Diagnose borstkanker: de vervolgonderzoeken
Wie de diagnose borstkanker heeft gekregen heeft vaak het gevoel dat haar (of zijn) leven ineen stort. In een gesprek vertelt een chirurg vaak direct wat er aan de hand is. Maar dan komt er nog een heel vervolgtraject achteraan, dat net zo spannend is. Of de kanker verder nog is uitgezaaid is namelijk van groot belang.
De voorlopige diagnose bij borstkanker en verder onderzoek
De diagnose borstkanker wordt gesteld nadat er biopten zijn genomen uit borst en of lymfeklieren in de oksel. Als de patholoog die heeft onderzocht en kwaadaardige cellen heeft aangetroffen is de eerste diagnose gesteld. Die is dan borstkanker. Voor het vervolg van de behandeling is het dan van groot belang om te weten of er verder in het lijf ook uitzaaiingen te vinden zijn. Dit gebeurt weer aan de hand van een aantal verder onderzoeken. Dit zijn:
- Thoraxfoto
- Leverecho
- Botscan
Thoraxfoto
Bij een thoraxfoto wordt een röntgenfoto gemaakt van het bovenlijf. Iemand mag daarbij wel gewoon een hemdje aanhouden als daar tenminste geen metalen zaken in zitten. Bij de foto moet diep ingeademd worden en dan moet de ademhaling vast gehouden worden. Op dat moment wordt een foto gemaakt. Daarna wordt nog een foto gemaakt van de longen in een andere positie. In de meeste ziekenhuizen krijgen de mensen de uitslag van die foto niet direct te horen. Dat is heel naar, want het betekent weer in spanning zitten. Vaak duurt het in de meeste streekziekenhuizen dan ook weer een week of twee voordat de bovengenoemde onderzoeken zijn afgerond en er zekerheid is over de rest van het lichaam. In gespecialiseerde kankerziekenhuizen kan dat vaak veel sneller en heeft de patiënt nog dezelfde dag de uitslag.
Leverecho
Bij een leverecho wordt een groot gebied van de buik in kaart gebracht met een echo apparaat. Op de blote buik wordt van net boven de schaamstreek tot onder de borsten met een echo en met behulp van gel alles in kaart gebracht en worden opnamen gemaakt die digitaal worden opgeslagen. De persoon die deze opnamen maakt kan eigenlijk direct zien of er uitzaaiingen te zien zijn in de lever. Hij of zij mag dat echter meestal niet zeggen, maar proberen kan altijd. Na het maken van de opnamen kijkt een radioloog nog altijd naar de opnamen om te kijken of er geen zaken zijn die onduidelijk zijn die nader onderzoek noodzakelijk maken. Voor een leverecho moet iemand nuchter zijn en mag er dus vanaf de vorige dag niets meer gedronken en gegeten zijn. Wel eten en drinken kan namelijk voor een verstoord beeld zorgen.
Botscan
Bij een botscan wordt radioactief materiaal in het lichaam gespoten. Dit gaat door een infuusje in de arm. Na het inspannen van het materiaal moet de patiënt een paar uur elders vertoeven en veel water drinken om zo te zorgen dat de radioactieve stoffen goed in het lichaam dringen. In de tussentijd mag iemand gewoon ook eten en drinken. Na de inwerkperiode wordt de persoon in kwestie op een lange bank gelegd. Een scan die beweegbaar is, gaat vervolgens over het lichaam heen om te kijken of er ook ergens in het botweefsel metastasen (uitzaaiingen) worden aangetroffen. Dit onderzoek duurt ongeveer 20 tot 30 minuten. Je ligt daarbij niet in een koker, maar er is gewoon ruimte aan beide kanten. Het is dus anders dan een MRI scan waarbij mensen vaak claustrofobisch worden.
Uitzaaiingen of geen uitzaaiingen bij borstkanker
Het is voor de behandeling van borstkanker van groot belang om te weten of er in lever, longen en botten wel of geen uitzaaiingen zijn aangetroffen. Daar wordt de behandeling namelijk op afgestemd.
Soorten behandelingen bij kanker
De soorten behandelingen die iemand moet ondergaan hangt af van:
- De soort kanker
- Het stadium waarin de kanker zich bevindt (onder meer of er uitzaaiingen zijn)
- De leeftijd van de patiënt
- De algemene conditie van de patiënt
Daarom kan de behandeling van iemand met borstkanker van persoon tot persoon ook verschillen.
