Theatrale persoonlijkheidsstoornis

Mensen met deze stoornis zijn enthousiast, extravert en flirterig, maar slagen er niettemin in anderen van zich te vervreemden omdat ze altijd in de schijnwerpers willen staan en het middelpunt van de belangstelling zijn.

Theatrale persoonlijkheidsstoornis

Ze beijveren zich zeer om iedereen voor zich in te nemen met charmante snedige scherts, een vertrouwelijke manier van doen, omstandige verhalen, subtiele of niet zo subtiele verleidelijke maniertjes en veel aandacht voor kleding, make-up en verdere uiterlijke verzorging. De levendigste schildering van dit type persoonlijkheid ziet men misschien in Scarlett O’Hara in ‘Gone with the wind’ en in Blanche DuBois in ‘A street car named Desire’.

Emotioneel valt u veelal van het ene uiterste in het andere. Uw manier van doen heeft iets theatraals en dat doet u leeghoofdig en oppervlakkig lijken zelfs wanneer iets u echt zeer ter harte gaat. U voelt zich erg teleurgesteld wanneer anderen zich niet voldoende bij u betrokken voelen. Relaties met anderen gaan meer van u uit dan van hen en u hebt de neiging te snel te familiair te worden. U beschouwt zelfs oppervlakkige kennissen of zakenrelaties als intieme vrienden. U noemt docenten of artsen na de kennismaking meteen bij hun voornaam.

Uw verleidelijk gedrag is meer sociaal dan seksueel bedoeld, maar mensen zien het verschil niet altijd. Soms denken ze dat u hen probeert te versieren wanneer dat helemaal uw bedoeling niet is en dit kan weleens leiden tot pijnlijke momenten of tot ideeën over seksuele intimidatie. Soms gaat u te ver en maakt u ongepaste intieme of suggestieve opmerkingen tegen mensen die u nauwelijks kent. U kunt zo demonstratief zijn met uw emotionele en lichamelijke uitingen van affectie dat anderen soms gegeneerd terugdeinzen. Bij de geringste kritiek op uw verschijning zet u uw stekels op en u spant u tot het uiterste in om er veel jonger uit te zien dan u in werkelijkheid bent. U bent er zo op gebrand er altijd op uw allerbest uit te zien dat u uren voor de spiegel door moet brengen voordat u de deur uitgaat, ook al hoeft u alleen maar een pak melk te gaan kopen.

Vriendschappen met anderen van dezelfde sekse lopen gewoonlijk niet lekker door uw eigen gevoelens van rivaliteit en uw stellige overtuiging dat uw seksegenoten beslist jaloers op u moeten zijn. Mensen houden hun wederhelften van u weg vanwege uw seksueel provocerende houding. Als u in therapie mocht willen gaan, kunt u gewoonlijk beter geen therapeut van het andere geslacht kiezen (of van hetzelfde als u homoseksueel bent), aangezien uw inspanningen om aardig gevonden te worden het therapeutisch proces kunnen hinderen.

U houdt van opwinding en afwisseling, wordt gemakkelijk verliefd, om vervolgens weer snel door verveling en teleurstelling te worden besprongen. Hartstochtelijke relaties laaien op en doven weer even snel als een strovuur omdat u bang bent u te binden en grote moeite hebt met emotionele intimiteit.

Stiptheid, standvastigheid en gevoel van Organisatie zijn niet uw sterkste kanten. Ofschoon u enthousiaste betogen kunt afsteken, wisselen uw meningen en gevoelens snel en zijn ze gemakkelijk door anderen te beïnvloeden. Uw manier van doen en manier van kleden fluctueren ook sterk, al naar gelang de voornaamste rol die u op dat moment speelt, de prinses op de erwt, de macho, de redder, de lijdzame martelaar, het hulpeloze kleine meisje, de trouwe dienaar of de altruïstische weldoener.

U bent niet goed met onnozele details, met saai en steeds terugkerend routinewerk en u doet gewoonlijk uw huiswerk niet, noch stelt u orde op zaken. Ook in uw arbeidskeuze bent u zo veranderlijk als het weer en u begint geest- driftig aan een nieuwe baan of project, om vervolgens weer snel alle belangstelling te verliezen. Uw voortdurend zoeken naar nieuwe dingen, opwinding en onmiddellijke bevrediging van uw verlangens maakt het u moeilijk u op de lange termijn in te zetten voor een bepaalde carrière. U stopt meer energie in uw pogingen uw collega’s te charmeren dan in het karwei zelf.

Diagnose volgens DSM IV

Er bestaat bij u een patroon van een voortdurend hengelen naar aandacht en van een overmatig vertoon van emoties. Dit patroon blijkt uit het feit dat u minstens vier van de volgende slecht aangepaste eigenschappen aan de dag legt:

• U voelt u onbehaaglijk in situaties waarin u niet het middelpunt van de aandacht bent.
• U gedraagt zich dikwijls op een seksueel verleidelijke of provocerende wij ze die niet bij de situatie past.
• Uw emoties maken op anderen de indruk zich snel te verplaatsen en voos en oppervlakkig te zijn.
• U probeert voortdurend via uw lichamelijke verschijning de aandacht op uzelf te vestigen.
• U praat op een uitzonderlijk impressionistische manier waarbij specifieke details worden overgeslagen.
• U hebt een neiging tot een overmatig dramatische en theatrale zelfexpressie of manier van een verhaal vertellen.
• U bent overmatig suggestief en laat u gemakkelijk door de mening van anderen beïnvloeden.
• U ziet relaties als intiemer dan ze in werkelijkheid zijn.