Decubitis/doorliggen

Bij mensen die geheel of gedeeltelijk bedlegerig zijn kan door bepaalde druk en schuifkrachten doorligwonden ontstaan. Dit zijn vaak lelijke wonden die slecht genezen. Dit komt omdat mensen het grootste gedeelte van de dag liggen en er op die manier een lange druk bestaat op bepaalde lichaamsdelen.

Klachten bij het doorliggen

Decubitis ontstaat meestal op lichaamsdelen waar de druk of schuiifkrachten tijdens het liggen het grootst zijn. Dit zijn voornamelijk de stuit,heupen, hielen en enkels. Door de druk of verschuiving worden de kleine bloedvaten in de huid en in de daaronder gelegen weefsels samengedrukt. Als deze druk te lang duurt, en de conditie van de huid slecht is kunnen er doorligwonden (decubitis) ontstaan.

Decubitis wordt onderverdeeld in graden en ernst

• Stadium 1: roodheid van de huid
• Stadium 2: oppervlakkige beschadiging van de huid, dit kunnen blaren en schaafwonden zijn. Soms zit er onder zo'n blaar of schaafwond zwarte stukken weefsel ( necrose)
• Stadium 3: oppervlakkige zweren, de diepte is vaak tot het onderhuids bindweefsel maar niet tot het bot, pezen of gewrichtkapsels
• Stadium 4: een diepe zweer tot aan het bot, pezen og gewrichtkapsels.

Preventieve maatregelen

Deze maatregelen zijn erg belangrijk om decubitis te voorkomen of te verergeren. Hierbij wordt vooral gekeken naar de oorzaak van het doorliggen. Er moet geprobeerd te voorkomen worden dat patiënten langdurig in dezelfde houding te liggen. Daarbij wordt er ook gekeken naar de persoonsgebonden factoren. Patiënten moeten dus regelmatig in een andere houding gaan liggen en bij het verplaatsen van een patiënt moet schuiven en drukken worden voorkomen.
Er kan ook een speciale decubitis matras en schapenvacht worden aangeschaft. Een schapenvacht heeft drukverdelende en een vochtabsorberende eigenschap. Daarnaast kan op de huid ook een zelfklevende wondfolie worden aangebracht, dit gaat wrijving van de huid tegen.

Bij persoonsgebonden factoren wordt voornamelijk naar de voedingstoestand en de toestand van de huid gekeken. Hoe beter deze is, hoe minder kans op doorliggen. Een droge huid moet vaak ingesmeerd worden en bij incontinentie moet er vaker verschoond worden. Er moet ook gestreefd worden naar een goede voedingstoestand.

Beleid

• Stadium 1: er hoeft nog geen behandeling te worden toegepast, wel moeten er goede preventiemaatregelen uitgevoerd worden.
• Stadium 2: blaren en schaafwonden moeten worden afgedekt met hydrofiele gazen.
• Stadium 3 en 4: de behandeling is afhankelijk van de kleur van de wonden. Zwarte stukken huid of weefsels moeten worden weggehaald, dit gebeurt door de huisarts. Als er veel wondafscheiding is een alginaatkompres ( verbandmiddel met zeewier) worden gebruit. Als er bij zo'n wondinfectie ook nog koorts is wordt meestal door de huisarts ook een antiobiotica kuur voorgeschreven.