschap die zich bezig houd met verschijnselen die niet passen in het gangbare natuurwetenschappelijke en psychologische mens- en wereldbeeld: paranormale verschijnselen. Paranormale verschijnselen zijn dus verschijnselen naast (para) het normale. De parapsychologie onderscheid psychische verschijnselen zoals telepathie en helderziendheid, en fysische verschijnselen zoals psychokinese.

Geschiedenis van de parapsychologie

De parapsychologie is een jonge wetenschap. Ongeveer 125 jaar geleden werden paranormale verschijnselen voor het eerst wetenschappelijk onderzocht. Eerst werden beroemde mediums en helderzienden onderzocht zoals Daniel Dunglas Home (1833-1886). Aan het eind van de 19e eeuw begint het wetenschappelijk onderzoek naar paranormale verschijnselen op gang te komen. Er werden belangrijke wetenschappelijke organisaties opgericht. In 1882 werd in Engeland de Society for Psychical Research (SPR) opgericht. Deze organisatie bestaat nog steeds. De parapsychologie werd in 1967 zelfs toegelaten tot de A.A.A.S.; The American Assiciation for the Advancement of Sciense. Het hoogst wetenschappelijk college in de VS. Over de hele wereld kan mens aan diverse universiteiten parapsychologische studeren. In Nederland hebben we de bijzondere leerstoel parapsychologie aan de Universiteit van Utrecht. Wereld beroemd zijn door hun onderzoek geworden: prof. J.B. Rhine, prof. Tenhaeff, prof. McDougall, Dr. Elizabeth McMahan, prof. Bender. In 1953 werd W.H.C. Tenhaeff te Utrecht de eerste hoogleraar in de parapsychologie ter wereld!

Wetenschappelijke onderzoeksmethoden

Er zijn twee soorten onderzoek. Het kwantitatief- en het kwalitatief onderzoek.

Kwantitatief onderzoek

Dit is een statistische benadering. Om vast te stellen of een verschijnsel zich wel of niet voordoet en in welke mate. J.B. Rhine en zijn vrouw deden kwantitatief onderzoek met de beroemde Zenerkaarten. Dit zijn kaarten met abstracte symbolen. De proefpersonen moesten raden welke kaart getrokken zou worden. De uitkomsten konden worden gebruikt voor een statistisch onderzoek.

Kwalitatief onderzoek

Men gaat ervan uit dat paranormale verschijnselen bestaan. Het gaat erom de eigenschappen van het verschijnsel in kaart te brengen. Men richt zich op paranormale vermogens die zich spontaan voordoen. Prof. W.H.C. Tenhaeff is hier een belangrijk voorvechter van. Natuurlijk worden bij veel onderzoeken een mengeling van deze methoden gebruikt.

Sceptici

Parapsychologie is een onderwerp waarover de meningen nogal zijn verdeeld. Sceptici vinden het een pseudo-wetenschap. Volgens hen valt het paranormale buiten de wetenschap. Er zou geen enkel wetenschappelijk bewijs voor bestaan. Een pseudo-wetenschapper doet wetenschappelijk onderzoek naar iets wat niet bestaat of naar iets wat je niet kunt onderzoeken. Vele jaren van parapsychologisch onderzoek hebben inmiddels wel degelijk voldoende gegevens opgeleverd waarmee het bestaan van paranormale verschijnselen bijzonder aannemelijk is gemaakt.

Toenemende belangstelling

De laatste jaren neemt echter de belangstelling voor de parapsychologie steeds meer toe. Er wordt meer gesproken over paranormale verschijnselen. Hiermee wil ik niet zeggen dat het uit de taboe sfeer is, veel mensen zijn nog steeds bang om voor gek te worden verklaard als ze eigen paranormale ervaring zouden vertellen. Daarom is het goed dat parapsychologen naast onderzoek ook 'hulpverlening' doen. Het is goed om er over te praten en het onverklaarbare samen proberen te verklaren. Uit vragenlijst onderzoek blijkt dat grote groepen mensen in de westerse landen geloven in buitenzintuiglijke waarneming, leven na de dood en vorige levens.