Mediteren is de stilte in jezelf

Daarmee meteen gezegd dat het niet eenvoudig is om te mediteren, want onze geest is continue bezig. Maar de stilte is wat we eigenlijk zoeken. Meestal kost dit proces tijd, simpelweg omdat we als mens vanaf de geboorte geconditioneerd worden en het dus in ons systeem zit altijd gedachten te hebben. We kunnen wel het proces een handje helpen, maar nooit met harde hand, want dat werkt averechts.

De kunst van het niet doen

Deepak Chopra gaf het al eerder heel tekenend aan, nl.:
"Wanneer ik ga mediteren laat mijn innerlijke ervaring zich het beste beschrijven door wat ik niet doe: ik richt mijn geest niet en ik beschouw niet een of andere gedachte. Ik ben niet in een spirituele of ingekeerde stemming. Ik ben niet bezig mijn in- en uitademingen te tellen, te regelen of onder controle te houden. Ik span mij niet in om bepaalde gedachten te laten komen of gaan. Er is niet een gevoel dat ik probeer op te roepen of juist te vermijden. Ik besteed geen bijzondere aandacht aan mijn lichaam en probeer niet enig deel ervan te ontspannen. Wanneer ik merk dat ik in slaap val verzet ik mij daar niet tegen.

Maar wat doe ik dan wel? Het beste antwoord op die vraag is dat ik alleen maar bezig ben met niet doen. Ik ben bezig om de normale activiteit van mijn geest tot zwijgen te brengen, maar dan zonder dwang. "Niet doen" zou de indruk kunnen wekken van "niets doen". Maar er is een subtiel verschil. De denkende, voelende geest is voortdurend in beweging. Als hij de gedachte heeft: "rem af, wees stil", is ook dat beweging en zal de geest niet tot stilstand komen. Geen enkele gedachte kan de geest tot stilstand brengen."

Ontspanning

Mediteren is eerst en vooral ontspanning voor het lichaam en de geest. Je haalt de spierspanning uit je lichaam en verlaagt de hersengolven. Op het moment dat je dat bereikt voel je alle ballast uit je lichaam verdwijnen en blijft er pure energie en kracht over. Sommige mensen vinden dit stadium verkwikkend aanvoelen en beginnen daarom de dag er mee.

Voor degene die niet meteen naar de medicijnen/pijnstillers wil grijpen als ze regelmatig last van hoofdpijn hebben (terwijl er niet echt een oorzaak voor te benoemen is), kan mediteren uitkomst bieden. Maar dit proces is niet gemakkelijk, want door de conditionering ga je mee in de waan van de dag, bijbehorende stress etc. Het vergt tijd, concentratie en je moet het echt willen.

Techniek

Omgevingsfactoren

Strikt genomen zijn er geen moeilijke technieken voor nodig, maar belangrijk is wel dat je er mee begint. Je leest er over en gaat aan de slag. Blijven lezen is alleen maar meer ballast, terwijl het gaat om het loslaten van zaken. Daar moet je een ruimte voor hebben waar je je op je gemak voelt en of dit nu de huiskamer, de tuin of de slaapkamer is, dat maakt niet uit. Gemakkelijk zittende kleding die ventileert (natuurlijke stoffen als linnen of katoen) en geen afleiding vanuit de omgeving. Geen kinderen, rondlopende huisdieren of radio’s die luid door de ruimte schallen.

Stilte in jezelf

Als je de omgevingsfactoren in de hand hebt, gaat het vervolgens om het eigen (innerlijke) proces. Dat wil zeggen dat je je dagelijkse gedachten weg moet laten vloeien. Maar zo gemakkelijk als gezegd, is het niet gedaan. Jezelf voorhouden dat je stil moet zijn, werkt niet. De geest laat zich niet dwingen en zeker niet door gedachten. Het is een proces wat vanzelf moet gaan. Dat is ook de reden dat het bij de meeste mensen tijd kost om een moment alle processen in het hoofd los te laten. Geen drukke agenda’s die door het hoofd spoken, kinderen die naar sport gebracht moeten worden of de boodschappen halen voor een etentje met vrienden. Helemaal niets… terwijl je na het mediteren toch de draad weer oppakt.

Hulpmiddelen

Strikt genomen zijn er talloze hulpmiddelen en heel persoonlijk om je te helpen naar dat moment van concentratie en “niets”. Maar er zijn er die door meerdere mensen als prettig worden ervaren, zeker als ze nog niet zo ervaren zijn.

Enkele voorbeelden:

• een brandende kaars in een halfdonkere ruimte (zo kun je je door je wimpers door focussen)
• prettige geur in de omgeving (die een prettige gevoel geeft, bijv. vanuit een herinnering)
• zacht hummend/zoemend geluid (kan de aandacht van de dagelijkse zaken leiden, neutraliseert)

Tot slot

Als je dacht dat niets doen dus gemakkelijk is … nee dus. Daar moet je wat voor doen!