De werking van alcohol

Er wordt in de samenleving in het algemeen veel alcohol genuttigd. De vraag is of iedereen zich bewust is van de werking en de eventuele schadelijke gevolgen van alcohol voor lichaam en geest. Dit artikel beoogt aan de hand van relevante vragen hierop een antwoord te geven.Het bevat tevens een compleet overzicht van de ins en outs van de gevolgen van het overmatig nuttigen van alcohol.

Wat is alcohol?

Alcohol is een zwak geurende, kleurloze, in water oplosbare heldere vloeistof. Geur en smaak worden eraan gegeven door granen, suiker, vruchten etc. Alcohol levert energie, en kan zelfs als autobrandstof gebruikt worden. De calorieën zijn echter loos. Zij bevatten geen essentiële voedingsstoffen zoals mineralen en vitamines. Een glas bier staat voor twee bruine boterhammen met kaas, ongeveer 110 kcal; een standaard glas wijn bevat 80 tot 100 Kcal.

Wat doet alcohol, is het opwekkend of verdovend?

Alcohol is verdovend, maar het effect is voor je gevoel opwekkend. Stel dat je gespannen bent. De spanningsprikkel valt weg door de verdovende werking van alcohol, waardoor het effect opwekkend aanvoelt.

Wie herinnert zich zijn eerste drankje? Was het lekker?

Het lichaam ziet alcohol als giftige stof. Over het algemeen smaakt het eerste drankje niet lekker. Dat is anders als het drankje zoet is.

Waaraan merk je dat je gedronken hebt ?

Je wordt wat vrolijker, losser, remmingen vallen weg, je wordt wat drukker, etc.
Je durft meer...

Is er een verschil tussen geoefende- en niet geoefende drinkers in relatie tot het reactievermogen?

Je lichaam kan er wat beter tegen door “oefening”. Er treedt gewenning/tolerantie op. Het effect op het reactievermogen bij geoefende drinkers is echter precies hetzelfde als bij niet geoefende drinkers. Op een nuchtere maag kan het effect sterker aanvoelen, omdat de alcohol snellerin het bloed wordt opgenomen.

Met hoeveel procent is het alcoholgebruik in Nederland sinds 1960 gestegen?

Er is een toename van 300 %, waarbij opvalt dat wij meer wijn zijn gaan drinken.

Waardoor valt deze stijging te verklaren?

• welvaart
• vrije tijd
• beschikbaarheid en diversiteit van het aanbod
• jongeren gebruiken meer alcohol dan ooit tevoren
• zoete drankjes, zoals breezers en mixdrankjes, zijn populair
• vrouwen en jongeren zijn meer gaan drinken.

Er zijn grote risico’s verbonden aan het overmatig drinken door jongeren. Bekend is dat er jongeren zijn, die zich bewusteloos drinken. Het comazuipen veroorzaakt onherstelbare hersenschade – en er kunnen levensgevaarlijke situaties ontstaan, die zich al vele malen hebben gemanifesteerd! Dat roept de vraag op waarom (veel) drinken voor je 16 e extra gevaarlijk is?
Dat heeft te maken met de frontaalkwab in de hersenen. Deze speelt een cruciale rol in het plannen en is van essentieel belang om problemen te kunnen oplossen, beslissingen te nemen etc. De frontaalkwab is pas volgroeid bij het 16e levensjaar.
Inmiddels is de Mistral detox geopend. Dat is een kliniek voor verslavingsproblematiek voor 12 tot 18 jarigen.

Alcoholgebruik vormt een hoge kostenpost voor de samenleving van ruim 2,5 miljard euro per jaar door:

• Vandalisme
• Zinloos geweld
• ROI (letsel)schade
• Ziekteverzuim,
• Ziekenhuisopnames,
• Arbeidsongeschiktheid]

Regelmatig worden accijnzen verhoogd om de kosten enigszins in balans te houden; dat lukt maar gedeeltelijk.

Hoeveel alcohol bevat een standaardglas pils, wijn of gedistilleerd?

12cc = 10 mg per gepast standaard glas gedistilleerd, wijn of bier.

