Burn-out: symptomen en behandeling

Een burn-out of het burn-out-syndroom is een veel voorkomende ziekte in de éénentwintigste eeuw. De ziekte ontstaat als gevolg van een langdurige overbelasting van het lichaam, dat zich uit in lichamelijke, psychische of sociale klachten. De symptomen van burn-out-patiënten ontstaan op het werk. Men is overwerkt en men negeert de lichamelijke signalen om het kalmer aan te doen. Goed functioneren op het werk is bij gevolg niet meer mogelijk. Assertiviteitstraining, relaxatietherapie of loopbaanbegeleiding zijn mogelijke remedies om een burn-out te behandelen of te voorkomen.

Wat is een burn-out?

Het burn-out-syndroom is een erg gekende ziekte onder werknemers die hard werken. Mensen met een burn-out hebben een verminderd gevoel van eigenwaarde op het werk. Zij negeren de signalen dat het lichaam uitstuurt om het fors kalmer aan te doen. Burn-out-patiënten willen niet toegeven aan deze signalen en gaan vaak nóg harder werken. Na verloop van tijd worden de klachten heel erg uitgesproken, waardoor de burn-out je hele leven kan beheersen. Vermoeidheid, futloosheid, duizeligheid, stramme spieren en een opspelende maag zijn maar enkele van de symptomen van een burn-out.

Oorzaken van een burn-out

Een burn-out ontstaat door een langdurige en permanente overbelasting van het lichaam. De ene persoon zal beter bestand zijn tegen permanente druk of stress dan een ander persoon, waardoor de kans op een burn-out kan verschillen van persoon tot persoon. De oorzaken van een burn-out situeren zich op het gebied van de werkomgeving en op het gebied van de stressbestendigheid van het individu. Een te hoge werkdruk, vervelende collega’s, te weinig gevarieerd werk of een fysiek belastend beroep kunnen aanleidingen zijn van een burn-out. Het is ook bewezen dat mensen die perfectionistisch zijn, steeds “ja” knikken, weinig hulp vragen en sterk betrokken zijn bij het werk, het meeste kans lopen op een burn-out.

Verschil tussen een burn-out en een depressie

Burn-out en depressie leunen dicht bij elkaar aan, maar toch zijn het niet dezelfde ziektes. Burn-out is het gevolg van een langdurige overbelasting van het lichaam. Bij een burn-out heb je geen energie meer en de symptomen hebben te maken met de werkomgeving. Buiten het werk ervaar je geen problemen en kan je zelfs nog genieten van aangename activiteiten. Echter een depressie kenmerkt zich door een voortdurende neerslachtigheid. Alles wordt je teveel en je hebt in niets nog interesse.

Burn-out: symptomen

Het belangrijkste kenmerk van een burn-out is een gebrek aan energie. Toch zijn er nog heel wat andere symptomen, afhankelijk van persoon tot persoon. Symptomen kunnen zowel lichamelijk als geestelijk van aard zijn.

Lichamelijke symptomen

De meest voorkomende lichamelijke symptomen zijn vermoeidheid, stramme spieren van het lichaam, een opspelende maag, hartkloppingen, hyperventilatie, hoofdpijn of een algemeen gevoel van futloosheid. Mensen met een burn-out krijgen ook vaak te maken met slaapproblemen.

Geestelijke/psychische symptomen

De symptomen van een burn-out van psychische aard zijn concentratieproblemen. Een voorbeeld hiervan is dat je allerhande kleine foutjes op het werk gaat maken, die je vroeger niet maakte. Je kan op het werk erg emotioneel reageren of er kan twijfel of faalangst ontstaan, ook al is dit nergens voor nodig. Je gaat ook heel vaak in het defensief om bepaalde taken niet te moeten aannemen, ook al is het slechts een kleine moeite.

Burn-out bij jonge kinderen en tieners

Ook jonge kinderen en tieners kunnen te maken krijgen met een burn-out. Jonge kinderen en tieners zijn heel vaak zeer actief en dienen de schoolactiviteiten te combineren met een rijk gevuld sociaal leven, verschillende hobby’s, enzovoort. Daarbovenop is het lichaam van deze kinderen, zowel geestelijk als lichamelijk, in volle ontwikkeling. Het is dan ook logisch dat het soms wel eens te veel kan zijn. Angstig gedrag, gekoppeld met faalangst, zijn dan de symptomen van een nakende burn-out. Het gevolg is dat kinderen agressief kunnen worden en minder goed gaan presteren op school.

Behandeling van een burn-out

Door in therapie te gaan, kan je je bewust worden van het probleem van een burn-out. Door het probleem in te zien en te aanvaarden, kan je geleidelijk aan werken aan een herstel. Stress verminderen is alvast een manier om te werken aan het herstel. Assertiviteitstraining kan helpen om “neen” te leren zeggen. Loopbaanbegeleiding is ook een manier om de werkomgeving opnieuw aangenaam te maken. Een nieuwe baan of andere taken kunnen de “zin in werken” terug doen toenemen. Relaxatietherapie en meditatie kunnen helpen om je lichaam terug te helpen ontspannen. Al deze methoden zijn voorbeelden van behandelingen die je kunnen verlossen van een vervelende burn-out. Het is belangrijk om geduldig te zijn tijdens de herstelfase. Het genezingsproces van een burn-out kan immers enkele maanden duren.

Aanstellen van een burn-out-coach in bedrijven

Het kan niet ontkend worden dat heel veel bedrijven te maken krijgen met burn-outs bij hun medewerkers. Er ontstaat enorm veel stress en een groot verlies aan energie wanneer een burn-out de bovenhand gaat krijgen. Door het gebrek aan een goede begeleiding voor medewerkers, kost een burn-out ook heel wat geld aan een bedrijf. Medewerkers zijn niet meer functioneel en renderen niet meer, omwille van de stress. Om deze redenen bestaat er de mogelijkheid voor een bedrijf om een burn-out-coach aan te stellen, die potentiële burn-out-patiënten optimaal kan begeleiden.

Een burn-out krijgen en de perceptie in de maatschappij

Een burn-out is een opstapeling van té veel belasting voor je lichaam. Uitkomen voor een burn-out is dan ook niet eenvoudig, en al zeker niet op het werk. Je werkgever verwacht immers van je dat je zeer gedreven en prestatiegericht werkt. Toch zal dit niet meer mogelijk zijn bij het oplopen van een burn-out. Vaak verzwijgen werknemers dan ook dat ze alle kenmerken van een burn-out vertonen, om hun werkgever te blijven plezieren. Er zou immers achterklap kunnen ontstaan en bepaalde mensen zouden niet willen geloven dat je de ziekte hebt, en dat je alleen maar lui wil zijn. De maatschappij heeft het niet altijd goed begrepen met de ziekte burn-out, ook al mag de ziekte niet onderschat worden en is rust en een minder actief leven de enige oplossing.