Nieraandoening: Wilms tumor, Nefroblastoom

Een Wilms tumor, is een kwaadaardige tumor in de nieren. Deze ziekte komt voornamelijk voor bij kinderen tussen de 1 en 5 jaar oud. Afhankelijk van het stadium van de ziekte, duurt de behandeling enkele maanden, tot wel een half jaar. De ziekte komt vaker voor bij meisjes dan bij jongens. Gelukkig is de kans op genezing van deze ziekte relatief groot.

Wat is een Wilms tumor?

Een Wilms tumor is ook wel bekend onder de naam Nefroblastoom. Nefro betreft de nier, en blastoom is het soort cellen waaruit de tumor ontstaat. De naam Wilms tumor, komt van de Duitse chirurg Max Wilms, die leefde in de negentiende eeuw.

Een Wilms tumor ontstaan vanuit de nieren. In het begin stadium is de ziekte vaak moeilijk te ontdekken, omdat de tumor dan beperkt blijft tot de binnenkant van de nier. In latere stadia kan de tumor groter worden, waardoor hij zelfs vanaf de buitenkant zichtbaar is. Ook kan de ziekte zich dan uitzaaien naar andere organen.

In bijna driekwart van alle gevallen, treedt deze ziekte op bij kinderen onder de vijf jaar oud. Per jaar worden er in Nederland ongeveer twintig gevallen van een Wilms tumor bekend. De ziekte komt iets vaker voor bij kinderen van negroide afkomst, en ontstaat iets vaker bij meisjes dan bij jongens. Wat hier de oorzaken van zijn, is niet bekend.

Kinderen die geboren zijn met het Beckwith Wiedemann syndroom, of het WAGR syndroom hebben een verhoogde kans op het krijgen van een Wilms tumor. Om deze reden krijgen deze kinderen dan ook regelmatig een echo van de buik.

Wat zijn de symptomen?

Een Wilms tumor kan heel lang door groeien, zonder klachten te veroorzaken. Vaak wordt het dan ook pas duidelijk wanneer er een verdikking in de buik te zien is. Soms uit zich dat in een hele bolle buik, maar in andere gevallen is het een bult die slechts voelbaar is in de flanken. In enkele gevallen zal het kind klagen over buikpijn, of een vreemd gevoel in de buik. Ook kan er soms wat bloed bij de urine zitten.

Wanneer er een Wilms tumor wordt vermoed, zal er een echo van de buik nodig zijn om dit te bevestigen. Ook wordt er urine onderzoek gedaan. Zo kan worden uitgesloten dat het om een ander soort tumor gaat dan een Wilms tumor.

De behandeling

Een Wilms tumor zal in eerste instantie worden behandeld door middel van chemotherapie. Dit wordt gedaan om de tumor te verkleinen. Vaak verdwijnt de tumor niet helemaal door de chemotherapie. Daarna volgt er een operatie. Wanneer de tumor niet verdwenen is door de chemotherapie, zal tijdens deze operatie de gehele nier worden verwijderd. Na het verwijderen van de nier volgt weer chemotherapie of bestralingen. hoe lang dit nodig is, is afhankelijk van het stadium waarin de ziekte zich verkeerd.

Het verwijderen van de nier heeft verder geen gevolgen. De functie van de nieren wordt daarbij namelijk direct overgenomen door de ene overgebleven nier. In sommige gevallen doet de ziekte zich in beide nieren voor. Wanneer beide nieren verwijderd moeten worden, is er een donornier nodig voor de patient.

Gelukkig is deze kankersoort vrij goed te genezen. 70 tot 90% van alle gevallen kan volledig worden genezen. Natuurlijk is dit percentage afhankelijk van he stadium van de ziekte. Wanneer de ziekte verder uitgezaaid is, is de kans op genezing kleiner. Echter zelfs bij een uitgezaaide Wilms tumor is de kans op genezing nog 70%.