Veel bloedverlies tijdens de bevalling

Een beetje helderrood bloedverlies verliezen tijdens de bevalling is normaal. Wanneer je meer dan 1 liter bloed verliest, wordt gesproken van overmatig bloedverlies. Dit kan zeer gevaarlijk worden voor zowel moeder als kind. Hoe ontstaat overmatig bloedverlies en wat moet je zelf doen of wat doet de arts voor jou?

Bloedverlies tijdens de bevalling is normaal

Een bevalling kan zich op verschillende manieren aankondigen. Bijvoorbeeld door het breken van de vliezen, het verliezen van de slijmprop, weeën of door bloedverlies. Het verliezen van de slijmprop kan ook gepaard gaan met bloedverlies. Veel vrouwen schrikken van bloedverlies tijdens de bevalling, maar het is een volkomen normaal verschijnsel. Het bloedverlies kan al optreden tijdens de eerste weeën. Er wordt helderrood licht bloedverlies gezien, eventueel vermengd met slijm dat herkenbaar is als elastische draden of als een propje.

500 tot 800 milliliter bloed

Het meeste bloedverlies treedt op tijdens de uitdrijving van de baby. Het is normaal om 500 tot 800 ml bloed te verliezen. Ter vergelijking: tijdens de menstruatie verlies je gemiddeld 50 tot 80 ml bloed, verspreid over 4/5 dagen. Tijdens de bevalling verlies je dus ruim tien keer zoveel bloed in één keer dan tijdens de menstruatie in 4 dagen. Het lijkt er dus op dat je wel erg veel bloed verliest, maar het lichaam kan hier goed tegen. 500 tot 800 ml bloed verliezen is in ieder geval niet bedreigend. Pas wanneer je de helft aan bloed verliest, ruim 2.5 liter, is er sprake van een levensbedreigende situatie. Meer dan 2/3e deel van je bloed verliezen is dodelijk. Dat is 3.3 liter. Wel voelen veel vrouwen zich slap na de bevalling. Dit komt door het bloedverlies. Ook de eerste dagen na de bevalling kan je je nog slap en lusteloos voelen.

Meer dan 1 liter

Ruim 7 procent van de vrouwen die bevallen, verliezen meer dan 1 liter bloed. Dat is zorgwekkend, want van veel bloedverlies kan je uiteindelijk overlijden. Het gaat om bloedverlies dat tijdens of vlak na de bevalling verloren wordt. Overmatig bloedverlies wordt onder andere veroorzaakt door een abnormale vorm van de baarmoeder, een vleesboom, een stollingsafwijking bij de vrouw of een beschadiging in het geboortekanaal die ontstaat tijdens de bevalling. Vlak na de bevalling kan er veel bloedverlies optreden wanneer een gedeelte of de gehele placenta niet wordt geboren en achterblijft in de baarmoeder. In deze gevallen blijft de baarmoeder krampachtig samentrekken om de placenta uit te stoten, wat met veel bloedverlies gepaard kan gaan. In een enkel geval wordt bloedverlies vlak voor de bevalling veroorzaakt door een loslatende placenta. Dit kan echter ook al veel eerder tijdens de zwangerschap ontstaan.

In de meeste gevallen wordt veel bloedverlies tijdens de bevalling veroorzaakt door baarmoeder-atonie. Dit is een verslapping van de spieren van de baarmoeder. Vrouwen die al vaker zijn bevallen, krijgen vaker hiermee te maken. Door een verslapping van de spieren kan de baarmoeder niet goed meer samentrekken. Het samentrekken is nodig om de bloedvaten in de wand af te knijpen. Wanneer de placenta is losgekomen van de baarmoederwand, ontstaat er een wond. Bloedvaten zijn op deze plek opengescheurd. Het samentrekken van de baarmoeder knijpt deze blootliggende bloedvaten samen zodat ze worden dichtgeknepen en het bloeden snel stopt. Bij baarmoeder-atonie gebeurt dus dus niet of onvoldoende. Het gevolg: de bloedvaten blijven open en bloeden. Dit kan gepaard gaan met erg veel bloedverlies.

Behandeling

Veel bloedverlies moet onmiddellijk verholpen worden. Wanneer dit niet gebeurt, is de kans op sterven groot. Een beschadiging moet direct behandeld worden. Bij een achtergebleven (rest)placenta moet deze operatief verwijderd worden. Bij een vleesboom of bij onbekende oorzaak wordt een injectie gegeven die de baarmoeder laat samentrekken. De bloedvaten of slagader van de baarmoeder kunnen ook geblokkeerd worden door de baarmoeder vol te stoppen met watten of gebruik te maken van een ballonnetje. In ernstige gevallen kan alleen het verwijderen van de baarmoeder redding bieden. Soms is ook een bloedtransfusie nodig. Dit wordt vooral toegepast in zeer ernstige gevallen. In andere gevallen wordt de vrouw behandeld zoals bij bloedarmoede.