Schizofrenie, bordeline, ADHD, bipolaire stoornis

Een groot aantal medemensen kampt met psychische klachten. Voor degenen die daar niet direct mee te maken hebben is het niet altijd duidelijk, wat het verschil is tussen de verschillende aandoeningen. Voor meer begrip een kort overzicht van vaak voorkomende psychische stoornissen. En als professionele hulp niet beschikbaar is, terwijl er wel behoefte is aan een luisterend oor, kan op ieder moment anoniem met telefonische hulpdienst De Luisterlijn worden gebeld. Zowel door de patiënt zelf als de eventuele huisgenoot of mantelzorger.

Hij ziet er toch kerngezond uit?

Als je een been of arm gebroken hebt, of met koorts in bed ligt is het voor iedereen duidelijk dat je wat mankeert en zal men rekening met je klachten houden. Als het gaat om onzichtbare klachten als psychische aandoeningen, is het begrip van de omgeving vaak minder, meestal uit onwetendheid. Depressiviteit, Borderline, ADHD enz. zijn echter dusdanig veelvoorkomende aandoeningen dat een ieder zich daarin wel wat meer mag verdiepen. Vandaar een kort overzicht van de diverse psychische stoornissen.

Schizofrenie

Schizofrenie wordt algemeen beschouwd als een psychische ziekte. Iemand lijdt aan schizofrenie wanneer diegene meer dan één periode van verwardheid (psychose) heeft doorgemaakt. Soms verliest iemand alle contact met de werkelijkheid. Vaak ook wisselen de perioden van wanen en gedragsveranderingen zich af met normale perioden. De ziekte openbaart zich meestal in de adolescentietijd. Het is een chronische aandoening wat inhoudt dat men met de klacht moet leren leven. Men heeft vaak baat bij een rustige omgeving vanwege de kwetsbaarheid voor prikkels.

Mogelijke kenmerken zijn veranderingen in het gedrag, overdreven reacties, minder energie, zelfverwaarlozing, prikkelbaarheid, kwetsbaar, wantrouwig, somber, angstig en moeite met contacten. Concentratieproblemen, interesseveranderingen, problemen met het waarnemen en denken. Patiënten kunnen een ongeïnteresseerde indruk maken, wat met zelfbescherming, maar ook met medicijngebruik te maken kan hebben.

Depressiviteit

Een depressie wordt tegenwoordig beschouwd als een psychische ziekte. Er is pas sprake van een depressie indien het gevoel van verdriet en somberheid langer dan enkele weken duurt. Behandeling is mogelijk door gesprekken, vaak in combinatie met medicijnen.

Een gevoel van lusteloosheid en gebrek aan energie, nergens zin in hebben en somberheid zijn dikwijls de kenmerken. Evenals slaapproblemen, concentratieproblemen, pijn, lage zelfwaardering, moeheid. Eerdere interesses lijken verdwenen. Prikkelbaarheid, teruggetrokkenheid, zelfmoordgedachten zijn ook mogelijke kenmerken.

Goed bedoelde reacties van anderen als: "ga toch lekker even wandelen in het zonnetje, dan knap je vast op" slaan de plank volkomen mis, en komen keihard aan. Want de patiënt voelt zich terecht niet begrepen. Je kunt dergelijke opmerkingen vergelijken met het advies aan een blinde om een leuke film te gaan bekijken.

Bipolaire stoornis

Een bipolaire stoornis (manisch-depressieve stoornis) is een stemmingsstoornis, een afwisseling van manische (uitgelaten, chaotisch druk, optimistisch) en depressieve stemmingen. Het is een chronische aandoening, hoewel er ook langere perioden stabiliteit van humeur kan zijn. Medicatie kan de scherpe kanten van de uitersten wat dempen.

Mogelijke kenmerken: Sommigen kampen vooral met de manische stemmingen, terwijl bij anderen de sombere stemmingen overheersen. In een manische bui kan iemand schade aanrechten door ongeremd diverse activiteiten te ontplooien die in het honderd lopen, en door veel geld uit te geven. Lichamelijke uitputting kan het gevolg zijn. In een sombere periode voelt men zich depressief en lusteloos.

Borderline

Kort door de bocht geformuleerd betekent dit dat men een lastig karakter heeft. Zowel voor de buitenwereld als voor zichzelf. Er is vaak sprake van een verstoord beeld van de werkelijkheid en een negatief zelfbeeld. Er zijn minder afweermechanismen die helpen moeilijke situaties te doorstaan. De stoornis begint meestal in de adolescentietijd.

Mogelijke kenmerken zijn zelfmoordgedachten, moeite met alleen zijn, moeite met aangaan en ook loslaten van contacten, zwart-wit denken, stemmingswisselingen, wantrouwig, negatief, impulsief, angstig.

ADHD

ADHD is een aandachts-regulatiestoornis. Het wil zeggen dat het voor de lijders aan deze stoornis moeilijk is de aandacht goed te organiseren en te plannen. Het brein kan de indrukken van buitenaf onvoldoende selecteren. Zij kunnen daardoor een chaotische indruk op anderen maken.

Mogelijke kenmerken zijn: concentratieproblemen, snel afgeleid. Impulsief in handelen. Druk en bewegelijk. Alles tegelijk zien, horen en voelen, zonder hoofd- van bijzaken te kunnen onderscheiden.

De Luisterlijn bellen

Bel zonodig telefonische hulpdienst "De Luisterlijn" Dat kan anoniem 24 uur per etmaal, 365 dagen per jaar. Even je hart luchten als je het moeilijk hebt kan vaak wonderen doen. Tel: 088 0767 000. Bovendien kan zo'n gesprek met een begripvolle toehoorder die neutraal en objectief is, de gedachten ordenen en het piekeren doorbreken.