Plaspillen (diuretica): wanneer, waarom en bijwerkingen

Plaspillen, ook wel diuretica, waren de eerste geneesmiddelen voor behandeling van hoge bloeddruk. En nog altijd zijn deze vochtafdrijvende middelen niet meer bij behandeling van hoge bloeddruk weg te denken. Als we ze met verstand inzetten, laten ze zeer goede resultaten zien. Bovendien is het veruit de goedkoopste therapie. Hoewel ze de oorzaak niet genezen, nemen ze de symptomen weg en verlichten ze aangetaste organen zoals het hart of de nieren. Overigens bestaan er ook kruidensupplementen met vochtafdrijvende werking. Denk aan guldenroede of brandnetel.

Inhoud

• Wanneer worden plaspillen voorgeschreven?
• Hoe werken plastabletten?
• Bijwerkingen van plaspillen
• Conclusie

Wanneer worden plaspillen voorgeschreven?

Plaspillen zijn vochtafdrijvende middelen. Zij worden voorgeschreven voor diverse kwalen. Sommige van die middelen kunnen de suikerstofwisseling verstoren. En vaak scheidt het lichaam ook mineralen zoals natrium, kalium en chloride in verhoogde mate uit. Maar dat kan per individueel preparaat verschillen.

• het vaakst worden plaspillen voorgeschreven bij behandeling van hoge bloeddruk.
• of als er sprake is van een minder krachtige hartslag. Bijvoorbeeld als gevolg van een lekkende hartklep;
• zeer goede resultaten geven plaspillen ook bij mensen die vocht vasthouden in longen of benen;
• ook worden ze voorgeschreven bij vochtretentie in de maagstreek. Bijvoorbeeld bij levercirrose, een verzamelnaam voor een groep chronische leverziekten;
• plaspillen kunnen ook de vochtafdrijving in stand houden bij ernstige nierinsufficiëntie. Daarbij maken de nieren geen of nauwelijks urine meer aan.

Sneller afvallen met plasmiddelen

Het inzetten van plaspillen om sneller gewichtsverlies te realiseren, wordt sterk ontraden. Het kan onder bepaalde omstandigheden fataal zijn, als plasmiddelen zonder medische begeleiding worden ingenomen. (zie ook de rubriek bijwerkingen).

Hoe werken plastabletten?

Plastabletten zorgen ervoor dat de nieren in verhoogde mate zout en vocht uit het lichaam afscheiden. Daardoor daalt de hoeveelheid vocht in het lichaam en wordt de bloeddruk verlaagd. Plasmiddelen hebben invloed op de werking van zogenaamde nefronen in de nieren. Elke nier bezit er daarvan ongeveer één miljoen. De nefronen vormen een complex netwerk van kleine kanalen die de vocht- en mineralenbalans in het lichaam reguleren. Een nefron kan je dus eigenlijk beschouwen als een mini-zuiveringsinstallatie.

Bijwerkingen van plaspillen

Vochtafdrijvende medicijnen worden in het algemeen goed verdragen. Ze zijn om die reden al jaren eerste keuze bij de behandeling van hoge bloeddruk. Maar geen mens zal echt gelukkig zijn met een constante plas-aandrang. Niemand staat erom te springen om dergelijke medicijnen voor langere tijd te gebruiken. Diuretica worden daarom bij behandeling van hoge bloeddruk vaak in combinatie met beter te verdragen stoffen ingezet. Naast diuretica zet men bijvoorbeeld ook middelen zoals bètablokkers, calciumantagonisten en ACE-remmers in tegen hoge bloeddruk. Door combinatie van deze middelen bereikt men meestal een optimaal effect. Als aanvulling op een behandeling met medicijnen adviseert men ook dat men zijn levensstijl aanpast.

Vaak voorkomende bijwerkingen

De bijwerkingen in onderstaande opsomming kunnen zowel individueel alsook qua werkzame bestanddelen zeer verschillend zijn. Ook heeft de lijst niet de pretentie volledig te zijn. Raadpleeg voor de bijwerkingen van je eigen plastabletten daarom het beste de bijsluiter.

• tekort aan kalium met als resultaat hartritmestoornissen;
• zouttekort, wat tot momenten van verward zijn kan leiden;
• slap gevoel, moe;
• duizeligheid bij het opstaan, vooral bij ouderen;
• spierkrampen, vooral in de kuiten;
• een droge mond;
• rode en geïrriteerde huid, vooral op buik en onderarmen;
• slecht zien;
• lichte stijging van bloedsuikerniveau’s en de vetwaarden in het bloed;
• vochtverlies (uitdroging) met tromboseneiging als gevolg van de verdikking van het bloed.

Conclusie

• een behandeling met plaspillen moet alleen dan plaatsvinden als het gebruik van diuretica zinvol is. Niet voor niets staan diuretica op de lijst van verboden middelen bij sporters (dopinglijst);
• in verband met het grote aantal mogelijke bijwerkingen wordt artsen aangeraden de inzet van plastabletten tot een absoluut minimum te beperken;
• de inname van plaspillen tegen hoge bloeddruk mag geen excuus zijn om niet te minderen of te stoppen met roken, minder dan vier uur per week te bewegen, de adviezen voor het volgen van een dieet ingeval overgewicht in de wind te slaan.