Zwanger: waar heb je recht op en wat moet je regelen?

Als je zwanger bent, zul je veel dingen moeten gaan regelen. Niet alleen op het thuisfront, maar ook op je werk. Dan is het handig om te weten wat er allemaal geregeld moet worden en ook waar je recht op hebt. Denk hierbij niet alleen aan zwangerschapsverlof, maar ook aan vergoedingen via de belasting, en verzorging tijdens de bevalling.

Regelen op het thuisfront

Op het thuisfront zal het regelwerk meer zijn dan in alle andere gevallen, waar moet je op letten tijdens je zwangerschap en erna.

Verloskundige

Wanneer je zwangerschapstest positief is kun je dit allereerst doorgeven aan je huisarts en vervolgens kun je een verloskundige zoeken bij je in de buurt (je bent overigens vrij in de keuze hiervan). De verloskundige zal dan een afspraak met je maken (meestal wanneer je tussen de zes en negen weken zwanger bent. Je hoeft niet bij de huisarts langs te komen in de meeste gevallen, aangezien de verloskundige je al zal begeleiden.

Moeders voor Moeders

Moeders voor Moeders is een organisatie die urine van zwangere vrouwen verzamelt om hiermee andere vrouwen helpen zwanger te worden. De stoffen in de urine van zwangere vrouwen kunnen hierbij gebruikt worden. Je kunt je hiervoor opgeven als je dit zou willen. Er worden dan materialen voor het inzamelen bij je thuis bezorgd en ook weer opgehaald. Aan het eind krijg je ook nog een leuk presentje!

Kinderopvang

Vanaf je derde maand zwangerschap is het tijd om na te denken over eventuele kinderopvang. Er zijn per stad organisaties waar je je hiervoor kunt aanmelden en je kunt dan een keuze maken welke kinderopvang je zou willen en wanneer. Houd er rekening mee dat er wachtlijsten kunnen zijn, wees daarom op tijd met doorgeven. Aangezien kinderopvang niet goedkoop is kun je een financiële vergoeding krijgen via de belastingdienst. Deze vergoeding is wel inkomensafhankelijk. Vraag dit een paar weken voordat je kindje naar de opvang gaat aan. Je kunt alleen een vergoeding krijgen voor de dagen/tijden dat beide ouders werken. Is dus één van de ouders thuis, dan wordt er verwacht dat die ouder voor het kindje zal zorgen en heb je voor die tijd ook geen recht op een vergoeding.

Kraamzorg

Kraamzorg kun je het beste zo snel mogelijk vanaf acht weken zwangerschap aanvragen. Kijk bij je verzekering na of er maatschappijen zijn waar ze mee samenwerken en ook hoeveel kraamzorg je kunt krijgen en wat wel en niet vergoed wordt. Mag je zelf kiezen bij welke kraamzorg je je aanmeldt? zoek dan even welke kraamcentra er bij jou in de stad (en bij je in de buurt) zijn en maak je keuze.

Zwangerschapscursussen

Je bent vrij om te kiezen of je een zwangerschapscursus wilt gaan volgen. Het is een goede manier om bezig te zijn met je zwangerschap en om andere (toekomstige) moeders te ontmoeten en zo tips uit te wisselen. Er zijn verschillende soorten cursussen beschikbaar:

• Voorbereiding op de bevalling
• zwangerschapsgym
• zwangerschapsyoga
• Borstvoeding voorlichting

Regelen bij je werkgever

Heb je een baan, dan zul je een en ander met je werkgever moeten overleggen met betrekking tot je zwangerschap en erna.

Zwangerschapsverlof

Je bent in principe pas verplicht om je werkgever drie weken voor je zwangerschapsverlof op de hoogte te stellen van je zwangerschap. Dit is in de praktijk niet aan te raden omdat je werkgever bijvoorbeeld tijd nodig heeft om vervanging te vinden voor jou en om het UWV hiervoor op de hoogte te stellen. In bepaalde beroepsgroepen is het dan ook in je voordeel om toch een aantal maanden voor je verlof je werkgever op de hoogte te stellen. Mochten ze vervanging voor je moeten vinden, dan betaalt het UWV hiervoor, en krijg jij ook gewoon je salaris uitbetaald. Je kan zelf beslissen of je je zwangerschapsverlof vier of zes weken voor de bevalling laat ingaan (tenzij je arts of verloskundige je een ander advies geeft). Je hebt in totaal recht op zestien weken zwangerschapsverlof.

