Kanker: Schildklierkanker

Schildklierkanker is een soort kanker die maar vrij zelden voorkomt. Ongeveer 2 op de 100.000 mensen worden jaarlijks getroffen door schildklierkanker, in tegenstelling tot bijvoorbeeld longkanker (50-60 op de 100.000 mensen krijgen jaarlijks longkanker.

Oorzaken

Over de oorzaken van schildklierkanker is nog maar weinig bekend. Het is bekend dat straling het risico op schildklierkanker kan vergroten, net als een geschiedenis van kanker binnen een familie. Ook een slechte levensstijl (ongezonde voeding, roken, alcohol, weinig sport) kan bijdragen aan een verhoogd risico op kanker. Het is aangetoond dat vrouwen een verhoogd risico lopen op schildklierkanker: zij worden ongeveer 2,5 keer zo vaak getroffen als mannen.

Verschillende typen schildklierkanker

De schildklier bestaat uit twee verschillende typen cellen: follikels en C-cellen. Door de follikels wordt het hormoon thyroxide aangemaakt, en door de C-cellen wordt het calcitonine-hormoon aangemaakt. Omdat we de gehaltes van de hormonen in het bloed kunnen meten, kunnen we bepalen in hoeverre bepaalde delen van de schildklier zijn aangetast. We onderscheiden enkele verschillende soorten schildklierkanker, die elk een bepaald type cel aantasten.

Papillair carcinoom:

Dit is de meest voorkomende vorm van schildklierkanker. Een papillair carcinoom tast de follikels aan. Omdat het een vrij traag groeiende vorm is, kan het meestal succesvol worden genezen.

Folliculair carcinoom:

Ook deze vorm tast de follikels aan. Het verschil is dat een folliculair carcinoom agressiever is dan een papillair carcinoom. Het wordt echter meestal wel op tijd ontdekt, en daarom kan het ook vaak goed worden genezen.

Medullair carcinoom:

Dit is een vorm van kanker in de C-cellen. Het is veel agressiever dan kanker in de follikels, en er ontstaan veel vaker uitzaaiingen. Deze vorm is dan ook moeilijker te genezen dan de vorige twee vormen. Het is aangetoond dat deze vorm in bepaalde families vaker voorkomt dan in andere.

Anaplastisch carcinoom:

Dit is een zeer agressieve vorm van schildklierkanker. Het wordt anaplastisch genoemd omdat meestal niet meer duidelijk is in welk type cel de kanker is ontstaan. De kans op een succesvolle behandeling van deze kanker is zeer klein. Gelukkig is het een zeer zeldzame soort kanker die bijna nooit voorkomt.

Symptomen van schildklierkanker

Vaak zijn de symptomen van schildklierkanker aanvankelijk niet duidelijk waarneembaar, en ze kunnen erg lijken op de symptomen van andere ziekten. De meest voorkomende symptomen zijn:

• Een acuut ontstane knobbel in de hals, deze kan pijn doen, maar het hoeft niet.
• Heesheid
• Een voelbare grotere schildklier
• Een zeer harde schildklier

Behandeling van schildklierkanker

De behandeling van de kanker is afhankelijk van het type kanker:

Papillair carcinoom:

Tijdens een operatie wordt de schildklier in zijn geheel verwijderd, daarna volgt een behandeling met radioactief jodium om de overgebleven schildkliercellen uit te schakelen. Na de operatie krijgt de patiënt een hoge dosis levothyroxine (een schildklierhormoon) om de schildklier te vervangen.

Folliculair carcinoom:

De behandeling van een folliculair carcinoom is gelijk aan de behandeling van een papillair carcinoom.

Medullair carcinoom:

De behandeling van een medullair carcinoom is lastiger dan die van een papillair of folliculair carcinoom. Dit komt omdat er veel sneller uitzaaiingen ontstaan. Aanvankelijk is de behandeling gelijk aan die van een papillair of folliculair carcinoom, maar als er uitzaaiingen zijn moeten die worden bestreden met bijvoorbeeld chemotherapie.

Anaplastisch carcinoom:

Omdat deze vorm zo agressief is heeft een behandeling zelden tot nooit zin. Tegen de tijd da het ontdekt wordt is het meestal al te laat en heeft de kanker zich naar omliggende weefsels verspreid.