Wat is een aneurysma van de buikaorta?

Ons menselijk lichaam is een ingenieus iets. Als er iets aan de hand is lost ons lichaam het vaak zelf op. En mocht dit niet lukken, dan zijn er vaak medicijnen die kunnen helpen. Maar er kan natuurlijk ook iets in je lichaam gaande zijn wat je zelf niet weet. Je voelt je goed, hebt nergens last van en toch is er een sluipmoordenaar aanwezig. Bij het woordje sluipmoordenaar denkt men meestal aan een vorm van kanker. Vaak bemerk je dit pas later, als je klachten krijgt. Je gaat dan naar de huisarts. Die stuurt je door en aan de hand van onderzoeken komt de diagnose naar voren. Dan wordt er gestart met chemotherapie en/of bestraling. En heb je nog een kans om er bovenop te komen. Maar er is nog een andere sluipmoordenaar, die misschien zelfs nog wel gevaarlijker is. Als je daarachter komt, kan het al te laat zijn. De sluipmoordenaar is in dit geval een aneurysma van de buikaorta.

Inhoud

• Slagaders
• Aneurysma (medische naam is Abdominaal Aorta Aneurysma (AAA))
• Klachten
• Risicofactoren
• Erfelijkheid
• Medicijnen
• Enkele leefregels
• Operatie

Slagaders

We hebben allemaal slagaders in ons lichaam. Door deze slagaders wordt het zuurstofrijke bloed ons lichaam ingepompt. De grootste slagader in ons lichaam zit in de buik. Dit wordt ook wel de buikaorta genoemd. De buikaorta splitst zich ter hoogte van je navel in twee slagaders die doorlopen naar je benen. De doorsnede van de buikaorta is ongeveer 2 cm. Er stroomt vijf liter bloed per minuut doorheen.

Aneurysma (medische naam is Abdominaal Aorta Aneurysma (AAA))

Bij een aneurysma is er sprake van een verwijding van de buikaorta. Deze verwijding kan een doorsnee hebben tot wel 10 cm. Het bloed stroomt niet netjes door en kan gaan wervelen. Met stolsels als gevolg. Als zo'n stolsel de bloedtoevoer afsluit kunnen er infarcten ontstaan. Ook kan een aneurysma scheuren. Het risico hierop is groter als een aneurysma een bepaalde doorsnede heeft. Dit is bij:

• vrouwen: minimaal 5 cm
• mannen minimaal 5,5 cm

Als het inderdaad scheurt is dit levensgevaarlijk. Er kan dan een inwendige bloeding ontstaan die niet meer operabel is. Dan is een aneurysma dus fataal. Bij een aneurysma word je goed in de gaten gehouden. Het is erg belangrijk om er voor te zorgen dat het aneurysma niet verder groeit en daardoor kan knappen.

Klachten

Meestal geeft een aneurysma geen klachten, vandaar dus de benaming sluipmoordenaar. Soms hebben mensen vage pijnklachten in de buik of de rug. Vaak wordt bij toeval een aneurysma ontdekt. Door middel van een röntgenfoto, echografisch onderzoek, een CT-scan of een MRI-scan is een aneurysma op te sporen. Ook kan de arts aan de hand van bovenstaande onderzoeken de grote van de verwijding vaststellen.

Risicofactoren

Er zijn risicofactoren aanwezig die het ontstaan van een aneurysma tot gevolg kunnen hebben.
De risicofactoren die een rol (kunnen) spelen zijn:

• roken
• hoge bloeddruk
• hoog cholesterol
• overgewicht
• te weinig beweging
• hart- en vaatziekten in de familie
• diabetes mellitus

Erfelijkheid

Een aneurysma van de buikaorta kan vaker in één familie voorkomen en met name in de mannelijke lijn van die familie. Zo zijn er gevallen bekend dat zowel een vader, zijn zoons en diens zoon getroffen worden door een aneurysma. In deze gevallen is het bind- en steunweefsel van de bloedvaten niet correct samengesteld. Het ontstaan van een aneurysma is dan vaak het geval op jongere leeftijd.

Medicijnen

Zodra er een aneurysma is vastgesteld krijgt de betreffende persoon medicijnen voorgeschreven. Dit wordt gedaan om het risico op scheuren door druk van binnenuit te beperken.
Deze medicijnen kunnen zijn:

• bloeddrukverlagers
• plaatjesremmers
• statines

Enkele leefregels

Iemand waarbij een aneurysma is vastgesteld kan iets hebben aan onderstaande leefregels. Soms is het mogelijk om de verwijding door deze leefregels af te remmen. Dit wil echter niet zeggen dat de aneurysma niet verder groeit. Deze leefregels zouden kunnen zijn:

• stoppen met roken
• veel groente en fruit eten
• gevarieerd eten
• zo weinig mogelijk verzadigde vetten gebruiken
• zo weinig mogelijk zout gebruiken
• zorg voor een gezond gewicht
• voldoende bewegen

Operatie

Ondanks alle voorzorgsmaatregelen kan het zijn dat de verwijding toch sneller groeit dan verwacht. Dan kan er worden overgegaan tot een operatie. Bij zo'n operatie wordt er een kunstofprothese in het aneurysma geplaatst. Het bloed drukt dan niet meer tegen de wanden aan waardoor het aneurysma niet meer kan scheuren.
Er zijn twee operatiemogelijkheden: openbuikoperatie of een operatie via de lies.

Lees verder

• Hart-en vaatziekten: Wat zijn hart- en vaatziekten (special)
• Het kloppende hart - hartziekten
• Ons vaatstelsel en vaatziekten (o.a. Rendu-Osler-Weber)