Globaal zijn er drie soorten alcoholhoudende dranken:

• Bieren: ca 5% alcohol
• Wijnen: ca 12 % alcohol
• Gedistilleerde dranken: ca 35 a 40% alcohol

Het verschil is o.a. dat er een verschillende hoeveelheid vocht aan toe is gevoegd.

Belgisch bier bevat vaak meer alcohol per glas. Een standaard glas uit een fles belgisch bier bedraagt 7,5 procent alcohol. Wijnglazen in de horeca zijn vaak groter!

Stel: een man en een vrouw gaan samen stappen. De vrouw drinkt 4 (standaard) glazen wijn, de man 4 (standaard) glazen bier: hebben ze evenveel alcoholpromillage in hun bloed?

• Het antwoord is neen.

De stelregel dat 2 (standaard) glazen 0,5 promillage geven is dus onjuist! Niet iedereen krijgt hetzelfde promillage bij dezelfde hoeveelheid standaard glazen. Er is verschil tussen mannen en vrouwen; dit heeft o.a. te maken met de hoeveelheid lichaamsvet. Bij kleine vrouwen bijvoorbeeld met meer vetweefsel kunnen 2 glazen een promillage opleveren van0,7

Factoren die van belang zijn bij de opbouw van een promillage zijn:

• Leeftijd: een jongere persoon heeft sneller een hoger promillage
• Geslacht: mannen hebben meer spierweefsel, vrouwen meer vetweefsel
• Lichaamsgewicht: groot, klein, dik, dun
• Gezondheid: diabetici hebben sneller een hoger promillage
• Leverafwijkingen
• Medicatie

Hoe verloopt de opname en de afbraak van alcohol?

Via de mond komt de alcohol in de slokdarm en vervolgens in de maag. In de maag wordt ongeveer 1/5 deel opgenomen. Snelheid is afhankelijk van de vulling van de maag. Een volle maag betekent dat de alcohol langzamer wordt opgenomen, waardoor de promillage top ook later plaatsvindt. Daar volgt automatisch uit dat de afbraak ook laterplaatsvindt. Opname van de rest van de alcohol vindt plaats in de darmen door afgifte aan het bloed, waarin het onder anderen naar je hersenen vervoerd wordt. Afbraak van alcohol vindt plaats in de lever die zich rechts onder je ribbenboog bevindt.

Stel: je weet van jezelf dat je een regelmatige drinker bent.Wanneer je op de bovenbeschreven plek druk uitoefent en pijn ervaart is het verstandig het drinken een tijd te staken of naar een huisarts te gaan.

De eerste taak van de lever is ontgiften, anders zou je heel snel sterven. Opname van vitaminen vindt in de lever plaats, (vitamine B6!) De lever ziet alcohol als gif. Afbraak krijgt de hoogste prioriteit. Andere stoffen (waaronder voedingsstoffen) worden tijdelijk in de lever opgeslagen in de vorm van vetweefsel.

Hoe verloopt de afbraak van alcohol?

De afbraak van een standaard glas alcohol bedraagt: 1½ uur. Stel, je drinkt tussen 22.00 uur en 24.00 uur 10 alcoholische drankjes , ben je dan de volgende dag om 8.00 uur weer nuchter? Neen!Er is sprake van een ochtendpromillage! Je voelt het niet maar je hebt nog een restpromillage in het bloed! Een eenvoudig rekensommetje leert dat de lever bij 10 drankjes 15 uur nodig heeft om de alcohol in zijn geheel af te breken.Dat betekent dat je pas om 13.00 uur de volgende dag geen promillage meer in het bloed hebt. Je gaat rekenen vanaf 22.00 uur, het tijdstip dat je de eerste concumptie nuttigde.

Na ongeveer 5 glazen neemt de afbraaksnelheid even af. De lever is dan verzadigd, de enzymen voor afbraak zijn opgebruikt. De lever moet dan nieuwe afbraakstoffen aanmaken. Hierdoor wordt de afbraaksnelheid vertraagd! (Bij vrouwen speelt dit eerder)

Wat kan je doen om afbraak te versnellen?

Kort en goed: niets.