Infarct, afsterven van weefsel

Een infarct kan vertaald worden als het afsterven van weefsel. Weefsel bestaat uit meerdere cellen die tezamen een weefsel vormen, bijvoorbeeld de long, het hart of de lever. Wanneer het weefsel geen zuurstof krijgt toegevoerd dan treedt er sterfte van het weefsel op. De oorzaak is te vinden in een afsluiting van de bloedtoevoerende of de bloedafvoerende aders. De meest bekende vormen van een infarct zijn een herseninfarct, een longinfarct, een hart infarct en een leverinfarct.

Wat is een infarct?

Een infarct is het afsterven van weefsel. De oorzaak is te vinden in een stoornis in de bloedcirculatie. Vaak is er een bloedvat afgesloten waardoor het weefsel geen bloed en daarmee zuurstof krijgt aangevoerd. Lichaamscellen zetten glucose om in CO2 en H2O en halen hier energie uit. Voor dit proces is zuurstof nodig. Zonder zuurstof zijn de lichaamscellen niet in staat normaal te werken. Het gevolg: de cellen die samen een weefsel vormen sterven af. We onderscheiden twee typen infarct. Het hemorragische infarct ontstaat door afsluiting van een grote ader waardoor het bloed niet meer van het weefsel weg kan stromen. Het ischemisch infarct ontstaat door afsluiting van een toevoerend bloedvat waardoor het weefsel geen zuurstof krijgt toegevoerd.

Verschillende soorten infarct

Bij een infarct wordt er vrijwel direct gedacht aan een hart-of herseninfarct. Maar er zijn meerdere vormen van infarct. Ieder weefsel dat afsterft als gevolg van zuurstoftekort wordt een infarct genoemd. Zo kennen we een infarct van het oog, de long, de lever, de milt etc. Hieronder bespreken we de meest voorkomende vormen van infarct.

Hartinfarct

Een hartinfarct komt vaak voor, jaarlijks bij 27.000 Nederlandse personen. Mannen worden vaker getroffen dan vrouwen. De oorzaak is vaak slagaderverkalking, waardoor de toevoerende bloedvaten worden afgesloten. Wanneer dit gebeurt krijgt het hart geen zuurstof meer, waardoor een deel van de hartspier afsterft. Bij een hartinfarct treedt er hevige pijn op de borst op. Vaak is er ook sprake van een zwaar beklemmend gevoel, alsof er een band strak om de borst wordt gespannen. Soms ontstaat er een stil infarct waarbij er nauwelijks symptomen optreden. Een aantal mensen heeft voorafgaande aan een hartinfarct al enige tijd last van pijn op de borst. Dit wordt ook wel angina pectoris genoemd. Voorafgaande aan een hartaanval is er soms een periode van maagklachten. Maagpijn kan ook tijdens een hartinfarct voorkomen.

Longinfarct

Wanneer de longslagader afgesloten raakt krijgt het longweefsel geen zuurstof meer. We spreken dan van een longinfart of een longembolie. Vaak is trombose de oorzaak, bijvoorbeeld een bloedprop vanuit de benen. Dit komt het meest voor bij mensen die bedlegerig zijn of erg weinig bewegen. Ook tijdens een bevalling kan een longinfarct optreden doordat vruchtwater in het bekken terecht komt. Een longinfarct is te herkennen door kortademigheid en moeite met ademhalen. Het ademhalen doet pijn en wordt nog pijnlijker bij een diepe ademhaling. In ernstige gevallen kan de patiënt zo in ademnood komen dat hij komt te overlijden.

Leverinfarct

Een leverinfarct ontstaat door afsluiting van een bloedvat waardoor de lever geen bloed meer krijgt toegevoerd. Slagaderverkalking is de meest voorkomende oorzaak, maar ook een ontsteking van het bloedvat kan de reden zijn. Ook kan er trombose ontstaan waardoor het bloed niet vanuit de lever weg kan stromen. Mensen die een levertransplantatie hebben ondergaan krijgen vaker te maken met een leverinfarct. In andere gevallen komt een leverinfarct weinig voor. Niet altijd wordt een leverinfarct opgemerkt. Pijn in de rechterbuik en rechterschouder zijn kenmerkend. In een later stadium ontstaat geelzucht. Pas wanneer een groot gedeelte van de lever is afgestorven ontstaat er falen van de lever. Er ontstaat dan sufheid, verwardheid, stuipen en soms coma. Acuut leverfalen komt zelden voor maar is levensbedreigend.

Miltinfarct

Bij een miltinfarct sterft een gedeelte van de milt af als gevolg van zuurstofgebrek. Dit kan bijvoorbeeld ontstaan door een wandelende milt. De milt kan bewegen en kan zich rond zijn steel draaien, waardoor de bloedtoevoer wordt afgeknepen. Ook een bloedstolsel in een (slag)ader kan voor afsluiting zorgen wanneer deze de bloedtoevoer naar de milt afsluit. Bij een miltinfarct ontstaat er hevige pijn in de maag of buikklachten. Niet altijd wordt een miltinfarct ontdekt. Een miltinfarct is een weinig voorkomend verschijnsel.

Herseninfarct

Een herseninfarct ontstaat door afsluiting van de slagaders, vooral door slagaderverkalking. Ook embolie is een oorzaak. Er kan een boedstolsel in het hart zijn ontstaan. Deze kan loslaten en richting de hersenen worden vervoerd. Daar komt het vast te zitten in een van de bloedvaten en veroorzaakt een herseninfarct. De symptomen van een herseninfarct kunnen heel licht zijn. Vaak is er sprake van een verlamming. Wanneer het infarct aan de rechterzijde van de hersenen plaatsvindt, is de verlamming links en andersom. Dit komt door het kruisen van de zenuwbanen. Andere verschijnselen zijn moeite met spreken, moeite met slikken, taal moeilijk begrijpen, evenwichtsstoornissen, moeite met de motoriek, verwardheid en gevoelsstoornissen. Een zwaar herseninfarct heeft een coma als gevolg. Ook overlijden komt voor. Een herseninfarct wordt ook wel een beroerte of een TIA genoemd.

Ooginfarct

Bij een ooginfarct wordt de toevoer of de afvoer van het bloed afgesloten. Dit kan ontstaan door zwelling, vochtophoping of afvalophoping. Onderliggende hart-en vaatziekten spelen een belangrijke rol. Hierdoor kunnen er allerlei klachten ontstaan. In ernstige gevallen zal de patiënt snel blind worden. Een infarct van de oogzenuw komt jaarlijks bij 2.700 mensen in Nederland voor. Vooral vrouwen boven de 50 jaar zijn het vaakst slachtoffer. Symptomen zijn pijn aan het oog, een hangend ooglid, dubbel zien, duizeligheid, hoofdpijn en pijn in de kaken. Soms zijn er andere klachten die te maken hebben met hart-en vaatziekten.