Misselijkheid: oorzaken, wat helpt er tegen, zwangerschap

Misselijkheid is een naar gevoel in de buik en gaat gepaard met de neiging om te braken. Het braakcentrum in de hersenen wordt geprikkeld en de maag krijgt een seintje om zich te ledigen. Wat kunnen de oorzaken zijn van misselijkheid en wat kun je er tegen doen? Hoe ontstaat misselijkheid in de zwangerschap?

Inhoud artikel

• Misselijkheid, een misselijk gevoel hebben
• Andere benamingen voor misselijkheid en bij wie komt misselijkheid voor?
• Oorzaken misselijkheid
• Symptomen misselijkheid
• Behandeling misselijkheid (wat kun je er tegen doen)
• Naar de huisarts
• Misselijkheid bij een zwangerschap

Misselijkheid, een misselijk gevoel hebben

Nagenoeg iedereen maakt het wel eens mee: last hebben van een misselijkheid. Het is een vervelend gevoel in je buik en je hebt de neiging om over te geven (braken). Misschien heb je iets verkeerds gegeten of komt het door migraine, is er sprake van een zwangerschap. Misselijkheid en braken komen door prikkeling van het braakcentrum. Dit braakcentrum is gelegen in de hersenen. De prikkels kunnen komen vanuit de hersenen, van het evenwichtsorgaan of van de maag en darmen.

Andere benamingen voor misselijkheid en bij wie komt misselijkheid voor?

Een ander woord voor misselijkheid is nausea. Iemand die zich misselijk voelt gebruikt ook wel de termen: onpasselijkheid, weeïg, onaangenaam gevoel, niet lekker voelen. Iedereen kan last krijgen van misselijkheid, jong en oud, man en vrouw.

Oorzaken misselijkheid

Je kunt iets verkeerd gegeten hebben of je hebt een griepje, het kan komen door migraine of misschien is zwangerschap de oorzaak. Er zijn veel mogelijke oorzaken te noemen, ze kunnen te maken hebben met het maag-darmkanaal, het evenwichtsorgaan, het centraal zenuwstelsel, geestelijke problematiek.

Maag-darmkanaal

Bij een probleem in het maag-darmkanaal kun je denken aan een infectie, het kan gaan om een irritatie van de maag, een onderdeel van het maag-darmkanaal werkt niet goed, een afwijking in de lever of galblaas of er is sprake van een afsluiting van bijvoorbeeld de darm.

Evenwichtsorgaan

Misselijkheid kan ook ontstaan omdat er iets niet goed gaat bij het evenwichtsorgaan: bewegingsziekte, ziekte van Menière.

Centrale zenuwstelsel

Een probleem in het centrale zenuwstelsel kan ook leiden tot misselijkheid. Bijvoorbeeld door hoofdpijn, migraine, een infectie van het hersenvlies. Ook verhoogde druk kan de klachten geven, de druk kan verhoogd raken door een gezwel of door een bloeding. Een ongeval waarbij de schedel betrokken is (schedeltrauma) kan ook misselijkheid veroorzaken.

Geestelijk, psychisch

Misselijkheid kan optreden als iemand veel spanning ervaart of angstgevoelens heeft. Andere oorzaken op psychisch vlak zijn een depressie, boulimia.

Andere oorzaken: medicijnen kunnen misselijkheid als bijwerking hebben, een infectie kan een rol spelen, overmatig gebruik van alcohol, behandelingen als radio- en chemotherapie, vieze geuren, intense pijn, en tot slot kan een zwangerschap tot misselijkheid leiden.

Symptomen misselijkheid

Mogelijke verschijnselen bij misselijkheid:

• Een naar gevoel in de maagstreek en of de buik
• Kokhalzen, dit wordt ook wel droogbraken genoemd
• Braken
• Overmatige productie van speeksel
• Minder maagzuur
• Hartslag is vertraagd
• Veel zweten, transpireren
• Uitdroging kan optreden (hier met name opletten bij jonge kinderen en ouderen)

Behandeling misselijkheid (wat kun je er tegen doen)

De behandeling hangt af van de oorzaak van de misselijkheid. Heb je al klachten voordat je iets gaat nuttigen dan kan er sprake zijn van zwangerschap of van overmatig gebruik van alcohol. Treedt de misselijkheid op na het eten dan kan het komen door een probleem in het maag-darmkanaal. Bij klachten op het geestelijke vlak zie je de misselijkheid tijdens of meteen na het eten optreden.

Ben je misselijk, eet dan niet te veel en niet te vet eten. Probeer regelmatig kleine hoeveelheden te eten en te drinken. Drinken is van groot belang om uitdroging tegen te gaan. Verder: niet roken, geen alcohol nuttigen, neem voldoende rust en zorg voor frisse lucht. Een arts kan medicijnen voorschrijven, bijvoorbeeld als reisziekte de oorzaak is. Er zijn medicijnen die de prikkeling van het braakcentrum tegengaan, medicijnen die werken op de maag, darm.

Naar de huisarts

Neem contact op met de huisarts als je je zorgen maakt. Maar in ieder geval als je bloed bij het braaksel signaleert, als het braken aan blijft houden (veel overgeven kan leiden tot uitdroging), bij urine die een donkere kleur heeft, als misselijkheid en overgeven samen gaan met hevige buikpijn die langer dan een uur duurt, verlaagd bewustzijn, pijn op de borst, verwardheid, een verhoogde lichaamstemperatuur. Verder bij reisziekte die samen gaat met suizen in het oor of klachten van doofheid, bij overmatig overgeven in combinatie met zwangerschap. Raadpleeg ook altijd een arts als het gaat om jonge kinderen en ouderen. Uitdroging kan levensbedreigend zijn en heeft de volgende verschijnselen: dorst, droge tong, droge lippen, ogen die diep liggen, een snelle ademhaling, weinig urineren.

Misselijkheid bij een zwangerschap

HCG kan een rol spelen bij het ontstaan van misselijkheid tijdens een zwangerschap. Dit hormoon wordt in het begin van een zwangerschap gemaakt door de bevruchte eicel en de placenta. HCG is de afkorting voor Human Chorion Gonadotrofine. Vrouwen die in verwachting zijn van een tweeling hebben meer HCG in het bloed, braken en misselijkheid komt bij hen daarom ook vaker voor. Na een maand of drie neemt de aanmaak van HCG af. Naast hormonale veranderingen spelen ook lichamelijke veranderingen een rol, je moet dan denken aan veranderingen in de bloedsomloop en de spijsvertering. Er lijkt ook een samenhang te bestaan tussen het ontstaan van misselijkheid en bepaalde psychologische factoren.