Doel van de behandeling
Het doel van de behandelingen wordt onderverdeeld in:
- Curatieve behandeling
- Adjuvante behandeling
- Neoadjuvante behandeling
- Palliatieve behandeling
Curatieve behandeling
Een curatieve behandeling heeft als doel de patiënt te genezen.
Adjuvante behandeling
Een adjuvante of toegevoegde behandeling wordt gegeven na een curatieve behandeling. Dit kan bijvoorbeeld chemotherapie of radiotherapie zijn na een operatie.
Neoadjuvante behandeling
Een neoadjuvante behandeling kan worden gegeven voordat iemand een operatie ondergaat. Dit kan zijn in de vorm van bestraling of chemotherapie voor de operatie zodat de tumor kleiner wordt en de operatie dus minder ingrijpend.
Palliatieve behandeling
Als de kanker niet meer te genezen is, wordt er een palliatieve behandeling gegeven. Deze is bedoeld om de ziekte te remmen of de klachten te verminderen of beide.
Combinatietherapie
Tegenwoordig worden voor kanker vaak meerdere behandelmethoden samen gebruikt om de ziekte terug te dringen of te genezen. Dit kan een combinatie zijn van:
- Chirurgie (operatie)
- Radiotherapie (bestraling)
- Chemotherapie (behandeling van kanker met celdelingremmende medicijnen)
- Immunotherapie (deze middelen activeren het eigen afweersysteem)
- Hormoontherapie (behandeling van kanker met hormonen)
- Hyperthermie (behandeling van kanker met warmte)
- Stamceltherapie (na een hoge dosis chemotherapie worden nieuwe stamcellen toegediend)
Combinatietherapie bij borstkanker
Bij borstkanker wordt meestal eerst geopereerd. Dit kan een borstsparende operatie zijn, maar ook een operatie waarbij het borst volledig wordt geamputeerd. Overigens kan in eerste instantie wel sprake zijn van een borstsparende operatie terwijl later dan blijkt uit het onderzoek van het weggehaalde weefsel dat de snijwonden toch niet schoon waren en alsnog de borst in zijn geheel moet worden geamputeerd. Dit kan voor de vrouw in kwestie een redelijk traumatische ervaring zijn. Bovendien moet ze dan nog een operatie ondergaan, die snel volgt op de vorige.
Vaak worden ook de lymfeklieren verwijderd of een deel daarvan. De inzichten per ziekenhuis verschillen overigens wel en het is goed om je daar als patiënt in te verdiepen. Door het verwijderen van de lymfeklieren kan namelijk lymfeoedeem ontstaan en kan ook het gebruik van de arm een heel stuk minder worden. Door het ontbreken van de lymfeklieren kan het lichaam zich bovendien minder goed wapenen tegen infecties.
Bij een borstsparende operatie volgt altijd bestraling van de borst. Worden de lymfeklieren verwijderd dan volgt ook altijd bestraling. Deze bestralingen duren 7 weken lang en de patiënt in kwestie moet dan 5 keer per week worden bestraald. Vermoeidheid en een verbrande huid treden vaak op door bestraling.
Afhankelijk van de aard van de kanker en de leeftijd van de vrouw in kwestie moet ook betrekkelijk vaak daarna nog een chemobehandeling worden ondergaan. Daarbij krijgt de vrouw eens in de drie weken een portie chemo die door een infuus in het lichaam wordt geleid. Dit gaat heel langzaam omdat deze vloeistof wel in een lijf moet worden opgenomen dat al vol met vloeistof zit en neemt daardoor 2,5 tot 4 uur in beslag. De vrouw wordt daarvoor poliklinisch behandeld en mag daarna weer gewoon naar huis. Door de chemo kan iemand zich hondsberoerd gaan voelen. Op de dag zelf gaat het met de meeste mensen overigens wel (ook door de preventieve medicatie die wordt gegeven), maar de dagen erna voelen veel mensen zich heel slecht. Pas in de derde week gaat het met de meeste chemo patiënten bij borstkanker weer wat beter, maar dan weten ze dat ze een week later al weer een kuur moeten volgen.
Persoonlijke blog over borstkanker
In mijn persoonlijke blog over borstkanker beschrijf ik alle stadia van onderzoek en behandeling van mijn eigen borstkanker en geef ik tips en adviezen. De blog is te vinden op:
Ik heb borstkanker