Chemokuur als behandeling

Chemotherapie is de behandeling van een ziekte met chemische medicijnen. Een chemokuur, spreek uit als gemokuur, is een serie van behandelingen met chemische medicijnen, vaak verspreid over enkele dagen, weken tot maanden. Behandeling middels een chemokuur is vooral bekend bij verschillende vormen van kanker. De kuur is vrij heftig en kan de patiënt flink ziek en zwak maken, maar is ook doeltreffend.

Wat is een chemokuur precies?

Een chemokuur wordt vaak verward met chemotherapie. Bij chemotherapie spreken we van behandeling met medicijnen (chemische middelen). Dit kan behandeling voor alle soorten ziekten zijn. Een chemokuur is meerdere behandelingen met chemische medicijnen achter elkaar die als een serie bij elkaar horen. Een chemokuur wordt toegepast bij bepaalde auto-immuunziekten maar is nog het meest bekend als behandeling bij kanker.

Een chemokuur richt zich op de vernietiging van snel delende cellen. Kankercellen delen zich sneller dan lichaamseigen cellen. Dit is de reden dat een tumor (een verzameling kankercellen) in korte tijd erg groot kan worden. Een gedeelte van een tumor kan uiteindelijk losraken waarna kankercellen zich een weg door het lichaam banen (bijvoorbeeld via de lymfebanen) en elders in het lichaam een tumor kunnen vormen. Dit heet dan uitzaaiingen. Met een chemokuur wordt getracht alle kankercellen te doden, ook de uitzaaiingen dus. Vaak wordt een chemokuur in combinatie met een andere behandeling toegepast zoals operatie en/of bestraling.

Voor een chemokuur worden toxische stoffen gebruikt (cytostatica) die inspelen op de celdeling van kankercellen. Het schakelt een aantal chemische reacties uit waardoor de kankercel niet meer in staat is zich te delen en afsterft. Helaas worden ook de lichaamseigen cellen aangetast, die gelukkig veel sneller herstellen dan kankercellen. Nadat de lichaamseigen cellen voldoende zijn hersteld, volgt een nieuwe behandeling. Net zolang totdat de tumor(en) kleiner zijn geworden of bij voorkeur verdwenen zijn.

Voorbereiden op de kuur

Een chemokuur doe je niet zomaar even tussen de aardappelen en het vlees door. Een chemokuur is een zware aanslag op het lichaam, maar ook op de geest. Omdat ook de eigen cellen worden aangetast, mogen er veel bijwerkingen verwacht worden. Ook is er intensievere zorg voor de patiënt nodig na iedere chemobehandeling. De arts zal de patiënt altijd goed voorlichten over datgene wat verwacht kan worden. Daarnaast is het belangrijk om te zorgen dat er iemand paraat staat om bij te staan tijdens en na de chemobehandeling, en niet alleen de eerste dag. Vooral de misselijkheid en de vermoeidheid is iets waar veel patiënten moeite mee hebben. Vooral vrouwen hebben daarnaast ook nog eens mentale problemen wanneer het haar begint uit te vallen. Ter voorbereiding kan alvast een haarstukje/pruik gemaakt worden voordat aan de chemokuur beginnen wordt. Wacht liever niet totdat het haar uitvalt.

Tijdens de kuur: bijwerkingen

Tegenwoordig kunnen veel bijwerkingen veel beter behandeld of onderdrukt worden dan vroeger. Bijwerkingen ontstaan doordat de chemokuur ook de sneldelende lichaamseigen cellen aantast. Hoewel deze cellen afsterven, zijn ze veel beter in staat om zich weer te herstellen. Dit maakt dat de lichaamseigen cellen een voorsprong hebben op kankercellen. De meest voorkomende bijwerkingen zijn:

• Misselijkheid; kan steeds beter voorkomen worden door medicijnen
• Haaruitval; een haarstukje of pruik is de meest gebruikte oplossing hiervoor. Het haar groeit vanzelf weer aan als de kuur ten einde is.
• Ontstekingen en infecties doordat de eigen cellen geremd worden in hun groei.
• Beschadiging van organen en weefsels.
• Vermoeidheid; de meest voorkomende klacht waar weinig tegen te doen is. Is vaak een gevolg van de sterke afname van de rode bloedcellen.
• Kanker; door beschadiging aan het DNA van lichaamseigen cellen kan jaren later kanker gevormd worden.
• Onvruchtbaarheid.

Effectiviteit van de chemokuur

Chemokuur is vooral effectief wanneer het in combinatie met andere behandelmethoden wordt toegepast. Dit verhoogt de kans op genezing. Toch kan een chemokuur ook ernstige andere ziekten veroorzaken en zelfs ervoor zorgen dat kanker zich opnieuw manifesteert of juist betere kansen krijgt om door te groeien. Door een chemokuur wordt het immuunsysteem ernstig aangetast. Het gevolg zijn vaak ontstekingen, infecties en (gedeeltelijke) uitval van organen, vaak tijdelijk van aard. Het lichaam vecht zelf ook tegen kankercellen. door deze op te sporen en uit te willen schakelen. Soms is het immuunsysteem te zwak, te laat of herkent het de kankercellen niet voortijdig. Een verzwakt immuunsysteem door chemo kan al helemaal geen nieuwe kankercellen meer opsporen en uitschakelen.

Helaas is het in de meeste gevallen zo dat behandeling met chemo het leven van de patiënt iets verlengd. Het genezen van kanker wordt dankzij chemokuur verhoogd met 3 tot 7 procent. Het is daarom belangrijk om de voors en tegens van een chemokuur goed af te wegen.