Ouderschapsverlof

Je kunt tot en met het achtste levensjaar van elk van je kinderen ouderschapsverlof aanvragen. Beide partners mogen dit aanvragen. In principe moet je werkgever dit toestaan, maar mocht deze het niet toestaan dan moet hij wel met sterke bewijzen komen dat je onmisbaar bent in de tijd dat je het ouderschapsverlof wilt gaan opnemen. Je kunt ouderschapsverlof ineens opnemen (26 weken binnen 12 maanden) of dit verdelen (bijvoorbeeld één dag per week). De keuze hoe je je ouderschapsverlof opneemt moet je wel overleggen met je werkgever. Let hierbij wel op dat je je werkgever je niet hoeft te betalen voor de tijd dat je ouderschapsverlof opneemt. Controleer dus of het bedrijf waar je voor werkt hierover bepaalde regelingen heeft. Tot het jaar 2015 kun je via de belastingdienst nog ouderschapsverlof korting aanvragen.

Regelen bij het ziekenhuis/verloskundige

De verloskundige is tijdens je zwangerschap het aanspreekpunt voor alles wat met zwangerschap en bevalling te maken heeft. Schroom je dan ook niet om gewoon je vragen te stellen en ook wat je wensen zijn.

Ziekenhuis voorlichting/rondleiding

Er wordt in verschillende ziekenhuizen speciale voorlichting en rondleidingen gegeven aan vrouwen die zwanger zijn. Kijk hiervoor op de website voor je ziekenhuis. Vaak zijn deze heel nuttig omdat je meer informatie krijgt over wat er gebeurt als je gaat bevallen en ze kunnen laten zien waar je (als je in het ziekenhuis bevalt) dan komt. Vaak roepen deze voorlichtingen ook vragen op waar je van tevoren nooit aan gedacht had. Een aanrader dus!

Bevalling

Met je verloskundige kun je al een heleboel bespreken over wat je nu graag zou willen (en wat niet) tijdens een bevalling. Het kan ook geen kwaad even met je verzekering te checken wat er wel en niet vergoed wordt. Je kunt in Nederland niet kiezen voor een keizersnede tenzij het door de (huis)arts of verloskundige juist wordt geadviseerd. Je kunt wel kiezen of je thuis wilt bevallen of juist in het ziekenhuis. Ook hier kunnen er kosten verbonden zijn aan een ziekenhuis bevalling zonder voorafgaande medische indicatie (van arts of verloskundige). Check dit ook met je verloskundige.

Regelen bij de belastingdienst

Wanneer je kinderen hebt, zijn er toeslagen waar je een financiële bijdrage krijgt in de opvoeding voor je kind. De belastingdienst is hiervoor verantwoordelijk. Sommige van de toeslagen zijn inkomensafhankelijk, wat betekent dat het kan zijn dat je voor bepaalde toeslagen niets zal ontvangen als je inkomen (te) hoog is.

Ouderschapsverlof en inkomen

Vraag je ouderschapsverlof aan, houd er dan rekening mee dat je voor die tijd geen of minder inkomen ontvangt. Dit heeft ook mogelijke gevolgen voor eventuele toeslagen die je ontvangt. Het kan zijn dat je of meer toeslag ontvangt of dat je moet terug betalen. Tot 2015 heb je nog de mogelijkheid om via de belastingdienst een zogenoemde ouderschapsverlof korting aan te vragen om je financieel bij te staan. De onkosten van je ouderschapsverlof zijn in de jaren dat je het opneemt dan nog aftrekbaar van de belasting.

Toeslagen

Wanneer je een kind hebt, krijg je hiervoor per maand en per kind een kindertoeslag. Deze kun je aanvragen via de belastingdienst. De kindertoeslag is wel inkomensafhankelijk, wat betekent dat het ene huishouden meer toeslag ontvangt dan het andere.

Kinderbijslag

Eens per kwartaal ontvang je kinderbijslag. Dit is een vast bedrag per kind. De uitbetaling geschiedt op de eerste van de maand en wel in de maanden van januari, april, juli en oktober. Je ontvangt vanzelf een formulier bij je thuis die je moet invullen om vervolgens kinderbijslag te kunnen ontvangen.

Kinderopvangtoeslag

Mocht je gebruik maken van kinderopvang, laat dit tijdig weten aan de belastingdienst zodat je weet of je in aanmerking komt voor een vergoeding in de kosten en hoeveel dit is.