Glutenallergie: Wat betekent dat nou?

Bij een voedselallergie reageert het immuunsysteem extra gevoelig op bepaalde stoffen. Voorbeelden zijn allergieën voor melk, noten en weekdieren. Tegenwoordig hoor je echter ook steeds vaker over glutenallergie. Deze allergie kan voorkomen bij zowel kinderen als volwassenen. Wat houdt de allergie in, wat is coeliakie en welke producten bevatten gluten?

Granen

Gluten zijn eiwitten die te vinden zijn in de kiemwit (reservevoedsel van zaden) van alle granen. Bijvoorbeeld, het eiwit van tarwe bestaat voor zo'n 80% uit gluten. Er kan onderscheid worden gemaakt tussen twee soorten gluten:

1. Glutenines
2. Gliadines

Van de gluten is ongeveer 60% tot 80% glutenine. Dit is een eiwit dat opzwelt in water en oplosbaar is in verdund zuur. Door glutenines voelt deeg elastisch aan wanneer het gekneed wordt. Samen met gliadines wordt dit het eiwit gluten. Gliadines zjin glycoproteïne in allerlei granen. Het is voor gliadine dat mensen intolerant kunnen zijn. Men spreekt dan van coeliakie.

Coeliakie

Coeliakie is niet hetzelfde als een glutenallergie, hoewel het wel vaak dezelfde naam krijgt. Bij coeliakie spreek je van een chronische darmaandoening die aangeboren is. Wanneer gluten worden gegeten leidt dit tot schade aan het darmslijmvlies. Er bestaan echter wel gluten waar mensen met coeliakie geen last van krijgen. Dit komt dan omdat deze niet het bestandsdeel gliadine bevatten. Voorbeelden hiervan zijn maïs en rijst.

De gevolgen van het eten van gluten bij coeliakie zijn erg gevarieerd. Het verschil per leeftijd (bijvoorbeeld groeiachterstand bij jonge kinderen en psychosociale problemen bij ouderen) en per persoon. Vaak worden problemen gezien als diarree, gewichtsverlies, vermoeidheid en winderigheid.

Overige potentiële gevolgen:

• Diarree
• Constipatie
• Gewichtsverlies
• Botontkalking
• Bloedarmoede
• Braken
• Lusteloosheid en slaperigheid
• Botontkalking
• Opgezette buik
• Spierklachten
• Vruchtbaarheidsproblemen
• Zenuwaandoeningen
• Psychische problemen en stemmingswisselingen

Bij jonge kinderen kan er ook een groeiachterstand optreden.

Glutenallergie

Bij een glutenallergie is niet helemaal duidelijk waarvoor men precies allergisch is. Het is, zoals al gezegd, niet hetzelfde als coeliakie, omdat ook glutenvrije producten problemen kunnen veroorzaken, zoals bij haver, maïs, rijst en teff.

Producten met gluten

• Bulgar
• Couscous
• Gerst
• Gerstemoutbloem
• Gort
• Graankiemen
• Graankorrels
• Griesmeel
• Grutten
• Haver (behalve bij zuivere haver)
• Havermeel
• Havermout
• Havervlokken
• Kamut
• Meel
• Mout
• Parelgort
• Rogge
• Roggebloem
• Roggemeel
• Seitan
• Spelt
• Tarwe
• Tarwebloem
• Tarwemeel
• Triticale (kruising tarwe en rogge)

Het gaat dus om: gewoon brood, beschuit, crackers, gebak, koek, muesli, vlokken, pasta (deegwaren), en producten met bindmiddel aangemaakt (bijvoorbeeld soep en saus).

Producten zonder gluten

• Aardappelen
• Aardappelzetmeel
• Boter
• Eieren
• Fruit
• Gevogelte (ongepaneerd, ongemarineerd)
• Groenten
• Melk (en meeste Nederlandse kazen en yoghurtsoorten)
• Noten
• Olie
• Peulvruchten
• Rijst
• Vis (ongepaneerd, ongemarineerd)
• Vlees (ongepaneerd, ongemarineerd)
• Zaden

Glutenvrije gewassen

• Amaranth
• Boekweit
• Cassave
• Gierst
• Haver (behalve wanneer gemengd met tarwe of niet zuiver gescheiden)
• Maïs
• Maïzena
• Manok
• Polenta
• Quinoa
• Sorghum
• Teff
• Tapioca