Voedselvergiftiging: oorzaak en behandeling

Als je een voedselvergiftiging hebt opgelopen ben je ziek als gevolg van het eten van voedsel dat besmet is met (levende) micro-organismen, toxinen daarvan, giftige chemicaliën of giftige vis, schaal- en schelpdieren of planten (paddenstoelen). Meestal is het maag-darmkanaal aangedaan, maar bij botulisme wordt in eerste instantie het centrale zenuwstelsel aangetast en daarmee de ademhaling gestoord. Dit is een zeer levensbedreigende vorm.

Voedselvergiftiging

Voedselvergiftiging kan het gevolg zijn van onjuist bewaren en behandelen van voedingsmiddelen, zoals slechte koeling of aanraken met vuile handen of apparaten. De symptomen ontstaan meestal binnen 48 uur na het eten. Bij sommige vormen van voedselvergiftiging (cholera en shigellose) komen de verschijnselen pas na drie tot vijf dagen.

Diagnose

Men vermoedt voedselvergiftiging als er plotseling acute maag-darmklachten ontstaan. Het is moeilijk de diagnose te stellen, tenzij dezelfde verschijnselen zich voordoen bij diverse mensen die hetzelfde voedsel of in hetzelfde restaurant hebben gegeten. De ziekte gaat meestal vanzelf binnen een tot vijf dagen over. Maar zoals eerder verteld zijn er ernstige gevallen en daarbij is behandeling of opname in een ziekenhuis nodig.

Symptomen voedselvergiftiging

Je kunt de volgende symptomen waarnemen:

• Diarree
• Buikpijn en buikkramp
• Misselijkheid en overgeven
• Koorts
• Hoofdpijn
• Bloederige stoelgang

Oorzaken voedselvergiftiging

In de inleiding is al gezegd dat bacteriële toxinen kunnen zorgen voor deze aandoening. Deze toxinen kunnen door een overmaat aan bacteriën in voedsel worden gevormd, voordat het werd gegeten. Maar ook levende micro-organismen zijn risicofactoren, omdat ze vermenigvuldigen in het lichaam of toxinen (gifstoffen) produceren. Daarnaast zijn ook giftige metalen als oorzaak aan te wijzen en de eerder genoemde giftige vis, schaal- en schelpdieren of planten (paddenstoelen).

Preventie: voedselvergiftiging voorkomen

Was de handen goed met water en zeep, voordat je de maaltijd bereidt. Zorg ook dat voedingsmiddelen op de juiste manier bewaart, gereinigd, gekookt en behandeld worden. Koop of gebruik geen voedsel uit roestige, uitgezette of lekkende blikken (een blik tomatenpuree dat bol staat is hier het perfecte voorbeeld van). Proef het voedsel zeker niet om te zien of het bedorven is. Eet daarnaast geen zelf geplukte paddenstoelen en gooi twijfelachtige kliekjes meteen weg. Beter voorkomen dan genezen!

Behandeling van voedselvergiftiging

Drink veel vocht tegen uitdroging en neem een medicatie tegen diarree (bijvoorbeeld Norit). Middelen zijn verkrijgbaar bij de gangbare drogisten. In ernstige gevallen kan een antibraakmiddel worden gegeven, hoewel het lichaam door overgeven de toxinen kwijtraakt. Soms worden antibiotica voorgeschreven, afhankelijk van de specifieke infectiebron.

Naar de dokter

Ga naar een arts bij de volgende verschijnselen:

• Ernstige diarree
• Koorts (boven 38,5 graden Celsius)
• Bloederige diarree
• Hevige buikpijn

Spoed

Ook als de verschijnselen niet binnen een week over zijn, moet men een arts raadplegen. Er is mogelijk sprake van levensbedreigende complicaties bij mensen met een verlaagde weerstand. Zoals ouderen, jonge kinderen en bijvoorbeeld AIDS- of kankerpatiënten. Deze moeten onmiddellijk naar een arts worden gebracht.