Griep is gevaarlijk: grieppandemie is een constante dreiging

Virusinfecties, iedereen heeft ze wel eens. Een virus kan vervelende ziekten veroorzaken. De bekendste virusinfectie is de griep. Ieder jaar komt het voor, meestal in de wintermaanden worden mensen door de griep getroffen. Het griepvirus is een voorbeeld van een erg besmettelijk virus. Wanneer er heel veel mensen tegelijk worden getroffen door een virus spreken we van een epidemie. De overdracht van virussen kan op verschillende manieren plaatsvinden. Bij een wereldwijde uitbraak van een virus spreken we van een pandemie.

• De griep
• Griep dodelijk
• Besmetting met de griep
• Wat is een pandemie
• Het gevaar van een grieppandemie
• Grieppandemieën in de geschiedenis
• Antigene shift
• H5N1
• Verkoudheid
• Coronavirus veroorzaker pandemie
• Incubatietijd griepvirus
• Griep voorkomen
• Natuurlijke middelen bij de griep
• Besmetting met de griep voorkomen
• Remedie tegen de griep

De griep

Griep wordt veroorzaakt door het zogenaamde influenzavirus. Er bestaan drie types A, B en C. Het A type is verantwoordelijk voor de meest ernstige infecties.

Griep dodelijk

Wat veel mensen niet weten is dat griep één van de dodelijkste ziekten ter wereld is. Elk jaar als er weer een griepepidemie is in Nederland sterven er 250 tot 2000 mensen aan de griep. Dit zijn hoofdzakelijk oudere mensen en personen met een verminderde weerstand. In het verleden zijn er beruchte grieppandemieën (wereldwijde uitbraak van de griep) geweest. De bekendste en beruchtste grieppandemie is die van 1918 toen er meer dan 20 miljoen mensen stierven aan de zogenaamde Spaanse griep.

Besmetting met de griep

Besmetting met het griepvirus vindt voornamelijk plaats via de lucht. Een griepvirus verspreidt zich middels minuscule speekseldruppeltjes in de lucht, deze speekseldruppeltjes zijn bijzonder besmettelijk. Door de besmette lucht in te ademen, kunnen virussen doordringen in het neusslijmvlies, de luchtpijp en de bronchiën waarna ze zich verder uitbreiden. Ook via handcontact kan een griepvirus worden overgedragen.

Wat is een pandemie

Waar er bij een epidemie wordt gesproken over vele besmettingen in een bepaalde regio is er bij een pandemie sprake van veel besmettingen op wereldwijde schaal. De ziekte moet besmettelijk zijn voor het een pandemie mag worden genoemd. Ook hart- en vaatziekten en kanker komen wereldwijd voor, dit zijn echter geen pandemieën. De 'WHO' (Wereldgezondheidsorganisatie) heeft een drietal criteria voor ziekten opgesteld waarmee kan worden bepaald of de ziekte kan uitgroeien tot een pandemie:

• De ziekte is besmettelijk en verspreid zich snel onder mensen.
• De ziekte veroorzaakt hevige symptomen bij mensen.
• Het betreft een nieuw type virus die de ziekte veroorzaakt

Het gevaar van een grieppandemie

Bij een grieppandemie is er vaak sprake van een nieuw griepvirus. Dit is dan ook meteen één van de gevaarlijkste eigenschappen van het griepvirus. Het griepvirus past zich aan, dit noemen we muteren. Deze mutaties van het griepvirus kunnen leiden tot een nieuwe variant die dodelijker en moeilijker te behandelen is. Het gemuteerde griepvirus dat aan de basis ligt van een pandemie ontstaat vaak uit twee verschillende griepvirussen. Wanneer een persoon is besmet met twee verschillende griepvirussen kunnen deze virussen met elkaar mixen. Het nieuwe virus dat hieruit ontstaat is in staat onze afweer te omzeilen. Van enkele pandemieën die in het verleden hebben plaatsgevonden is onderzocht dat zij voortkwamen uit een menselijk griepvirus en een vogelgriepvirus. Bij een uitbraak in 2003 bleek dat er bij vogelgriepvirussen een tussengastheer nodig is die er voor zorgt dat het virus op mensen wordt overgedragen. Wetenschappers vermoeden dat varkens zorgen voor de overdracht van vogelgriep op mensen.

Grieppandemieën in de geschiedenis

Er zijn in het verleden vaker pandemieën geweest welke door het griepvirus werden veroorzaakt. De bekendste zijn de volgende:

• Mexicaanse griep 2009 t/m 2010 met 13.736 doden tot gevolg.
• Hongkonggriep 1968 met 700.000 doden tot gevolg.
• Aziatische griep 1957 met 1 miljoen doden tot gevolg.
• Spaanse griep 1918 met 20-50 miljoen doden tot gevolg.

