Magnesium voor chemokuur innemen om nierschade te vermijden

Om kanker te behandelen wordt een chemokuur zoals Cisplatin toegepast. Daardoor worden kankercellen vernietigd, waarna de chemo met afvalstoffen via de nieren wordt afgevoerd. Bijkomende complicatie is dat veel magnesium aan lichaamscellen worden onttrokken, waardoor hypomagnesiëmie en nierschade ontstaat. Hoe leidt magnesiumtekort tezamen met chemokuur tot niervergiftiging en hoe kan toediening van magnesium voor chemokuur de kans op schade en complicaties verminderen?

Magnesium voor chemokuur

• Kanker behandelen met chemokuur
• Symptomen bij hypomagnesiëmie
• Overactiviteit en nierschade
• Onderzoek naar nefrotoxiciteit chemokuur
• Preventief magnesium voor chemokuur toedienen

Kanker behandelen met chemokuur

Uiteenlopende soorten kanker worden met verschillende chemokuren en intensiviteit behandeld. Het doel is om kankercellen te vernietigen, zodat er sprake is van versnelde tumorafbraak of om te vermijden dat verkeerde cellen na tumorverwijdering zijn achtergebleven. Oftewel een chemokuur zal bij het overgrote deel van de patiënten met kanker worden toegepast. Chemo zoals Cisplatin bevat cisdiamminedichloroplatinum en dat is een zware gifstof voor het lichaam. Het tast kankercellen maar ook beenmerg-, hersencellen en het DNA met RNA aan (lit.1). De chemo en afvalstoffen worden door de nieren gefilterd en via de plas afgevoerd. Het zorgt er ook voor dat veel magnesium aan het lichaam wordt onttrokken en nierschade ontstaat. Wat houdt hypomagnesiëmie in, hoe wordt dit door chemo veroorzaakt en waarom moet men als kankerpatiënt voor een chemokuur altijd magnesium innemen?

Symptomen bij hypomagnesiëmie

Indien de nieren niet goed werken, kan hypomagnesiëmie ontstaan. Dit kan mede door de chemokuur worden veroorzaakt, doordat het een vergiftigend effect heeft. Een ernstig tekort aan magnesium zorgt voor uiteenlopende complicaties. Denk aan calciumoverschot leidend tot spiertrillingen, ongecontroleerde bewegingen, zwakke spieren, spierkramp en botontkalking. Daarnaast kan het gaan om misselijkheid, braken, hoofdpijn en persoonlijkheidsveranderingen (lit.2). Deze effecten treden eveneens op naar aanleiding van de chemo, waarnaast ook schade aan de nieren wordt toegebracht.

Overactiviteit en nierschade

Indien het lichaam te maken krijgt met chemokuur, dan worden in versneld tempo kankercellen vernietigd. Oftewel er is sprake van tumorafbraak, waarbij afvalstoffen moeten worden afgevoerd. Cisplatin en afvalstoffen hebben de neiging om een binding met magnesium aan te gaan, zodat het vereenvoudigd door de nieren kan worden afgevoerd (opm.1). Treedt er echter een magnesiumtekort op, dan hebben de nieren meer moeite om het af te voeren. Oftewel de organen zullen overactief zijn, waarbij nierschade of niervergiftiging optreedt. Dit effect treedt ook bij de volgende chemokuren op: Bleomycin, Cyclophosphamide, Dactinomycin, Etoposide, Methotrexate en Vincristine chemotherapie (lit.3).

Onderzoek naar nefrotoxiciteit chemokuur

Er is tussen januari 2009 tot december 2011 onderzoek gedaan naar de effecten van magnesium bij de toediening van Cisplatin en de gevolgen voor de nieren (nefrotoxiciteit is nierschade of –vergiftiging door medicamenten). Het ging om een groep van 496 longkankerpatiënten, welke met meer dan 60 mg/m2 Cisplatin voor de eerste chemo werden behandeld. Een derde van de patiënten (161) kreeg vooraf 8 mEq/L (lit.4) oftewel 4 mmol/L (lit.5) magnesium toegediend, terwijl tweederde van de patiënten als controlegroep (335) gold. Het aandeel creatinine in het bloed (indicator van nierschade) (lit.6) van de controlegroep was bij 39,7% van de patiënten verhoogd aanwezig, terwijl het bij patiënten met magnesiuminname slechts 14,2% aanwezig was (lit.4). Oftewel door vooraf magnesium in te nemen heeft men aanzienlijk minder kans om nierschade na een reeks van chemokuren op te lopen. Omdat magnesiumdepletie wordt voorkomen, kunnen eveneens aanvullende symptomen van hypomagnesiëmie worden vermeden en kan de patiënt na chemo sneller aansterken.

Preventief magnesium voor chemokuur toedienen

Omdat magnesium een verlichtend effect heeft op de invloed van niervergiftiging, is het altijd aan te raden om voor iedere reeks van chemokuren magnesium in te nemen of te laten toedienen (lit.7). Voorgaande sluit niet uit dat men nierschade kan oplopen, echter de kans erop is bij magnesiuminname minder. Magnesiumhydroxide kan zowel oraal als via een injectie in een ader worden toegediend (lit.2). Laat u bij de behandeling van kanker door de oncoloog verder informeren omtrent hoe magnesiumtoediening kan worden gecombineerd met chemo, om nierproblemen na herstel te vermijden.

Opm.1: Deze opmerking is een veronderstelling gemaakt door de auteur, gebaseerd op de aangegeven bronnen.

Lees verder

• Chemo-embolisatie: overlevingsduur verlengen bij kanker
• Wat houdt een tandem stamceltransplantatie bij chemokuur in?