Gevolgen van hart- en vaatziekten: infarct en aneurysma

De belangrijkste doodsoorzaak voor vrouwen in Nederland zijn hart- en vaatziekten. Ook bij mannen zijn het de belangrijkste aandoening. Omdat er steeds meer ouderen in Nederland komen, groeit het aantal patiënten met hart- en vaatziekten nog veel meer. Maar welke belangrijke hart- en vaatziekten zorgen nu voor de meeste risico’s? Dat zijn het infarct en het aneurysma. Maar wat is een infarct? En wat is een aneurysma? Alles over het infarct en het aneurysma.

De belangrijkste risico’s bij hart- en vaatziekten

Mensen die aan hart- en vaatziekten lijden, lopen twee risico’s die levensbedreigend kunnen zijn. Dit zijn:

1. Infarct
2. Aneurysma

Wat is een infarct?

Een infarct ontstaat door verkalking van de aderen. Dit komt omdat bloedstolsel, cholesterol en kalk zich ophopen en een soort plaque vormt dat tegen de vaatwanden gaat zitten. Daardoor raken de aderen verstopt of kan er nog maar heel weinig bloed doorheen. Bij een infarct stopt de bloedtoevoer helemaal. Dit komt omdat een bloedstolsel de hele boel afsluit. Dat bloedstolsel komt overigens uit de plaque aan de wand van een vat. Als daar een scheurtje in ontstaat, komt er een stolsel vrij dat het vat vervolgens helemaal afsluit. Als er geen bloed meer door een slagader meer kan, krijgt een deel van het hart of de hersenen geen zuurstof meer. Daardoor kan het hart niet meer samentrekken en sterft een deel van het hart af. Met de hersenen is dat overigens hetzelfde. Ook ontstaat er een litteken. Ieder infarct is overigens wel anders, want het hangt ervan af waar het infarct zit, hoe groot het is en of er direct is ingegrepen. Mensen die een hartinfarct hebben gehad, hebben kans op hartritmestoornissen die heel gevaarlijk kunnen zijn. Bij een klein hartinfarct kan het hart het meestal wel gewoon aan en pompt het hart daarna nog bijna net zo goed als ervoor. Maar bij een groot infarct of meerdere kleinere infarcten achter elkaar kan de schade het hart heel ernstig beschadigen.

Hoe ontstaat een infarct?

De levenswijze van iemand bepaalt mede of iemand getroffen kan worden door een infarct, maar mensen kunnen ook aan ziekten lijden die zorgen voor een infarct. Belangrijke oorzaken van vaatvernauwing en plaque die verantwoordelijk is voor een infarct zijn:

1. Roken
2. Bloeddruk die te hoog is
3. Cholesterolgehalte dat te hoog is
4. Zwaarlijvigheid
5. Suikerziekte of diabetes
6. Stress die lang aanhoudt
7. Erfelijkheid – sommige mensen hebben familiair een te hoog cholesterol. Als ze dat niet weten en geen medicijnen krijgen is de kans op hart- en vaatziekten groot. Hebben andere leden in een gezin zoals de ouders of broers of zussen voor hun 60e jaar een hart- of vaataandoening gehad dan is de kans groter dat ook de andere leden van dat gezin er door worden getroffen.
8. Overgang – de kans dat een vrouw een hartinfarct of beroerte krijgt na de overgang neemt toe door die veranderende hormoonhuishouding
9. Ouderdom – door ouderdom slijten hart- en vaten en is de kans op plaque steeds groter. Een ouder iemand heeft dus veel meer kans op een infarct dan een jonger iemand

Wat is een aneurysma?

Een aneurysma is een verwijding in een slagader of een hartkamer. Ook kan er in de aorta een aneurysma zitten. Dan zit er een verwijding in de grote lichaamsslagader. De aorta is normaal gesproken 2 tot 3 centimeter doorsnede, omdat het bloed dat het lichaam moet voorzien van zuurstof er doorheen moet. Is de aorta op een bepaalde plaats groter dan 3,5 centimeter (eigenlijk 1,5 keer groter dan de oorspronkelijke diameter) dan is er sprake van een aneurysma. Zo’n verwijding of aneurysma groeit geleidelijk aan en het probleem is dat hij vaak bij pas toeval wordt ontdekt. Het grootste probleem vormt echter een aneurysma dat scheurt. Dit is levensgevaarlijk, omdat iemand dan dood kan bloeden.

Hoe wordt een aneurysma ontdekt?

Het probleem met een aneurysma is vaak dat het bij toeval wordt ontdekt. Klachten zijn er vaak niet, dus het moet al bij toeval blijken bijvoorbeeld tijdens een vaatonderzoek. Daarom is het ook zo lastig om het scheuren van een aneurysma te voorkomen. In veel gevallen weten arts noch patiënt namelijk dat de patiënt zo’n aneurysma heeft.

Hoe ontstaat een aneurysma?

Er zijn een aantal oorzaken die een aneurysma veroorzaken. Dit zijn:

• Chronische ontsteking van de vaatwand. Deze wand verzwakt dan en wordt wijder
• roken
• bloeddruk die te hoog is
• Zwaarlijvigheid
• een zwakke plek in de slagader
• Erfelijke ziekten
• Een zware klap zoals die bijvoorbeeld ontstaat bij een auto-ongeluk

Roken in combinatie met een hoge bloeddruk

Mensen die en roken en een te hoge bloeddruk hebben, hebben veel meer kans op slagaderverkalking. Als een ader eenmaal dichtslibt, wordt de aorta nauwer. Het bloed moet er echter wel door en daardoor drukt deze stroom veel harder tegen de wanden van de vaten. Alsof er op gebonkt wordt als het ware. Daardoor rekt die wand uit en ontstaan er plaatsen waar als het ware schade ontstaat. Dat zijn de plekken waar aneurysma’s ontstaan.

Erfelijke aandoeningen die een aneurysma veroorzaken

Sommige mensen lijden aan ziekten die er voor zorgen dat het bind- en steunweefsel van bloedvaten niet goed is. Daardoor ontstaan dus veel sneller aneurysma’s. Dit is onder meer het geval bij :

• Het syndroom van Marfan
• Het syndroom van Ehlers-Danlos

Bij de bovenstaande ziekten hebben vooral mannen last van deze erfelijke ziekte en daardoor dus ook veel meer kans op een aneurysma dan de vrouwen in de familie. Bovendien krijgen deze mannen zo’n aneurysma bij deze ziekten al als ze jong zijn.

Aneurysma door auto-ongeluk of een andere zware klap

Ook een zware klap op bijvoorbeeld de borst kan een aneurysma veroorzaken.

Hart- en vaatziekten voorkomen

Het voorkomen van hart- en vaatziekten is niet helemaal mogelijk. Maar het risico kan wel verminderd worden. Roken, overgewicht, een te hoog cholesterol en een te hoge bloeddruk zijn funest voor een goed werkend hart- en vaatstelsel.