Antigene shift

Wanneer er een nieuw type van het influenzavirus ontstaat doordat twee of meer verschillende strengen van het virus zich samenvoegen, noemen we dit een antigene shift. Antigene shift hoort specifiek bij griepvirussen, bij andere soorten virussen noemen we dit proces reassortment of virale shift.

Antigene shift kan alleen ontstaan bij het type griepvirus dat zowel mensen als ook dieren kan infecteren. Dit zijn de influenza A-virussen. De virussen die ontstaan na een antigene shift zijn gevaarlijk omdat het menselijk lichaam hiertegen nog geen afweer heeft en het immuunsysteem het nieuwe virus niet goed kan herkennen.

H5N1

Een bekende variant van de vogelgriep waarvan bekend is dat deze op mensen kan worden overgedragen is H5N1. Deze besmettingen zijn in Azië tot stand gekomen in een gebied met veel pluimveehouders. Door adequaat handelen bij de verdere verspreiding van deze dodelijke griepvariant is een pandemie voorkomen. Tot op de dag van vandaag blijven nieuwe gemuteerde griepvirussen zoals het H5N1-virus een dodelijke dreiging die kunnen leiden tot het ontstaan van een pandemie. Dichtbevolkte gebieden waar veel mensen in- en uitreizen kunnen zorgen voor een snelle wereldwijde verspreiding van het griepvirus.

Verkoudheid

Een verkoudheid is niet hetzelfde als de griep, het zijn verschillende virussen. De symptomen lijken echter wel op elkaar. Je krijgt last van een loopneus, keelpijn, waterige ogen en je moet hoesten en niezen. Een verkoudheid wordt veroorzaakt door het coronavirus. Bij een verkoudheidsvirus, verdwijnen deze verschijnselen meestal na een paar dagen weer. Wanneer men besmet is met het influenzavirus wordt men na de eerste symptomen veel sneller, vaak al na enkele uren ziek en heeft men daarnaast ook last van ernstige hoofd- en spierpijn en vaak hoge koorts. Met de griep ben je snel een week ziek en het duurt meestal wel een aantal weken voor je weer helemaal fit bent.

Coronavirus veroorzaker pandemie

Net als het griepvirus kan ook het coronavirus een pandemie veroorzaken. Bekende pandemieën die werden veroorzaakt door het corona virus zijn:

• SARS in 2002
• MERS in 2012
• Nieuw coronavirus nCoV-2019 in 2019/2020

Incubatietijd griepvirus

De incubatietijd van een griepvirus bedraagt tussen de één en zeven dagen, je bent dan wel besmet maar nog niet ziek. De eerste symptomen van de griep ontstaan vaak al na twee of drie dagen.

Griep voorkomen

In de eerste plaats kun je griep voorkomen door je weerstand te verhogen. Mensen met een zwakke weerstand krijgen sneller de griep. Het is bewezen dat bijvoorbeeld vitamine C de weerstand verhoogt. Je kunt ook je weerstand tegen het griepvirus verhogen door middel van een zogenaamde 'griepprik'. Tevens bestaan er nog middelen die helpen om de griep te voorkomen. Deze antivirale middelen verkleinen de kans op een besmetting en remmen de symptomen af. Voorbeelden van antivirale middelen die gebruikt worden tegen het influenzavirus zijn Tamiflu en Relenza.

Natuurlijke middelen bij de griep

Er zijn vele natuurlijke middeltjes die helpen bij het voorkomen van griep en bij de bestrijding van de griep. Vaak zijn deze middeltjes niet wetenschappelijk onderzocht, maar dit wil niet zeggen dat deze middelen niet werkzaam zijn. Ze zijn vaak als sinds jaar en dag in gebruik en van generatie op generatie overgedragen. Enkele natuurlijke middelen die veel worden gebruikt bij de behandeling en voorkoming van griep zijn:

• vlierbes
• knoflook
• echinacea
• salie
• gember
• tijm
• kippensoep

Besmetting met de griep voorkomen

De beste manier om een besmetting te voorkomen is uit de buurt te blijven van grieppatiënten. Aangezien dit niet altijd goed mogelijk is moet je in ieder geval zorgen dat de grieppatiënt niet in je gezicht hoest of niest. Was ook na ieder contact met grieppatiënten goed je handen. En zorg ervoor dat je lichaam in een goede conditie verkeert en je een sterke weerstand hebt.

Remedie tegen de griep

Mocht je toch de griep hebben opgelopen dan is er maar een remedie en dat is uitzieken. Antibiotica is zinloos omdat de griep niet door een bacterie wordt veroorzaakt maar door een virus. De pijnsymptomen kunnen worden bestreden met een pijnstiller als paracetamol of ibuprofen. Antivirale middelen kunnen de duur van de ziekte met 1 tot 2,5 dagen verminderen.